Automatyzm serca
□ w układzie bodźcoprzewodzącym trudno jest w zasadzie rozdzielić elementy nerwowe od mięśniowych
■ automatyzm serca jest podstawową właściwością bogato unerwionych specjalnych włókien mięśniowych, wykształconych we wczesnych stadiach życia zarodka
jjchemat działania układu
□ samodzielne pobudzenia powstają we wszystkich częściach układu rozrusznikowego, ale najczęściej w węźle zatokowo-przedsionkowym
J węzeł zatokowo-przedsionkowy generuje impulsy
■ powoduje to skurcz przedsionków
□ potem pobudzenie powoli dociera do węzła przedsionkowo-komorowego
□ stamtąd przekazywane jest na włókna pęczka Hissa
□ jego zakończenia rozgałęziają się na obie komory w okolicach koniuszka serca
_1 powoduje to jednoczesny skurcz komór właśnie od strony koniuszka
■ zabezpiecza przed nadmiernym rozdęciem koniuszka i nawet jego rozerwaniem w przypadku, gdyby komory kurczyły się od góry (od strony przedsionków)
Rozprowadzenie pobudzenia jest w syncytium mięśniowym (mięsień sercowy) sprawą prostą, ponieważ zachowuje się ono jakby było pojedynczą komórką. Wstawki we włóknach mięśnia sercowego to rodzaj złącza szczelinowego, zaopatrzonego w koneksony - specjalne kanały jonowe, które minimalizują opory elektryczne złączy komórkowych niemal do zera (brak tutaj także opóźnienia synaptycznego). Zatem przemieszczający się potencjał czynnościowy napotyka jedynie na niewielki opór. Jony bez przeszkód przechodzą przez tę barierę i w ten sposób cała masa włókien mięśniowych w przedsionku lub w komorze serca kurczy się jak jedna gigantyczna komórka.
jkład przewodzący
□ generuje impulsy stanu czynnościowego bez dopływu impulsów spoza serca
□ jest odpowiedzialny za automatyzm serca
□ przewodzi impulsy do poszczególnych komórek serca w sposób ściśle uporządkowany
■ dzięki temu zapewniona jest odpowiednia synchronizacja skurczów
221
"
ANATOMIA I FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA