PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA TEORII DYSONANSU POZNAWCZEGO
- Posiadanie przekonań pomiędzy którymi występuje dysonans jest psychologicznie nieprzyjemne
- Osoby uznające dysonansowe przekonania:
a) starają się go usunąć, lub zmniejszyć
b) starają się unikać sytuacji i informacji zwiększających dysonans
c) Im silniejsze napięcie, tym silniejsze dążenie do jego usunięcia -Czynniki zwiększające dysonans
- Napięcie może być usunięte lub zmniejszone
METODY REDUKCJI DYSONANSU
• Zaprzeczanie — że palenie nie jest szkodliwe
• Bagatelizowanie — umniejszanie znaczenia „owszem palenie jest szkodliwe, ale”
• Dewaluacja źródła informacji — podważenie wiarygodności źródła przynoszącego informację
• Zmiana postawy — osoba w pewien sposób próbuje zmniejszyć lukę, która się wytworzyła. „Macie rację, ale palenie pomaga mi się zrelaksować”
• Odwołanie się do opinii osób znaczących — poszukiwanie kontrinformacji, które mogłyby podważyć informacje powodujące dysonans (np. Lekarze palą, więc nie może to być szkodliwe)
• Transcendencja — zaawansowana metoda — podporządkowanie dwóch przekonań do siebie niepasujących przekonaniu nadrzędnemu, które godzi te dwa przekonania „Np. Na coś muszę umrzeć”.
• różnicowanie — zaawansowana metoda redukcji dysonansu. Dzielę przekonania w obrębie których pojawia się dysonans na dwa podobiekty, wobec których mam dwie odmienne postawy. „Ja palę tylko dwa papierosy, a nie całą paczkę, a to różnica”
DETERMINANTY WYBORU METODY REDUKCJI DYSONANSU
| Poziom racjonalności i inteligencji — im wyższy poziom, tym bardziej skomplikowane metody wypierania informacji dysonansowych
I Źródło informacji dysonansowych — jak mamy dobre, wiarygodne źródło to też będzie problem z redukcją i Czego dotyczy dysonans
| Cechy osobowości — osoby o osobowości histerycznej, emocjonalne, niezrównoważone stosują prostsze metody pozbywania się dysonansu • wcześniejsze doświadczenia
DESONANS PODECYZYJNY — po podjęciu decyzji. Rzadko wybieramy między opcjami bardzo dobrą i bardzo złą. To normalne, że dysonans będzie się pojawiał, i metoda — dyskredytować wartość obiektu odrzuconego.
DYSONANS POZAKUPOWY1 pani ma kupić czerwoną torebkę. Wybiera jedną z pięciu, potem pojawia się dysonans, wątpliwość czy nie było warto kupić inną • metoda —
24