262 6. Turystyka kwalifikowana (turystyka aktywna) jako forma turystyki zrównoważonej
Województwo mazowieckie, czy też kraina historyczna Polski nosząca nazwę Mazowsze, jest powszechnie postrzegane jako obszar o niewielkich walorach dla turystyki aktywnej, głównie ze względu na monotonną rzeźbę terenu. Jednak to właśnie brak przeszkód terenowych sprawia, że jest to region o dużym potencjale jeśli chodzi o rozwój turystyki rowerowej. Jednocześnie mieszkańcy Warszawy stanowią dużą grupę zainteresowanych uprawianiem tej formy turystyki. Do najbardziej atrakcyjnych dla turystyki rowerowej obszarów należą wyróżniające się najwyższymi walorami przyrodniczymi - większe kompleksy leśne i doliny dużych rzek, i okolice Warszawy. Od wiosny do jesieni wzmożony weekendowy ruch rowerowy obserwuje I się przede wszystkim w Lasach Chojnowskich, Mazowieckim Parku Krajobrazowym i we wschodniej części Kampinoskiego Parku Narodowego.
Podstawową bazę infrastrukturalną dla turystyki rowerowej na Mazowszu stanowią drogi publiczne i turystyczne szlaki piesze. Pierwsze szlaki rowerowe zaczęły powstawać ok. 2000 r. Ich tworzenie ma w dużej mierze charakter inicjatywy „oddolnej” -projektowaniem i znakowaniem szlaków zajmują się władze samorządowe, zarządza- | jący obszarami chronionymi, leśnicy, organizacje ekologiczne, a nawet nieformalne grupy rowerzystów. Wadą tak organizowanego systemu szlaków jest jego nieciągłość i brak kompleksowej informacji dotyczącej szlaków rowerowych. W Strategu rozwoju turystyki w woj. mazowieckim na lata 2007-2013 zinwentaryzowano 3281,1 km rowerowych szlaków turystycznych. Wyznaczone szlaki są widoczne w terenie dzięki znakom i drogowskazom, jednak większości brakuje infrastruktury towarzyszącej: wypożyczalni rowerów, miejsc piknikowych (te istnieją jedynie na terenach leśnych i nie są I w szczególny sposób przystosowane do obsługi turystów rowerowych) itp. Walorem podczas uprawiania turystyki rowerowej jest nie tylko przyroda, ale również dziedzictwo kulturowe regionu. Jednak muzea czy zabytki, przy których znajdują się stojaki na | rowery, są bardzo nieliczne, a dostępność bazy noclegowej i gastronomicznej jest w wielu miejscach utrudniona.
Turystyka rowerowa na Mazowszu ma przede wszystkim charakter wycieczek 1 -dniowych. Powstające szlaki powinny uwzględniać tę specyfikę, tworząc pętle umoż- I liwiające powrót do pozostawionego na parkingu samochodu bądź też łatwy dostęp do komunikacji publicznej. Nie istnieją wspólne standardy szlaków rowerowych na I Mazowszu. Wydaje się, że niekiedy propozycje tras są opracowywane jedynie kameralnie. W terenie okazuje się, że szlaki prowadzą ruchliwymi odcinkami dróg publicznych bądź też przez tereny o podłożu nieprzystosowanym do turystyki rowerowej. Szlak okrężny Puszczy Kampinoskiej - liczący 144,5 km, jeden z pierwszych szlaków rowerowych na Mazowszu, jest często krytykowany przez rowerzystów jako trudno przejezdny (szczególnie na odcinkach wydmowych).
Teren Mazowsza jest objęty dwoma projektowanymi systemami rowerowych szlaków długodystansowych: EuroVelo i Greenways. EuróVelo to inicjatywa kompleksowego wykonania 12 wysokiej jakości międzynarodowych tras rowerowych tworzących I sieć o łącznej długości ok. 62 000 km, wysunięta w 1997 r. przez Europejskie Stowarzyszenie Cyklistów (orientacyjny termin zakończenia budowy sieci w Europie to 2013 r., I gotowe jest już ok. 45 000 km). Przez Mazowsze przechodzą dwie z planowanych głównych tras europejskich: szlak Stolic (nr 2, Galway-Kijów/Moskwa) oraz Szlak