66292 NEUFERT2 fiz bud,ochr bud

Rozkład temperatur

9° = 12°

Maks. możliwa wilgotność powietrza

- 10 O 10    20    30    40

Temperatura powietrza (°C)

Ilość pary wodnej w powietrzu przy różnych wilgotnościach względnych powietrza

O O O O O O ••••••

o o o o o o o oo o o o o o o o o

Względna różnica cząstkowych ciśnień pary wodnej po obu stronach przegrody

®

©

	Maks. cząstkowe ciśn. pary wodnej (daN/m^2)
- 10®	26.9
- 5-	40.9
± 0	62.3
± 5	88,9
+ 10	125.2
+ 15	173.9
+ 20	238,1
+ 25	323,0

Cząstkowe ciśnienie pary wodnej w powietrzu

Temp. zewn. (°C)	Wilgotność wzgl. powietrza (%)
	50	60	70
- 12®	33,5%	25%	17,8%
- 15"	30.8%	23%	16,2%
- 18°	28.4%	21%	15 %

©Maksymalny udział oporu przejmowania ciepła

na zewnątrz    wewnątrz

Ciśnienie cząstkowe pary wodnej po-

® zostaje poniżej możliwego ciśnienia maksymalnego, nie występuje kondensacja pary wodnej w przegrodzie!

Prawidłowa izolacja przegrody, krzywa ciśnienia pary wodnej nie przecina się z linią temperatur

©

®

Z linii rozkładu temperatur w przegro-

®dzie wynika krzywa maks. zaw. pary wodnej w powietrzu przenikającym przez przegrodę (krzywa ciśn. pary nasyconej i ciśn. cząstkowych)

•••••• oo o oo o		-ooooooooooo ooooooooooo

Bezwględna różnica ciśnień pary wodnej (różnica ciśnień powietrza po obu stronach przegrody)

na zewnątrz    wewnątrz

I mbar I			I I
	r 25 I		I
	I -20 |		/1
	-15		/ I
	I -10 |
	- 5		I I I

Zbyt duży udział oporu przejmowa-

®nia ciepła z powodu niedostatecznej izolacji. Występuje kondensacja pary wodnej w przegrodzie i na jej wewnętrznej powierzchni

Nieprawidłowe ułożenie warstw, w przegrodzie występuje kondensacja pary wodnej

Dodatkowa izolacja paroszczelna od

©Warstwa paroszczelna po stronie    strony ciepłej zapobiega kondensacji

zimnej, występuje duża konden-    (t2) P^arV ^wodnei ^w Przegrodzie, izolacja

sacja pary wodnej w przegrodzie!    ^{w cie}P^{lna od} wewnętrznej powierzchni

warstwy paroszczelnej

OCHRONA CIEPLNA BUDYNKÓW

DYFUZJA PARY WODNEJ

Para wodna powstaje przez parowanie wody w każdej temperaturze. Przy przechodzeniu w stan gazowy woda pobiera z otoczenia ciepło (ok. 700Wh). Para wodna nie jest widzialna w powietrzu („chmury pary wodnej" są unoszonymi w powietrzu kropelkami wody).

Powietrze może przyjąć określoną ilość pary wodnej. Im cieplejsze powietrze, tym większa możliwa zawartość w nim pary wodnej, aż do maksymalnej ilości uzależnionej od temperatury powietrza. Wilgotnością względną powietrza nazywamy wyrażony w procentach stosunek zawartej w nim pary wodnej do wspomnianej maksymalnej zawartości. Jeśli temperatura powietrza się obniża, to przy tej samej zawartości pary wodnej w powietrzu jego względna wilgotność wzrasta.

Jeśli temperatura spada, nadal następuje kondensacja nadmiaru pary wodnej (w postaci rosy). Temperaturę, w której wilgotność względna powietrza osiąga 100%, nazywamy punktem rosy. Atmosferyczne ciśnienie powietrza wynosi 1 bar lub 1000 milibarów (nazywanych również hektopaskalami). W mieszaninie powietrza i pary część tego ciśnienia wywołuje para wodna, stąd nazwa „ciśnienie cząstkowe" pary wodnej. Tę wygodną miarę stosuje się do podania ilości pary wodnej w powietrzu -► gdyż znacznie ułatwia to graficzne przedstawienie rozważań nad dyfuzją pary wodnej (0,6 mbar = 1 g wody/kg powietrza). Różnice w cząstkowym ciśnieniu pary -> @ są więc tylko różnicami zawartości cząsteczek pary wodnej przy takim samym całkowitym ciśnieniu powietrza. (Przeciwieństwo: bezwględna różnica ciśnień na przykładzie kotła parowego -» @ np. pęcherzach w pokryciu dachowym str. 77).

