50692 str14

/-Gmbowcka. Z. MikuUki. Hydrologia ogólna. Warszawa 2005 14570-X. 0 hy WN PWN 2005

i w odniesieniu do opracowywanych przez tę służbę opisów wód i wybrzeży na potrzeby żeglugi morskiej (locja morska).

Hydrologia ogólna jest nauką o hydrosferze, zwykle w ujęciu poszczególnych obiektów hydrograficznych, informującą o obiegu wody i materii stałej na globie ziemskim; jej przykładem jest obecny podręcznik.

Hydrologia dynamiczna jest nauką zajmującą się opisywaniem zjawisk hydrologicznych i zachodzących między nimi zależności w funkcji czasu; jest ona hydrologią procesów.

Hydrologia regionalna (porównawcza) jest nauką badającą procesy hydrologiczne kształtujące się pod wpływem klimatu i środowiska przyrodniczego w różnych strefach geograficznych oraz ich porównywaniem w skali regionów.

Hydrologia stosowana (inżynierska) jest działem hydrologii związanym bezpośrednio z praktycznym jej zastosowaniem do rozwiązywania inżynieryjnych zadań wodnogos-podarczych, włączając doń również prognozy hydrologiczne.

W zależności od obiektu badań, którymi są poszczególne składniki hydrosfery, hydrologię dzieli się na:

-    hydrometeorologię, naukę o procesach związanych z obecnością i zmianami wilgoci w atmosferze (atmosferyczny transport wilgoci, kondensacja, opady, przemiany związane z fazą stałą) - przyjęto ją traktować jako dział meteorologii;

-    oceanografię, naukę o morzach i oceanach jako części hydrosfery (oceanosfcra), badającą zjawiska i procesy zachodzące w nich, w aspekcie fizycznym, chemicznym i biologicznym oraz wzajemne związki między oceanem, litosferą i atmosferą - obecnie przyjmuje się coraz częściej nazwę oceanologia;

-    hydrologię rzek (potamologię), dział hydrologii badający ustrój hydrologiczny rzek; jej podstawowymi działami są: hydrografia rzek, teoria odpływu, teoria procesów korytowych;

-    hydrologię jezior (limnologię), dział hydrologii badający ustrój hydrologiczny zbiorników wodnych; jej podstawowymi działami są badania bilansu wodnego zbiorników wodnych, ich ustroju termicznego i lodowego, kształtowania się brzegów i sedymentacji osadów w zbiornikach, prądów, zjawisk falowania;

-    hydrologię bagien (paludologię), naukę zajmującą się badaniami zjawisk fizycznych, procesów ruchu wilgoci w bagnach i procesów' wymiany wody między bagnem a otaczającym środowiskiem; głównymi problemami są: badanie bilansu wodnego bagien, a w szczególności kształtowania się odpływu z kompleksów bagiennych, filtracji wody w bagnach, parowania i ustroju cieplnego, a także prawidłowości kształtowania się bagiennej sieci hydrograficznej;

-    hydrologię lodu (kriologię), naukę o lodzie naturalnym występującym w hydrosferze; zajmuje się badaniem fizycznych, chemicznych i mineralogicznych zmian wody w stałym stanie skupienia; głównymi obiektami jej badań są: lody atmosferyczne, zlodzenia lądowe i morskie, a także strefa wieloletniej zmarzliny (trwałej marzłoci);

-    hydrologię źródeł (krenologię), naukę o źródłach, obejmującą geologiczne i geomorfologiczne warunki występowania źródeł, sposoby ich zasilania i wydajność, skład chemiczny i stosunki termiczne;

14

L

P

P

L,

□

i

Cl

C

7T

C

CO

co

co

o

©

©

&

m

S> Hydrologia ogólna - Elżbieta Bajkiewicz-Grabowska, Zdzisław Mikulski - iLibrary Reader

111