^ft^TA5. Profil prędkości wiatru (a) i kąta odchylenia rzeczywistego kierunku wiatru od kierunku wiatru gej ^troficznego (b) obserwowane nad trzema różnymi powierzchniami. Linia przerywana i puste kółka nadwot linia ciągła i kropki nad pokrywą śnieżną, linia kropkowana i krzyżyki nad trawą. Prędkość wiatru geostrofia. nego v, » 13 m/s (wg Sedunowa, 1992)
nią
izo
zówkami zegara. Linie prądu zbiegają się w środku niżu, usiłując go wypełnić i rozbie-gają od środka wyżu. Na półkuli południowej kierunek krążenia jest przeciwny do wyżej opisanego. Powietrze krąży wokół niżu w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zega-ra, a wokół wyżu w przeciwnym.
I
Unią prądu nazywa się taką krzywą, do której w każdym punkcie styczne są wektory prędkości
Ruch powietrza odbywa się w różnych skalach przestrzennych, począwszy od drobniutkich turbulencyjnych wirów w mikroskali (< 0,5 km), poprzez lokalne wiatry w me-zoskali (1-200 km) i krążenie powietrza wokół rozbudowanych układów niżowych lub wyżowych w skali synoptycznej (—1000 km) do prądów strumieniowych w skali planetarnej (—10 000 km). Mniejsze wiry turbulencyjne są izotropowe, ich pionowe i poziome rozmiaiy są porównywalne. Ruchy powietrza o większej skali przestrzennej mają składową poziomą znacznie przewyższającą pionową. Ich pionowe rozmiary są ograniczone niewielką grubością troposfery. Analizując ruchy powietrza w większej skali, możemy zwykle pominąć to, co się dzieje w skali mniejszej. Skala czasowa t zjawisk atmosferycznych jest proporcjonalna do przestrzennej A
r = a A
gdzie a = 1 s/m. Ruchy turbulencyjne o rozmiarach rzędu 1 m trwają około 1 s, chmury burzowe o rozmiarach rzędu 10 km - kilka godzin, niże umiarkowanych szerokości o rozmiarach rzędu 1000 km - około tygodnia.