41759 Zeskanowany dokument (4)

182 Rozdział IV

3)    osłabieniu poczucia krzywdy oraz jego wpływu na przeżycia i zachowania dziecka, zdobyciu wiary, że może mu się w życiu „uda", zwiększeniu poczucia własnej wartości i docenianiu swoich sukcesów,

4)    budowaniu własnego życia, niezależnego od problemów domowych,

5)    uzyskaniu kontroli nad własnym losem, a ograniczaniu kontroli nad innymi.

6)    korzystaniu z zabawy i relaksu (często w subkulturach młodzieżowych).

Dorosłe dzieci alkoholików w życiu dorosłym

Doświadczenie z dzieciństwa wpływają na dorosłe życie (wiemy o tym wszyscy). Dlatego dorosłe dzieci alkoholików (DDA) często:

1.    Mają trudności z wyrażaniem swoich uczuć, jeśli ktoś jako dziecko był zniechęcany do okazywania gniewu, smutku itp. (NIE CHCE BYĆ ZNOWl i ODRZUCONY - „ZAMRAŻA UCZUCIA - NIE UJAWNIA ICH).

2.    Nie potrafią się odprężyć - DDA, które w dzieciństwie nigdy nie miały czasu ani warunków, żeby się pobawić, jako dorośli też nie będą umiały się bawić czy odprężyć.

4.6. Zaburzenia emocjonalne dzieci - przyczyny w rodzinach oraz szkole - i ich skutki w zachowaniu się

Pojęcie zaburzenie emocjonalne jest bardzo trudne do zdefiniowania, po nieważ określenie typów zachowań, które uważamy za odchylenia od normy. nic jest łatwe.

Termin ten po raz pierwszy pojawił się w literaturze psychologicznej w la tach 30. XX wieku. L. Kanner stwierdził, że jest „...wieloznaczny i za obszerny, aby posiadać naukową wartość”.

Klasyfikacja zaburzeń emocjonalnych

Nasuwa ona wiele trudności, ponieważ w literaturze przedmiotu nie ma jcd nolitego, przyjętego przez badaczy podziału zaburzeń emocjonalnych. Dokonu jąc owej klasyfikacji, uwzględnia się przyczyny lub skutki zaburzeń, ich objawy - albo przyjmuje łącznie oba kryteria podziału.

Chcąc ustalić przykładową klasyfikację, należy zadać sobie szereg pytsui, m.in.:

1)    w jaki sposób odróżnić normę '⁷ od patologii?

2)    jak można ocenić, czy zachowanie dziecka mieści się jeszcze w granieai h normy?

^w /oh. W. Sanocki. Norma w f>.\yt'holoy,ii Uinu nr/, |>in< ,i Ii.iluIii.u yUmwnsylei (Icl.un.l i l‘>7S.

3) na czym ten sąd może iv *»pn mć '

Trudność polega na tym 1/ nie ma ściśle określonej clelinicji normy. Jedną z definicji jest stwierdzenie, 1/ norma to bruk odchyleń w zachowaniu czlowic ka, które prowadzą do zakłóceń stosunków między ludźmi"\

W przypadku zachowania dziecka bierzemy tu pod uwagę nie tylko zasady moralne, obyczaje i zwyczaje przyjęte w danym środowisku, ale także jego wiek Bowiem to, co jest normą dla dziecka rocznego (np. moczenie się), jest odchylę niem od niej dia dziecka w wieku sześciu lat.

Dlatego też definiując pojęcie normy uwzględnić musimy:

-    wiek dziecka, płeć i wynikające stąd różnice zachowania,

-    środowisko, w jakim dziecko się wychowuje,

-    wymagania stawiane przed dzieckiem,

-    zasady przestrzegane przez rodziców i wpajane dziecku,

-    zwyczaje kulturowe i moralne,

-    właściwości indywidualne dziecka,

-    poziom tolerancji rodziców i nauczycieli.

M. Herbert (1974) uważa, iż termin problemy emocjonalne jest i.u /e| \* 1 • zem stosunku dorosłych do dzieci i stosuje się go, gdy rodzice bądź ii.uk v< n !• subiektywnie oceniają zachowanie dziecka jako trudne.

Gdy nasilenie i rodzaj reakcji emocjonalnych powodują, że zachowam* 1* dziecka odbiega od normalnego zachowania dla danego wieku, mówimy \m»v. czas o zaburzeniach emocjonalnych.

Ważne jest to, iż zaburzeniom emocjonalnym nie towarzyszy utrata poi /m ia rzeczywistości. Ich symptomatologia jest często podobna do tej, którą ob.ciwu jemy w przypadku zaburzeń emocjonalnych osób dorosłych, a mianowicie po czucie niższości, uczucie skrępowania, wycofanie się z kontaktów spolcc/nyt h nieśmiałość, lęk, nadmierne przywiązanie, chroniczny smutek.

Tego typu objawy prowadzą do powstania diagnozy stanów lękowych, d< presji, lobii lub hipochondrii.

Istnieje kilka istotnych różnic między zaburzeniami emocjonalnymi d/in i a dorosłych:

I) w przypadku dorosłych częściej występują one u kobiet, podczas gdy wieli' zaburzeń emocjonalnych wieku dziecięcego dotyczy zarówno chłopi om |.ił i dziewcząt,

!) wiele zaburzeń wieku dziecięcego jest typowych dla danego wieku,

3) oraz to, że z dzieci mających zaburzenia emocjonalne nie muszą wm.i i.u dorośli z takimi zaburzeniami, wiele z nich z wiekiem po prostu zanika

sx

l\iu'xklttpalx* n\ s/.momA ft\vi liiiiml, Wais/awa 1978