772 —
ORGANIZACJA TURYSTYKI W POLSCE
podstawowych i średnich. Z tą myślą w niektórych szkołach funkcjonują koła krajoznawczo--turystyczne oraz klasy autorskie o profilu turystyczno-krajoznawczym.
Do realizacji swoich celów statutowych różne formy turystyki wykorzystują również ogólnokrajowe i regionalne organizacje naukowe, popularnonaukowe oraz branżowe. Należą do nich m.in. takie stowarzyszenia, jak np.: Polskie Towarzystwo Geograficzne, Polskie Towarzystwo Leśne, towarzystwa miłośników określonych ziem i regionów, jak również organizacje ekologiczne.
Aktywność w zakresie organizacji wyjazdów z dziećmi, młodzieżą oraz osobami dorosłymi przejawiają też organizacje religijne działające najczęściej przy parafiach lub duszpaster-stwach środowiskowych. Należą do nich m.in. Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży, Ruch „Swiatło-Zycie”, Duszpasterstwo Akademickie oraz różne ruchy odnowy religijnej. Działalność turystyczna organizowana jest albo na zasadach tzw. samopomocy społecznej, albo poprzez wyspecjalizowane biura turystyczne. W Episkopacie Polski działa Rada ds. Migracji, Turystyki i Pielgrzymek, a przy niektórych kuriach biskupich funkcjonują wydziały lub referaty ds. pielgrzymek. Kościół, głównie katolicki, organizuje pielgrzymki, oazy oraz kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży. Tego typu akcje wspiera finansowo np. Caritas.
Organizacją turystyki zajmuje się też Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”, które oprócz obsługi przyjazdów Polonii oraz organizacji wyjazdów Polaków za granicę prowadzi także niektóre hotele.
Do najbardziej znanych organizacji turystycznych należą te, które dbają o bezpieczeństwo uprawiania turystyki zarówno w górach, jak i nad wodą.
WOPR jest organizacją powstałą w 1962 r., jej tradycje jednak sięgają XIX w. Celem działania WOPR jest czuwanie nad bezpieczeństwem życia i zdrowia ludzkiego na wodach śródlądowych i morskich wodach przybrzeżnych. Jest członkiem International Lifesaving Federation.
TOPR istnieje od 1909 r., od 1952 r. działało jako grupa tatrzańska GOPR. Wyodrębniło się z Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego w 1991 r. i reaktywowało swoją samodzielną działalność. Jego celem jest niesienie pomocy turystom w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia na obszarze Tatr i Podhala. Jest członkiem IKAR-CISA, organizacji zrzeszającej służby ratownictwa górskiego z całego świata. Problematyczną kwestią pozostaje ciągle sprawa finansowania ich działalności.
GOPR utworzono w 1952 r. jako rozszerzenie działalności TOPR na wszystkie góry Polski, jest następcą i kontynuatorem Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Członek międzynarodowej organizacji ratownictwa górskiego IKAR-CISA.
Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe jest stowarzyszeniem kultury fizycznej o zasięgu ogólnokrajowym, zarejestrowanym w Sądzie Rejonowym w Krakowie. Terenem działania jest obszar Rzeczypospolitej Polskiej ze szczególnym uwzględnieniem regionów górskich. Działa na podstawie Ustawy o kulturze fizycznej z dnia 18 stycznia 1996 r. oraz Rozporządzeń Rady Ministrów z dnia 6 maja 1997 r. w sprawie określania warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne