47613 Strony2 133

metodą Nortona. Dane obwodu: E — 2 V, R_x= 4 Q, R₂ — 8 R_a = 24 Q i R₄= 2,6 O.

%

Y

Rys. 8.7

Rozwiązanie

W metodzie Nortona prąd w rezystorze o rezystancji i?₄ obliczamy ze wzoru

G₄

/₄ = i_z-—

G_w+G₄

gdzie: l_z — prąd zwarcia źródła zastępczego (prąd źródłowy), G_w — konduktancja źródła zastępczego widziana z zacisków odbiornika.

Prąd zwarcia

E 2

I_z = EG_X = — = - = 0,5 A R_x 4

Konduktancja źródła zastępczego

1    1    1    6+3 + 1    10

Gyj = G_x + Go + G₃ —    +    +    -    = S

4    8    24    24    24

Prąd w rezystorze i?₄

h

= 0,5 •

1

0,5 *24    1,2

26+24 ~ 5

0,24 A

8.8. W obwodzie z rys. 8.8 woltomierz włączony między punkty B i D wskazuje 42 V, a amperomierz włączony między te same punkty B i D wskazuje 6 A. Stosując metodę źródła zastępczego obliczyć, jaki będzie prąd w odbiorniku włączonym między punkty B i D, jeżeli rezystancja odbiornika jak i wszystkie pozostałe rezystancje obwodu są równe R (R_a = 0, R_v = co).

R D R

Rys. 8.8

■0"

Rozwiązanie

Rezystancję wewnętrzną źródła zastępczego obliczamy dzieląc napięcie U₀ przez prąd zwarcia tego źródła I_z

U_n

42

6

7 Q

O)

Można ją również obliczyć jako rezystancję widzianą z zacisków BD (przy zwartym źródle rzeczywistym)

R - 2 R 2 R-R R_w =    +

(2)

2    2    4

— R+ — R= — R R+2R 2 R+R 3    3    3

Porównując wyniki (1) i (2) otrzymujemy

4    21

— 2? = 7 Q, skąd R = — = 5,25 O 3    4

Prąd w odbiorniku

U_n

42

42-3

R_w+R 4    7 • 5,25

- • 5,25 + 5,25 3

= = 3,43 A

8.7. Obwody złożone. Zadania do samodzielnego rozwigzania 8.9. W obwodzie przedstawionym na rys. 8.9 obliczyć prądy w gałęziach metodą superpozycji. Dane: E_x = 36 V, E₂= 24 V, R₃ = 10 Q,

10

i?₄ = 6 Q, R, = 12 O, R₆ = 12 Q, i?₇ = 6 Q,

133