42005 P1260033

114

Rzadkością są plastycznie przedstawione tworze, wśród nich przeważnie zaznaczano nos i uszy razem /Tabl.XVIII, 1/.

Odmiano C. Naczynia należące do tej odmiany posiadają stożkowate, przeważnie wyodrębnione szyjki, ale nieco krótszo i szersze niż u typu IA. Brzuśce ich są baniaste, rzadziej dwustożkowate i kuliste. Popielnice te są bardzo charakterystyczne dla klasycznej fazy kultury pomorskiej, datowanej na późny okres halsztacki. Wizerunki twarzy pełne lub uproszczone /nos i uszy, nos i oczy, same uszy/, umieszczane są zawsze na szyjkach. Powierzchnie częściej brunatne niż czernione, pokryte są bogatą ornamentacją jodełkową, geometryczną i przedstawieniową - często stosowano inkrustację /Tabl.XVIX, 10 i XVIII,8/. Pewna ilość popielnic achropowecona jest na brzuścu /Tabl. XVIII, 5,6/.

odmiana D. Odmiana ta jest również bardzo liczna, typowa dla późnego okresu halsztackiego i występuje na całym obszarze, oprócz południowo-wschodnich peryferii .tultury pomorskiej. Od poprzedniej różni się cylindrycznymi szyjkami, o krawędzi niekiedy lekko wyodrębnionej, nieraz wychylonej na zewnątrz. Wysokość szyjki jest przeważnie większa od średnicy wylewu| brzusiec baniasty, rzadziej dwustożkowaty /Tabl. XVIII, 4,7,9/* Pozostałe cechy związane z ornamentowaniem powierzchni są wspólne z odmianą IG.

Typ U. Naczynia tego typu są średniootworowe o formie watowatej} wysokość szyjki jest zawsze mniejsza od jej szerokości, ale « dochodzi najwyżej do połowy wymiarów średnicy wylewu. Częściej, niż przy poprzednim typie spotyka się popielnice o chropowaconych brzuścach, niepełnych wizerunkach twarzy - występują też formy zupełnie pozbawione wyobrażeń twarzy.

Odmiana A. Popielnice o baniastych, rzadziej dwustożkowatych /Tabl.XVIII, 10,11/ i nielicznie tylko występujących kulistych brzuścach. Szyjki są stożkowate 1 niewyodrębnione. Na skutek mniej smukłych, krócej niż w typie I, uformowanych szyjek, popielnice te

Mją kontury dość zlewające się i ornament plojtyc-oy lub geometryczny spełnia zadanie podziału naczynia, zaznaczając miejsce przejściu szyjki w brzusiec /Tubl.jOniI, b,1*;/. Dg ododony tej zaliczamy takie niewielką ilość naczyń o kształtach 4 przybliżeniu dwustożkowotych. Zai.om brzuśce jest^- lekko zaokrąglony a ozyjke, nie wyodrębniona i krótka, .silnio zv/gźn cię .;u górce. Powierzchnio b \ gładzone, czarne, lub brunatne i rzadko występują /tylko upro-azozone/ wizerunki twarzy. /Tabl.XVIII,12, 15/. zdobienia ^oone-tryozne w kompozycjach horyzont o ino-«or ty halnych obieca ją górną portię brzuśca /Tabl.XVIII,16/. Formy tych popielnic nawiązują w pewnym stopniu co amfor /o nieco szerszych otworach/, zdobionych motywami geometrycznymi, z dwoma uszkami u nasady szyi z halazto-fcu C /Tabl. XIX, 2/.

Odmiana B. Popielnice o brzuścach baniastych, rzadziej kulistych i dwustożkowotych i wyodrębnionych szyjkach, zwężających ||| ku górze. Forma ta pochodzi od naczyń typu I C, ale jest siniej scu-kle i nie tak starannie orujmontowana. Częściej spotyka się chropo-wacone brzuśce, nawet przy prawie pełnym wizerunku twarzy, czy przedstawieniach obrazowych i geometrycznych /Tabl.XVIII,3,6/. hasać* szyi podkreśloua jest przez bruzdy dookolne, listwy plastyczne i dołki czy kółka /Tabl.XIX, '/,8/.

Odmiana C. Odmiana ta różni się od poprzedniej zdecydowanie zarysowanymi konturami j naczynia są bardziej rozczłonkowane dzięki wyodrębnionym, cylindrycznym szyjkom. Jest powssecnnie spotykana w okresie halsztackim D oraz wczesnym i środkowym okresie lateńskim. u Y<ielkopolsce i na Mazowszu popielnice te u| szcz^gólnio często pozbawione wyobrażeń twarzy^⁰. Pość licznie występuje plastyczne /listwy, dołki/, lub linearne pouia*eśloDie nasady szyjki /Tabl.XIX, 9/t ale wiele popielnic pozbawionych jest zupełnie orn&r men tac ji. Odmiana ta formą nawiązuje do typu I D, posiada niekiedy pełne wizorunici twarzy, lecz QZ»śQlętj złożono §1 one I trzooh i