44242 str078 79

20. Czworolist pospolity (Paris quadrifolia L.). Bylina o pędach do 30 cm wysokości, o czterech liściach w jednym okółku, zwykle u wierzchołka łodygi, nieco poniżej kwiatu. Kwitnie w maju. Występuje w lasach i jest bardzo pospolita. Jest silnie trująca, powoduje obfite wy-

21. Kokoryczka wonna (Polygona-tum officinale ALL). Roślina o liściach owalnych na cienkiej wielo-bocznej łodydze. Kwiaty białe z zielonkawymi końcami w kształcie dzwonka pojawiają się od czerwca do maja. Jagody ma czarne, kuliste, skupione parami. Często występuje w podszyciach lasu.

ROZDZIAŁ III GRZYBY

WIADOMOŚCI OGÓLNE

Rozdział ten zawiera skróconą charakterystykę poszczególnych grzybów. Omawiane gatunki zostały ułożone, zależnie od rozpowszechnienia, w aspekcie ich dostępności oraz według wartości użytkowych. Na początku przedstawiono najbardziej nietypowe, nadrzewne gatunki pasożytnicze, nie wykorzystywane przez ludność. Są one dość pospolite i nie zawierają z reguły substancji trujących.

Następnie opisano grzyby szeroko rozpowszechnione, a często mylnie uważane za niejadalne. Z tego powodu nie są one zazwyczaj zbierane i dlatego mogą być dostępne w znacznych ilościach. Niektóre gatunki tej grupy są szczególnie cenne, ponieważ spotyka się je od wczesnej wiosny do późnej jesieni.

Z kolei przedstawiono grzyby szlachetne, które jednak ze względu na fakt, że są powszechnie znane i zbierane, należą do mniej pospolitych i nie odgrywają zasadniczej roli w naturalnych warunkach bytowania.

Do tej grupy zaliczono również gatunki nie nadające się do wykorzystania ze względu na nieprzyjemny smak lub zapach.

Na koniec wydzielono grupę grzybów trujących, których spożycie prowadzić może do poważnych zatruć pokarmowych.

Opisy grzybów, jak również rysunki poszczególnych gatunków sporządzono na podstawie „Atlasu grzybów" — H. Orłosia (PWRiL Warszawa 1966 r„ 1967 r.).

W celu lepszego zrozumienia poszczególnych charakterystyk należy zaznaczyć, że grzyb zasadniczo zbudowany jest:

—    z kapelusza, pod którym są umieszczone fałdki, wyrostki kolczaste lub rurki,

—    z trzonu, na którym niekiedy występuje pierścień.

Kapelusz łącznie z trzonem nazywany jest owocnikiem.

Przy zbieraniu grzybów dla uniknięcia zatrucia należy zachować pewne środki ostrożności, a szczególnie przestrzegać następujących zasad:

79