65317 skanuj0211 (4)

między łożyskami. Wały, w których korba jest osadzona poza łożyskami, nazywa się wałami korbowymi (rys. 9.13fr); w budowie silników spalinowych nazwa ta jest nadawana zazwyczaj wałom wykorbionym.

Wały wykorbione wykonuje się jako jednolite (kute lub odlewane) oraz jako składane. Konstrukcja wału wykorbionego zależy od jego wymiarów oraz od rodzaju łożyskowania (np. przy łożyskach tocznych wał musi być składany ze względów montażowych). Liczba czopów korbowych (2, 3, 4 itd.) zależy od przeznaczenia wału.

Konstrukcja wałów wykorbionych i elementów współpracujących (np. korbowodów) jest omawiana w przedmiocie „maszynoznawstwo” lub w przedmiotach specjalistycznych.

Wały giętkie. Budowę wału giętkiego przedstawiono na rys. 9.14a. Jest to wał wykonany z kilku warstw cienkiego drutu, nawiniętych kolejno prawo-i lewoskrętnie, umieszczony w osłonie z taśmy stalowej profilowanej. Kierunek nawinięcia warstwy zewnętrznej jest przeciwny do kierunku ruchu obrotowego, co powoduje ściskanie warstw wewnętrznych wału w czasie pracy. Osłona jest uszczelniona sznurem bawełnianym i stanowi zabezpieczenie przed wyciekaniem smaru, zanieczyszczeniem wału oraz zwiększa bezpieczeństwo obsługi. Sposób łączenia wału giętkiego z wałem napędzającym podano na rys. 9.14b.

Wały giętkie służą do przenoszenia napędu w urządzeniach, w których element napędzany zmienia często swoje położenie (np. w szlifierkach ręcznych), do napędu prędkościomierzy itp. Dobór wałów giętkich przeprowadza się wg katalogów wytwórców.

Rys. 9.14. Wał giętki: a) budowa wału, r* połączenie wału napędzającego z wałem giętkim

i — wat giętki, 2 — osłona, 5 — wał napędzający [2]

211