67418 Obraz (1514)

IM) Ks/.liiltowanic sl nikt my K npilnłii |>r/tulNlvl>l< >• ■•lwu

Wartość zadłużenia przy optymalnej strukturze kapitału jest nazywana pojem nością zadłużeniową przedsiębiorstwa. Oznacza ona wielkość zadłużenia w struk turze kapitału optymalną z punktu widzenia maksymalizacji dochodów akcjonariu szy, czyli kwotę długów możliwą do wykorzystania. Jest ona określana przez takie czynniki, jak ryzyko, struktura podatków, potencjalne rozmiary kosztów bankructwa, koszty agencyjne czy też rola sygnalizacyjna dla rynku kapitałowego.

Roszczenia wobec przedsiębiorstwa można podzielić na dwie grupy, a mianowi cie na zbywalne i niezbywalne. Mówiąc o wartości firmy, zwykle ma się na myśli wartość rynkową roszczeń zbywalnych, V_Kz, które są przedmiotem obrotu, pomija się zaś wartość roszczeń niezbywalnych V_Rn, które nie podlegają aktom kupna i sprzedaży.

Jeżeli przez V_K oznaczy się wartość wszystkich roszczeń wobec przedsiębiorstwa, to można ją obliczyć następująco:

Vu=V_Rz+V_Kn,

gdzie:

V_Rz — roszczenia zbywalne,

V_R„ — roszczenia niezbywalne.

Stwierdzono, że na wartość całkowitą tych roszczeń, czyli V_l{, struktura kapitału nie ma wpływu. Może ona jednak kształtować wartość roszczeń zbywalnych V_Rv Konsekwencją wzrostu V_R: jest obniżenie V«„- Optymalna struktura kapitału maksymalizuje zatem wartość roszczeń zbywalnych lub ekwiwalentnie minimalizuje wartość roszczeń niezbywalnych, takich jak zobowiązania z tytułu podatków czy kosztów bankructwa.

Przy optymalnej strukturze kapitału wartość rynkowa przedsiębiorstwa jest maksymalna, a zatem i wartość rynkowa akcji osiągnie wartość najwyższą. Zostanie w ten sposób osiągnięty główny operacyjny cel funkcjonowania przedsiębiorstwa w gospodarce rynkowej, jakim jest maksymalizacja majątku akcjonariuszy.

5.2.2. Mierniki struktury kapitału

Po wprowadzeniu gospodarki rynkowej bardzo ważne stały się wskaźniki zasilania finansowego. Służą one ocenie wykorzystania kapitałów obcych i własnych w finansowaniu majątku przedsiębiorstwa oraz ocenie zdolności podmiotu gospodarczego do regulowania zobowiązań w długim okresie. Mogą one być obliczane z zastosowaniem wag bilansowych lub rynkowych. Wskaźniki te stanowią sygnały, jakie kierownictwo, mające informacje wewnętrzne, wysyła rynkowi kapitałowemu co do oczekiwanej kondycji finansowej przedsiębiorstwa. Poziom tych wskaźników, a także jego zmiany są istotne przy wycenie przedsiębiorstwa i podejmowaniu decyzji przez inwestorów, a zatem mają wpływ na kształtowanie wartości rynkowej przedsiębiorstwa.

Mimo że wspomniane wskaźniki są tak ważne, nie są one jednoznacznie • Ir liniowane i obliczane, i to nie tylko w Polsce. Często tak samo obliczany wskaźnik |i ,i różnie nazywany, lub też odwrotnie, zróżnicowanym konstrukcjom nadaje się laką sama nazwę.

W polskiej literaturze ekonomicznej wskaźniki należące do tej grupy sa im/ywane wskaźnikami struktury kapitału, zasilania finansowego, dźwigni finan owej, lewarowania, czy teź struktury finansowania.

Wskaźniki te można podzielić na dwie podgrupy, oceniające zasilanie finansowe w aspekcie kapitałowym, czyli statycznym, oraz dochodowym, czyli dynamicznym. Pierwsza podgrupa, wykorzystująca głównie dane bilansowe, udziela odpowiedzi na pytanie: „Skąd firma uzyskuje fundusze na finansowanie swojej działalności?”.

Z kolei tę podgrupę można podzielić na trzy dalsze, a mianowicie na wskaźniki zadłużenia, wskaźniki struktury finansowania i wskaźniki struktury kapitału.

Do podgrupy charakteryzującej zadłużenie przedsiębiorstwa, czyli wskaźników zadłużenia, należą m.in. następujące relacje:

l

l

l

l

I)

.»>

ł>

4)

Zobowiązania ogołem

-----    — x 100;

Aktywa ogółem

Aktywa ogółem - Kapitał własny Aktywa ogółem

Zobowiązania ogółem Wartość rynkowa przedsiębiorstwa

Wartość bilansowa zadłużenia

Wartość bilansowa zadłużenia + Wartość rynkowa kapitałów własnych

Omawiane wskaźniki charakteryzują udział kapitałów obcych (długo- i krótkoterminowych) w finansowaniu aktywów przedsiębiorstwa. Relacje te są nazywane wskaźnikami zadłużenia, mimo że konstrukcyjnie różnią się między sobą. Pozwalają one jedynie pośrednio ocenić ryzyko działania firmy.[Im wartość zadłużenia jest większa, tym większe ryzyko ponoszą właściciele przedsiębiorstwa i tym większe są koszty bankructwa tego podmiotu. Wysoki poziom zobowiązań indukuje poważne obciążenia odsetkowe, które muszą być uregulowane bez względu na wysokość realizowanych zysków.

Wartość wzorcowa tej relacji to 1 : 2. Dopuszcza się zatem, aby połowa aktywów podmiotu gospodarczego była finansowana kapitałami obcymi. Aktywa dwukrotnie przewyższające wartość zadłużenia stanowią też istotną wartość zabezpieczenia tych zobowiązań. Jednakże taka wartość wskaźnika nie będzie budziła zastrzeżeń tylko w przypadku stabilności oraz permanentnego wzrostu przyszłych zysków i przepływów pieniężnych.

Dwie pierwsze relacje są w zasadzie tożsame i określają procent sfinansowania majątku przedsiębiorstwa kapitałami obcymi. Z kolei trzeci wskaźnik odnosi zadłużenie podmiotu gospodarczego do jego wartości rynkowej, a więc zestawia zc