63299 skanuj0387 (2)

Rys. ]4.22. Mechanizm przełączania sprzęgieł

wzdłuż wału. W innych rozwiązaniach konstrukcyjnych (np. rys. 14.20) nasuwa przesuwa się wzdłuż tulei osadzonej na wale.

Mechanizmy przełączania muszą zapewniać:

1)    włączanie i wyłączanie sprzęgła oraz pokonywanie związanych z tym oporów,

2)    zabezpieczenie sprzęgła przed samoczynnym włączaniem i wyłączaniem (nasuwa w skrajnych położeniach powinna być odciążona od sił zewnętrznych, mechanizm powiniem być samohamowny),

3)    wywieranie równomiernych nacisków w czasie pracy sprzęgła, przy czym siła docisku powierzchni ciernych powinna być prawie stała,

4)    możliwość regulacji siły docisku w miarę powstawania luzów wywołanych zużyciem się powierzchni roboczych sprzęgła i części mechanizmu.

W sprzęgłach synchronicznych (kłowych i zębatych) mechanizmy przełączania spełniają tylko warunki 1 i 2, ponieważ między kłami (zębami) występuje nacisk bezpośredni, zależny od dokładności wykonania elementów sprzęgła, natomiast mechanizm przełączania nie wywiera wpływu na siłę docisku.

Włączanie mechaniczne sprzęgieł ciernych wymaga stosowania układu dźwigni, przegubów itp., tworzących przekładnię siły o odpowiednim przełożeniu. Działanie takiego układu polega na tym, aby przesuwając nasuwę z niewielką siłą (przeciętna siła ręki — 50 4- 100 N), można było uzyskać odpowiednio dużą siłę docisku powierzchni ciernych.

Schematy kilku mechanizmów przełączania pokazano na rys. 14.23a    e.

Zasady działania nie wymagają dodatkowych objaśnień, ponieważ na każdym schemacie przedstawiano mechanizm w pozycjach włączonej i wyłączo-

25* 387