50143 kryzysy marokańskie (38)

zane sobie akta sprawy dołączając do nich odpisy poszczególnych zapadłych postanowień, jak również odpisy protokołów dochodzenia.

Art. 8. Niniejszy protokół dodatkowy uważany będzie za część składową konwencji i będzie ratyfikowany równocześnie z nią.

Jeśli oświadczenie przewidziane powyżej w art. 1 nastąpi w akcie ratyfikacyjnym, poświadczony odpis tego oświadczenia będzie zamieszczony w protokole złożenia dokumentów ratyfikacyjnych, jak to przewiduje art. 52 ust. 3 konwencji. “

. Art. 9. Przystąpienie do konwencji uzależnione jest od przystąpienia do niniejszego protokołu dodatkowego.

W dowód czego pełnomocniby opatrzyli niniejszy protokół dodatkowy swymi podpisami.

Sporządzono w Hadze dnia dziewiętnastego września tysiąc dziewięćset dziesiątego roku w jednym egzemplarzu, który pozostanie w archiwach <rządu holenderskiego, i którego poświadczone odpisy będą przekazane w drodze dyplomatycznej mocarstwom wymienionym w art. 15 konwencji w sprawie utworzenia Międzynarodowego Trybunału Kaper-; skiego z dnia 18 października 1907 roku i w aneksie do niej.

128. KONWENCJA MIĘDZY FRANCJĄ A HISZPANIĄ W SPRAWIE INTERESÓW OBU PAŃSTW W MAROKU Madryt, 27 listopada 1912 r.

'    B, Winiarski op, cit.7 s. 4.

Art. 1. Rząd Republiki Francuskiej uznaje,, że w hiszpańskiej strefie-wpływów do Hiszpanii należy czuwanie nad utrzymaniem pokoju tej strefy oraz użyczenie rządowi marokańskiemu pomocy w zaprowadzeniu wszelkich reform administracyjnych, ekonomicznych, finansowych, sądowych i wojskowych, których potrzebuje, oraz w wydaniu wszelkich nowych przepisów i zmianie istniejących, stosownie do potrzeb reformy, zgodnie z deklaracją francusko-angielską z .dnia 8 kwietnia 1904"' r. i z układem ftancusko-niemieckim z dnia 4. listopada 1911 r.

Obszary objęte strefą wpływów, opisaną w art. 2, pozostaną pod władzą cywilną i religijną sułtana stosownie do warunków niniejszego układu.

Obszary te będą zarządzane pod kontrolą wysokiego komisarza hiszpańskiego przez kalifa, którego wybierze sułtan spośród dwóch kandydatów przedstawionych przez rząd hiszpański. Kalif będzie utrzymany albo usunięty z urzędu -tylko za zgodą rządu hiszpańskiego.

Kalif rezydować będzie zwykle w Tetuanie, w hiszpańskiej strefie wpływów i otrzyma od sułtana delegację ogólną, na mocy której będzie ^/wykonywał prawa do sułtana należące.

Delegacja ta mieć będzie charakter stały. W razie wakansu czynności kalifa z urzędu spełniać będzie tymczasowo pasza Tetuanu.

Czynności władzy marokańskiej w hiszpańskiej strefie wpływów kontrolowane będą przez hiszpańskiego wysokiego komisarza i jego agentów. Wysoki komisarz będzie jedynym pośrednikiem w stosunkach, jakie - .kalif .w swym charakterze delegata władzy cesarskiej w strefie hiszpań-’ skiej utrzymywać, będzie z urzędowymi agentami zagranicznymi, z tym zresztą, że art. 5 traktatu francusko-marokańskiego z dnia 30 marca 1912 r. nie będzie zmieniony.    -    .    .

Rząd JKM Króla Hiszpanii czuwać będzie nad wykonywaniem trakta-tów i w szczególności postanowień gospodarczych i handlowych włącżo-i nych do układu francusko-niemieckiego z dnia 4 listopada 1911 r.. "

Rządowi marokańskiemu nie można będzie przypisać żadnej odpowie-■ dzialności z powodu reklamacji opartej na faktach, które mogłyby się zdarzyć pod zarządem kalifa w hiszpańskiej strefie wpływów.

Art. 2—4. [dotyczy granic strefy hiszpańskiej].

Art. 5. Hiszpania zobowiązuje się nie pozbywać ani odstępować pod żadną formą, nawet czasowo, swoich praw w całym obszarze lub części obszaru stanowiącego jej strefę wpływów.

I Art. 6. Aby zapewnić swobodne przejście przez Cieśninę Gibraltarską I oba rządy zgodziły się, że nie będą zezwalać na wznoszenie fortyfikacji j ani żadnych umocnień na. części wybrzeża marokańskiego, określonej ’ w art. 7 deklaracji francusko-angielskiej z dnia 8 kwietnia 1904 r. oraz w art. 14 konwencji francusko-hiszpańskiej z dnia 3 października tegoż i roku i objętej przez obie strefy wpływów.

. Art. 7. Miasto Tanger' z okolicą będzie miało odrębny statut, który zostanie później określony. Tworzyć ono będzie obszar określony następującymi granicami:

[Ust. 2 i 3 dotyczą granic m. Tangeru z okręgiem].

Art. 8. [dotyczy spraw szkolnych i zakładów religijnych].

' Art. 9. [dotyczy tranzytu przez strefę hiszpańską],

Art. 10. Podatki i dochody wszelkiego rodzaju w strefie hiszpańskiej będą przeznaczone na potrzeby tejże strefy.

Art. 11—21. [dotyczą spraw gospodarczych celnych i finansowych].

Art. 22. Podplani marokańscy urodzeni w hiszpańskiej strefie wpływów korzystać będą za granicą z opieki hiszpańskich agentów dyplomatycznych i konsularnych.

Art. 23 i 24 [dotyczą rozstrzygania sporów i sądownictwa],

Art. 25. [dotyczy zwalczania handlu bronią].

Art. 26. Umowy międzynarodowe zawarte w przyszłości przez JCM Sułtana rozciągać się ł>ędą na strefę hiszpańską tylko za uprzednią zgodą rządu JKM Króla Hiszpańskiego.

Art. 27—29 [zawierają postanowienia.końcowej. •