48376 Spis treści 2 i Wstęp

Hl||

I»im F»rt*o*»cj

Lirrrwriri ftantir * przełomu XIX » XX w. Rekonesans..........................159

fuzmrr* P«kvi'i

Efiry>tmcjMlitm vs Ctencjalirm albo Drttfj/>/n Simone de Beauvoir

po 50 larach .*.......................-....................................................-.........»J 71J

Stttcm

Romans - prertaw awyrięnwe ery klęski kobiet?

O romansie dawniej • dtil ............................................................................... 187

F«» Krmrowum

O rak rwanej -kobfcco^r jako bnwrnql literackiej.........................

\

Jąkohaw Timuniu

Karbie madę. Histeria, kobiecoić. feminizm - według Elatne Showufrer

III Glos męski: reintcrprctacja......................................................................221

Eizj> rm Snx\s

Trzeci proces W obronie Felicji Bauer.............................................................223

E« • Paczo<ka

Odkrywanie ciała - ukrywanie ciała w Iirerarurze Młodej Polski....................233

Dokota Kr».sK

Kobiecość i polskość Ozmw.i Waciawa Berenra.............................................245

Ewa Graczyk

.lanc panienki skaczą". O Iwonie i księciu Filipie w Gombrowiczowskicj

/«**/& kunmeza Bmrgunda...................................................................-.........256

Katoltisa Bratkowska

Kobiety na skraju czasu i miru........................................................................264

A.\m Gorvicxa-Bokatyńsm

.Pustka na kanapie", czyli o kobiecie w twórczości

Michała Choromańskiego................................................................................279

Daniela Zacharzfwska

D H. Lawrence a krytyka feministyczna.........................................................291

JUDtTH Arit

Córki Karnowskiego.......................................................................................3 00

Gerson Rrrz

Dyskurs piet u ujęciu porównawczym. Uwodzicielska silą emancypacji

i wciąż pomniejszająca się różnica płci.............................................................309

^ Robert Cieślak

Cielesne gry wzrokowe. Estetyczne aspekty temaru homoerorycznego

w poezj; polskiej XX wieku.............................................................................316

ZlKMLST ZtĄTIK

Erotyka i lokaJność. (O prozie Zbigniewa Nienackiego)..................................329

Agnieszka Graff

Poetyka polskiego patriarchatu.......................................................................340

361

Indeks nazwisk

Wstęp

Nie jeit to z pewnością pierwsi* polskojęzyczna prac* poświęcona krytyce feministycznej. Od początku lat dziewięćdziesiątych ukazuj się na lamach czasopism (gównie ..Tekstów Drugich’*, ale takie „Res Publiki Nowej", .Kresów". .Eilibctsu", .Pograniczy”) artykuły informujące, najpierw sporadycznie, z czasem bardziej systematycznie, o feministycznej gałęzi literaturoznawstwa. Wyszło tez parę publikacji książkowych prezentujących feministyczny punkt widzenia. Zrazu badanu te zostały przyjęte z niedowierzaniem jako żart lub egzotyka Wynikało to z przyczyn trudnych do usunięcia: słabego zainteresowania dla tego nurtu myśli europejskiej, który uzasadniał ' zwrot ku kategorii gtnder. a więc dła freudyzmu t szerzej - psychoanalizy, bcanizmu, z podtrzymywanego przez strukturalizm i hermeneutykę przeświadczenia, ze sfera znaczeń dotyczy zjawisk uniwersalnych, z pochopnego powiązania krytyki feministycznej z feministyczną ideologią, z lęku przed intelektualną i społeczną roszczemowoscią feminizmu, z dokonanej i priori marginalizacji tego typu badań, uzasadnianej często tezą o nieprzystawalności feministycznych narzędzi badawczych do polskiej kultury Wbrew tym opiniom krytyka feministyczna rozwija się na rodzimym gruncie nieprzerwanie od dziesięciu lat, dokonując ważnych rozpoznań badawczych i suk ożywiając dyskurs literaturoznawczy, a także pobudzając do intelektualnego wysiłku dziedziny z nią sąsiadujące. Prezentowany tom studiów jest tego najlepszym dowodem Pierwsza część książki: Krjtyka feministyczna t „ojcowie" toru podejmuje inspirującą polemikę z najważniejszymi koncepcjami KX-wieczncj nauki o kulturze; z lingwistyką de Saussure'a, z Lacanem, Foucaultem, Barthcsem, z dekonstrukcjonizmem i hermeneutyką. Pokazuje „pograniczne" miejsce krytyki feministycznej wobec tradycji badawczej i - pośrednio - jej wpływ na myślenie „ojców” współczesnych teorii, np. .późnego' Barthesa, który w takich pracach z lat siedemdziesiątych, jak Prn;«*wii tobą czy Fragmenty dyskursu miłosnego pragnie wyjść - niczym autorki feministyczne - poza wieloznaczną i heterogeniczną przestrzeń języka w stronę „Innego" kultury, w stronę przyjemności lekturowych i rzeczywistych, w stronę rozkoszy czytania i kochania.