43188 X3e50dd739p07

Po ogrzaniu glina zawierająca części organiczne będzie wydzielać dość silny zapach. Jeżeli podczas prażenia glina wydziela ostry i gryzący zapach siarki, oznacza to, że glina zawiera w sobie piryty i nie nadaje się do tworzyw cementowo-glinianych. Badania na obecność w glinie soli rozpuszczalnych w wodzie można wykonać w sposób następujący: z pobranej próbki gli-

_c_ ny wykonuje się placek o grubości 2 cm

i średnicy 10 cm i następnie suszy się go na ogrzanej blasze stalowej. Podczas suszenia kilkakrotnie nawilża się go wodą, która parując może pozostawiać na powierzchni placka jasny nalot. Pojawienie się nalotu będzie dowodem, że glina zawiera w sobie sole rozpuszczalne w wodzie. W celu lepszej obserwacji powierzchnię placka zaleca się wygładzić nożem. Opisane badania przeprowadza się co najmniej na trzech próbkach pobranych z tego samego dołu próbnego lub z jednej odkrywki. Wyniki badań pozwolą nam zorientować się co do wartości danej gliny i jej przydatności do tworzyw cementowo-glinianych. Gdyby otrzymane wyniki badań budziły wątpliwości, należy wysłać próbki gliny do wspomnianego poprzednio ośrodka w celu przeprowadzenia badań laboratoryjnych i zaczekać na wyniki, które ostatecznie zadecydują o przydatności gliny do produkcji elementów budowlanych z tworzyw cementowo-glinianych.

2. Cement

* *

%

* %

Woda

Glina

Piasek

Rys. 2. Badanie zawartości piasku w glinie

Wyprodukowany w cementowniach cement pakowany jest w potrójnych workach papierowych po 50 kg. Każdy worek ma wydrukowaną markę i rodzaj cementu. Na drugiej stronie worka jest podana data pakowania. W budownictwie najczęściej stosowane są cementy portlandzkie marki 150 i 250. Istnieją również cementy portlandzkie marki 350 i 400, które stosowane są do specjalnych wyrobów i konstrukcji budowlanych. Poza

tym mamy w handlu cement hutniczy marki 250, używany w budownictwie do produkcji elementów budowlanych lub zapraw narażonych na działanie kwasów. Sposób oznaczenia cementu o różnych markach podano w tablicy 1.

Tablica 1

Oznaczenia na opakowaniach cementów polskiej produkcji

Rodzaj	cementu	Oznaczenia przepisowe na workach
Portlandzki	250	bez znaku
Murarski	150	2 czarne pasy wzdłuż worka
Portlandzki	350	pas fioletowy wzdłuż przez środek worka
Portlandzki	400	pas zielony wzdłuż przez środek worka
Hutniczy	250	pas czerwony wzdłuż przez środek worka
Budowlany	250	2 czerwone pasy wzdłuż worka

Cement dobry i świeży poznaje się po tym, że jest miałki i pulchny jak mąka oraz śliski przy pocieraniu go kielnią lub łopatą. Do przygotowania zapraw mocnych i produkcji elementów budowlanych cementowo-glinianych używa się cementu portlandzkiego marki 250. Do zapraw i wypraw można stosować cement marki 150.

Nie należy używać cementów zwietrzałych. Jakość dostarczonego cementu łatwo można sprawdzić przez pobranie z worka garści cementu i roztarcie go między palcami. Jeśli podczas rozcierania w palcach wyczuwa się ostre ziarna lub grudki, które nie dają się zgnieść, to taki cement nie nadaje się do produkcji, gdyż jest zwietrzały. Dlatego przy odbiorze partii cementu należy zwracać uwagę na datę jego workowania, która jest widoczna na każdym worku.

Cement jest bardzo wrażliwy na wilgoć i pomimo że jest pakowany w potrójnych workach papierowych, nie jest dostatecznie zabezpieczony przed zawilgoceniem od opadów atmosfe-

13