- 64 -
Szczególnie prostą strukturę mają przerzutniki z dominacją zerowania zbudowane z elementów NOR i przerzutniki z dominacją
wpisywania zbudowane z elementów NAND -ry8.3.7. W układach sekwencyjnych budowanych z elementów NAND wygodnie jest po-Bługiwaó się przerzutnikami z wejściami zanegowanymi - rys.3.7c. Na rys.3.7 pokazano także realizacje przekaźnikowe obu rodzajów przerzutników wz.
Łatwo zauważyć, że przy wszystkich stanach wejść, z wyjątkiem stanu 11, wyjścia obu elementów NOR albo NAND prze-rzutnika (rys.3.7a,b,c) przyjmują wartości przeciwne. Zakładając więc, że stan wejść 11 nie będzie wykorzystywany do oddziaływania na stan przerzutnika, uzyskuje się, bez rozbudowy układu, przerzutnik wz z wyjściem prostym i zanegowanym.
W toku projektowania układu sekwencyjnego z wydzielonym blokiem przerzutników, zachodzi potrzeba wyznaczenia funkcji wzbudzeń przerzutników (3.4). Służy do tego tzw. macierz przejść (system podstawień)
o'\ |
00 |
01 |
n |
10 |
0 |
0 |
0 |
0 |
i |
1 |
1 |
o; |
0 |
r |
o™
*
oo 01 n »
0 |
0 |
1 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
iM
Rys. 3.6. Tablice przejść przerzutników wz: a) przerzutnika z dominacją zerowania; b) przerzutnika z dominacją wpisywania
flys.3.7. Przerzutniki wz: a), e) przerzutnik z dominacją zerowania; b), f) przerzutnik z dominacja wpisywania; cT przerzutnik z dominacją wpisywania z wejściami zanegowanymi; d) symbole przerzutników
przerzutnike. Jest to tablica wyszczególniająca wzbudzenia fstany wejść), powodujące poszczególne zmiany stanu przerzut-nika - rys.3.8b. Macierz przejść ustalona jest na podstawie tablicy przejść uwzględniającej niewykorzystywanie do oddziaływania na stan przerzutnika stanu wejść 11 - rys.3-.8a.
Rys.3.8. Przerzutniki wz: a) tablica przejść; b) macierz przejść
Oznaczenia stanów wzbudzeń przerzutnika "0-" i "-0" w macierzy przejść są skróconym zapisem stanów n00 albo C1" i "00 albo 10". Na przykład, zmiana stanu przerzutnika typu 0—0 może być spowodowana przez stan wejść 00 albo 01; stąd w macierzy przejść przejściu 0 — 0 odpowiadają wzbudzenia 0-.
Dodatkową korzyścią wynikającą z założenia niewykorzystywania wzbudzania 11, oprócz uzyskania przerzutnika z wyjściem prostym i zanegowanym, jest to, że macierze przejść obu rodzajów przerzutników wz stają się jednakowe.
W układach synchronicznych wykorzystywane są cztery rodzaje przerzutników:
- przerzutniki D fang. delay flipflop),
- przerzutniki T fang. toggle flipflop),
- przerzutniki SR fS-set - ang. nastawiać, ustawiać, wpisywać, R-reset-ang. wycofać, zerować),
- przerzutniki JK fJ jest wejściem wpisującym, odpowiadającym w innych typach przerzutników wejściom w albo S, K jest wejściem zerującym - odpowiednikiem wejść z .ni A R. Symboli JK użyto po raz pierwszy w pracy Phioter M. "Logical design of digital computers". John Wiley. New York 1959, hez wyjaśnienia znaczenia liter).
Tablice przejść i symbole przerzutników synchronicznych pokazano na rys.3.9- Na Bymbolach przerzutników zaznaczone są także wejścia zegarowe C fC - clock - eng. zegar) nie występujące w tablicach przejść. W przerzutnikach synchronicznych sygnały wejściowe oddziałują na stan wewnętrzny tylko w momentach zmian sygnału zegarowego z 0 na 1 lub z 1 na 0 fw drugim