47951 skanuj0030 (85)

216

5. Kulturowe aspekty turystyki zrównoważonej

Jak już wcześniej wspomniano - podając definicję winę tourism C.M. Halla i in. [2002a] - sprowadzanie turystyki winiarskiej wyłącznie do konsumpcji wina jest niewłaściwe. Jednym z czynników przyciągających tysiące turystów do miejscowości związanych z uprawą winorośli i produkcją wina są liczne obrzędy związane z tym rodzajem działalności człowieka. Zazwyczaj w regionach uprawy winorośli w okresie od września do listopada są organizowane szeroko reklamowane winobrania, imprezy związane z pierwszą degustacją młodego wina itp. Tego rodzaju wydarzenia przyciągają czasami nawet do kilkunastu tysięcy turystów, co w oczywisty sposób ma wpływ na większe obroty nie tylko w miejscowych hotelach i restauracjach, ale również w sklepach, na stacjach benzynowych, parkingach itp. Istnieje jednak niebezpieczeństwo, że w sytuacji, gdy „święto winobrania”, „dzień skosztowania młodego wina” itp. zaczną być organizowane w tym samym czasie w większej liczbie miejscowości, ich efekt mnożnikowy zacznie się zmniejszać. Dobrym przykładem widowiska kulturalno-historycznego związanego z winobraniem, które stało się ważną atrakcją turystyczną, a potem straciło na popularności, są obchodzone każdego roku uroczystości w Znojmie na południu Moraw (Czechy). Pierwsze „Znojemskć historicke vinobrani” odbyło się w 1967 r. i wzięło w nim udział 110 000 osób. Jednak z powodów politycznych po kilkuletniej działalności przestało ono być organizowane (w latach 1973-1989). Po 1990 r. w Znojmie ponownie przystąpiono do organizowania winobrania i zazwyczaj brało w nich udział 50 000 osób. Jednak w latach 2002-2003 nastąpiło lekkie zmniejszenie liczby uczestników do 40 000 [Goldova 2004, 77], co przypuszczalnie wynikało z tego, iż podobne wydarzenia zaczęto organizować w innych miejscowościach związanych z uprawą winorośli i produkcją wina. Takie wyjaśnienie jest zapewne najbardziej prawdopodobne, gdyż trudno mówić o kryzysie enoturys-tyki w rejonie Znojma, jeżeli winnice i miejsca produkcji wina w powiecie Znojmo odwiedziło w maju 2003 r. 1500 osób, a w okresie czerwiec-sierpień łącznie 2400 osób.

Niektórzy autorzy [Sansoni 1999, van Westering 1999] zwracają uwagę na cechę charakterystyczną turystyki winiarskiej, którą jest jej ścisłe powiązanie z innymi tradycjami mieszczącymi się w tzw. turystyce gastronomicznej. W ofercie np. dla turystów zainteresowanych odwiedzaniem winnic w regionie Emilia-Romania (Włochy) wiele miejsca zajmuje zapoznanie ich z innymi produktami spożywczymi typowymi dla tej części Włoch - serami typu parmezan i octem balsamicznym z Modeny (wł. aceto balsa-mico tradizionale di Modena), oliwą itp.

Jednak turystyka winiarska nie musi oznaczać odwiedzania jedynie miejsc i obiektów związanych stricte z uprawą winorośli, produkcją wina, możliwością jego degustacji i nabycia, a także ze związanymi z kulturą wina obyczajami. Podczas zwiedzania miejscowości i regionów związanych z uprawą winorośli i produkcją wina turyści nie tylko spożywają wino, ale często zwiedzają zabytki architektury i miejsca ważnych wydarzeń, przez co zdobywają wiedzę o charakterze historycznym i wzbogacają własną osobowość. Brak tego rodzaju atrakcji, a przede wszystkim ich niewystarczająca promocja, powodują, że korzyści wynikające z turystyki winiarskiej mogą nie być tak duże, jak się tego oczekuje fGilbert 1992].    __