Różnieź różne ciśnienia cząstkowe pary powodują dążenie do wyrównania się przez dyfuzję poprzez elementy budowlane i ich warstwy. Te warstwy w elementach stawiają tej wędrówce swój opór dyfuzyjny (cm, m), który wyraża się grubością warstwy powietrza o identycznym oporze dyfuzyjnym. Wyraża się go jako iloczyn grubości warstwy d elementu oraz współczynnika oporu dyfuzyjnego p -» str. 115 i 116. Przy dyfuzji powstają wewnątrz elementu budowlanego spadki cząstkowych ciśnień pary wodnej. Analogicznie do przebiegu temperatury w elemencie, spadki ciśnień cząstkowych rozdzielają się na poszczególne warstwy wg ich udziału w całkowitym oporze dyfuzyjnym elementu. Przypowierzchniowe warstwy powietrza z powodu ich małej grubości (zewnątrz 0,5 cm, wewnątrz 2,0 cm) można pominąć.

Przykład: wewnątrz 20°C/50% = 11,7 mbar na zewnątrz 15°C/80% = 1,3 mbar różnica 11,7-1,3 = 10,4 mbar

Ściana 24 cm cegł. dziur.    p• d = 4,5 • 24 = 108 cm; 92,3% 10,4 = 9,59 mbr

Tynk wewn. 1,5 cm    pd = 6,01,5= 9 cm; 7,7% • 10,4 = 0,81 mbr

117 cm; 100%

Przykłady dyfuzji pary wodnej

W celu uniknięcia szkód budowlanych nie można dopuścić do kondensacji pary wodnej w przegrodach. Kondensacja występuje tam, gdzie para wodna może wystąpić w większej ilości, niż to wynika z rozkładu temperatury w przegrodzie. W przykładach 0 - ^2) przegroda wraz z jej przypowierzchniowymi warstwami powietrza została narysowana w skali odpowiadającej izolacyjności poszczególnych warstw (por. str. 102). Pokazane tam krzywe maksymalnych rhożli-wych ciśnień cząstkowych pary wodnej uzyskano na podstawie linii przebiegu temperatur.

Celem uniknięcia kondensacji w przegrodzie należy przestrzegać następujących zasad:

Wystarczająca Izolacja cieplna

W przykładzie yJ przedstawiono element jednowarstwowy bez kondensacji. W przykładzie (8) powstaje kondensacja na powierzchni wewnętrznej, ponieważ udział przypowierzchniowej warstwy powietrza jest wyraźnie zbyt duży. Przypowierzchniowa warstwa powietrza nie może przekroczyć pewnego określonego udziału X w całkowitym oporze przenikania ciepła 1/k    .

Prawidłowe ułożenie warstw

Nachylenie krzywej dyfuzyjnej powinno przebiegać wewnątrz możliwe stromo, a na zewnątrz - płasko ® , inaczej wystąpi kondensacja (lO) , To nachylenie jest wyznaczone współczynnikiem położenia p • X . Wewnątrz wysoki współczynnik oporu dyfuzyjnego, dobra izolacja cieplna = wysoki współczynnik położenia (i ■ X. Na zewnątrz niski współczynnik oporu dyfuzyjnego, zła izolacja cieplna = niski współczynnik położenia p • X .

Warstwa paroszczelna we właściwym miejscu

Jeśli warstwa paroszczelna jest umieszczona na powierzchni zewnętrznej, to występuje na niej całkowity spadek ciśnienia pary wodnej, czego wynikiem jest kondensacja (n) . Celem uniknięcia kondensacji należy warstwę paroszczelną wbudować od wewnątrz, przy czym warstwy, aż do przegrody paroszczelnej, nie mogą przekroczyć określonego udziału X w całkowitej wartości oporu przenikania ciepła 1/k-> ©

112