69240 obraz6 (25)

wkładają mu je również do uszu i żuchw, aby kandydat mógł słyszeć i rozumieć duchy, ptaki i cudzoziemców. Jego żołądek także nadziewają muszlami, aby dysponował odnowionym życiem i stał się odporny na wszelkiego rodzaju broń. Następnie jest „wyśpiewywany” przez znachorów i zmartwychwstaje. Wszyscy powracają do obozowiska, gdzie odbywa się następująca próba: znachorzy rzucają swe włócznie w nowego „doktora”, ale dosięgnięcie go uniemożliwiają muszle, którymi jest nafas zerowany⁵⁹.

W tym przypadku mamy do czynienia z niezwykłe wypracowaną inicjacją. Można wyróżnić dwa główne tematy inicjacyjne, z których tylko drugi jest charakterystyczny dla wtajemniczenia znachorów: 1° połknięcie przez Potwora; 2° pokawałkowanie ciała. W rzeczywistości, chodzi o podwójną inicjację: pierwszą, dokonywaną przez Istotę nadprzyrodzoną, drugą zaś - przez doktorów. Przechodząc jednakże regressus ad uterum, kandydat nie umiera w brzuchu Węża, ponieważ przypomina sobie ów pobyt już kiedyś znany. Prawdziwe uśmiercenie inicjacyjne jest natomiast dziełem starych doktorów i odpowiada sposobowi postępowania znachorów: kawałkowanie ciała, wymiana organów, wprowadzenie substancji magicznych.

Właściwe zabiegi inicjacyjne zawierają odnowienie organów i wnętrzności, oczyszczenie kości i wprowadzenie substancji magicznych - kryształów kwarcu lub muszli zawierających macicę perłową albo węże-duchy. Kwarc związany jest ze światem niebiańskim i tęczą; muszla zawierająca macicę perłową jest utożsamiana z Wężem-tęczą, to znaczy w sumie zawsze z Niebem⁶⁰. Ten niebiański symbolizm powiązany jest z ekstatycznymi wniebowstępowaniami. W istocie, w wielu regionach uważa się, że kandydat odwiedza Niebo własnymi sposobami (wspinając się na przykład po sznurze) albo niesiony przez węża. W Niebie rozmawia z Istotami nadprzyrodzonymi i Bohaterami mitycznymi. Inne inicjacje zawierają zejście do królestwa

^5<J R. i C. Berndt, A Preliminary Report of Fieldwork in the Ooldea Region, Western South Australia („Oceania”, XIV, 1943, s. 30-66), s. 56-61; Elkin, Ahoriginal Men of High Degree, s. 112-113. Elkin relacjonuje podobny inicjację u aborygenów z Forest River district, Northern Kimberley. Moc znachorów pochodzi od Węża-Tęczy, ale inicjacji dokonuje wykwalifikowany „doktor”, to znaczy zanosi kandydata do samego Nieba - domeny Węża. Mistrz przybiera postać szkieletu i, przemieniając kandydata w niemowlę, wkłada go do małego worka, który przywiązuje sobie przy pasie, i ulatuje. Po wzniesieniu się na dość sporą wysokość wrzuca kandydata do Nieba, „zabijając” go. Następnie doktor przybywa do Nieba, znajduje ciało młodzieńca i wkłada weń kilka małych „węży-tęczy” oraz parę kryształów kwarcu. Po sprowadzeniu na ziemię doktor jeszcze weń umieszcza substancje magiczne wprowadzając je przez pępek, a na koniec budzi kandydata, dotykając go magicznym kamieniem. Młodzieniec powraca do normalnego wzrostu i następnego dnia sam próbuje wejść do Nieba. Po tym doświadczeniu ekstatycznym zaczyna się właściwe pouczenie (Elkin, op. cit., s. 139-140). Elkin słusznie zauważa, że redukcja do wymiarów niemowlęcia oraz podobieństwo między torbą doktora a brzuszną torbą kangura wskazują, iż chodzi o rytuał odrodzenia.

⁶⁰ Por. Elkin, op. cit., s. 43 nn. Podróże znachorów do Nieba: Howitt, op. cit., s. 358 nn., 389, 436, 491 nn.; Elkin, op. cit., s. 95 nn., 107, 121 nn. O rytualnym znaczeniu kryształów kwarcu w formowaniu znachorów: Elkin, op. cit, s. 93, 98, 103, 107 nn. Kryształy skalne wprowadzane są do ciał przyszłych szamanów południowoamerykańskich; por. Szamanizm, s. 64, 136 nn.

___________________________144