208
Rozpoczęcie zadawania pełnej dawki żywieniowej zalezy od stanu wymienia (od 2 do 8 dni po ocieleniu) 24.6. Żywienie krów w okresie letnim
Żywienie letnie jest trudniejsze od żywienia zimowego ze względu na
- niedobór suchej masy i energii,
- trudności w regulowaniu stosunku białkowo-energetycznego w dawce (stosunek ten jest bardzo wąski)
- duże zmiany w zawartości włókna w zależności od okresu wegetacyjnego,
- brak w roślinach pełnego zestawu składników pokarmowych
Na wiosnę straty białka w skarmianych paszach zielonych dochodzą dc 60%. Dlate go należy zwracać szczególną uwagę na żywienie w okresie przejściowym z żywienia zimowego na letnie (zwłaszcza na zapewnienie dostatecznej zawartości suchej masy i energii w dawce) W przeciwnym wypadku występują begunki i spadek produkcji mle ka
Przykład Krowa pierwiastka o masie ciała 500 kg i dziennej wydajności 12 kg mleka o 3 9% tłuszczu powinna otrzymać w paszy (zapotrzebowanie bytowe, produkcyjne i na wzrost) jednostek owsianych -11 86; suche; masy -11 do 16 kg: białka - 10S0 g, Ca - 48 g P - 34 g: karotenu - 141 mg.
Dobre młode pastwisko może wystarczyć do produkcji od 15 do 20 kg mleka W miarę jednak postępu wegetacji i wzrostu zawartości włókna wartość pokannowa zwy kle obniża się, pokrywając zapotrzebowanie na produkqę do 8 kg mleka, a czasem nawet mniej Także zawartość suchej masy w zielonce ma wpływ na jej pobranie przez krowę W miarę wzrostu zawartości suchej masy w zielonce zmniejsza się jej pobiera me przez krowy, np zawartość suchej masy w zielonce 15 20 25, 30 % umożliwia pobranie przez krowę odpowiednio 80-100, 60-70, 45-50. 35-40 kg zielonej masy. Prze ciętnie krowa pobiera na pastwisku od 2 do 3 kg suchej masy na 100 kg masy ciała Z tego względu przy pastwisku o niskim odroście i dużej zawartości włókna należy koniecznie przewidzieć dodatek mieszanek treściwych średnio-1 wysokobiałkowych lub zmienić system pastwiskowy na żywienie zielonkami w oborze lub kombinowany np z udziałem w dawce kiszonek
24.6.1. Żywienie pastwiskowe
Reg.on Pomorza posiada dużą ilość trwałych użytków zielonych Możliwości przemiennego kośno-pastwiskowego ich wykorzystania stwarzają dogodne warunki pastwiskowama zwierząt Wypas na pastwisku określa się często jako „żywienie naturalne W wyniku rozwoju techniki wypasu nastąpiło przejście od naturalnego użytkowania pastwiska do cawkowanego wypasu na racjonalnie pielęgnowanych użytkach zielonych Ma to dwa wyraźne cele:
1) pozwala na osiągnięcie wysokich plonów z jednostki powierzchni poprzez częste i przemienne użytkowanie,
2) zapewnia zwierzętom paszę o możliwie stałym, wysokim poz ornie składników pokar mowych, chętnie i w dużych ilościach pobraną
Sposoby wypasu zalezą od metod użytkowania pastwiska i są następujące wolny wypas na uwięzi (palikowanie), kwaterowy, dawkowany (kwaterowo-dawkowany, porcjowany) Najlepszym sposobem pasienia jest system dawkowany, przy zastosowaniu przenośnych ogrodzeń elektrycznych i przy wyznaczaniu dawek pastwiska na czas jednego dnia Umożliwia to bowiem dobre wyzyskanie pastwiska, a jednocześnie zapewnia dowolne regulowanie stopnia (wysokości) spasanej trawy Pozwala to także na równe wypasanie runi. a jednocześnie unika się nadmiernego jej zniszczenia Charakterystyka żywienia pastwiskowego Efekty pastwiskowego żywienia krów uzależnione są od wydajności oastwisk Wydajność pastwisk na Pomorzu kształtuje się w bardzo szerokich graricach Zależy ona głównie od warunków glebowych, hydrologicznych, pielęgnacji poziomu nawożenia i sposobu urytkowania Wykorzystanie pastwiska (%) jest to stosunek wyda.ności pastwiska, obliczonej metodą skandynawską. do wydajności obliczonej metodą analityczną (netto do brutto) -pozwala sądzić w jakim stopniu pobrana pasza została wykorzystana przez zwierzęta Wykorzystanie pastwiska wynosi przy wypasie wolnym do 50% przy kwaterowym - od 60 do 70%: a przy dawkowanym może osiągnąć do 90% Najkorzystniejszy jest system wypasu kwaterowo-dawkowany
Planując wypas kwaterowo-dawkowany obliczyć najeży zapotrzebowanie zielonej masy (zm) dla całego stada według wzoru:
Zapotrzebowanie zm = liczba wypasanych sztuk-dzienna dawka na sztukę - liczba dni wypasu Znając zapotrzebowanie i wydajność zielonej masy z 1 ha pastwiska można obliczyć powierzchnię pastwiska, w oparć u o wzór
powierzchma pastwiska =
zapot^ebowanie zielonej masy wydajność zielonej masy z 1 ha
W trakcie przemiennego użytkowania plon z wypasu wynosi około 80 % plonu netto, resztę stanowi zielonka zebrana z przeznaczeniem na siano lub kiszonkę Dlatego planując wielkość pastwiska, zakładaną wydajność z 1 ha (całkowity plon netto) należy zmniejszyć o 20 %. Liczbę kwater obliczamy ze 'wzoru:
czas „odpoczynku
l!C2ba kwater = czas wypasu jednej + liczba wypasanych grup
Czas odpoczynku (odrostu) rum jest różny w poszczególnych miesiącach W celu zapewnienia odpowiedniej liczby kwater na cały okres wypasu należy przyjąć czas odpoczynku taki jak we wrześniu lub na początku października, a więc 36 do 40 dni przypadku, gdy wypas przebiega w lepszych warunkach zbędną liczbę kwater przeznacza się na użytkowanie kośne pozyskując w ten sposób dodatkowy materiał na kis/onkt lub siano. Wzór ten służy również do obliczenia liczby kwater koniecznych do wypasu w kolejnych miesiącach, a więc określenia również liczby kwater przeznaczonych do wykoszenia Znając liczbę kwater potrzebnych na cały sezon oraz powierzchnię pastwiska obliczyć można powierzchnię kwatery Obliczenia te przeprowadza się w oparciu o wzór:
powierzchnia kwatery -
Pod względem kształtu stwierdzono, ze najkorzystmejsząfigurąjest prostokąt o stosunku długości boków 3:1.
Wypas dawkowany jest modyfikacją wypasu kwaterowego Zastosowanie elektryzatora, tzw pastucha elektrycznego, umożliwia spasanie określonej dla stada dziennej powierzchni pastwiska w mniejszych dawkach przewidzianych na V2 lub ’/3 dnia