70529 skanuj0001 (277)

wyrobu ora* drcgę przez niego przebytą do miejsca znale* zienia. Fakt ten może wpłynąć na poznanie dróg handlu, ośrodków wytwórczości oraz wzajemnych kontaktów. Wszystkie te elementy zostały w niniejszej pracy uwzględnione.

Dodatkowe badania specjalistyczne _w szerszym zakresie niż przedstawiana praca, mogą objąć jeszcze inne zakresy jak np. ha dania antropologiczne, zoologiczne itp.

Drugim istotnym celem jest odpowiednie przygotowanie i ułatwienie w przyszłości badań, tak archeologom pragnącym poświęcić się tego rodzaju pracy, jak i historykom. Trzeba zauważyć, że już same prace wykopaliskowe tzw. archeologii historycznej napotykają na poważne trudności. Jak wspomniano wyżej, Jest to dyscyplina młoda, mająca stosunkowo mały dorobek. Do chwili obecnej brak jest. poza ceramiką 1 monetami, kryteriów w zakresie chronologii i typologii materiału wykopaliskowego. Powstaje więc problem przygotowania pewnej grupy najbardziej typowych zabytków przewodnich, które umożliwiałyby odpowiednie datowanie badanych obiektów. Muszą one występować tak licznie, aby praktycznie biorąc mogły znaleźć się na każdym badanym obiekcie.

W przedstawionej pracy uwzględniamy podane wyżej postulaty poprzez wybraną grupę wyrobów kowalskich. Na wybór ten wpłynęły następujące przyczyny. Wyroby kowalskie są przedmiotami powszechnego użytku, występującymi w mniejszym lub większym stopniu w każdym gospodarstwie domowym; w chwili obecnej ponadto dysponujemy już znaczną ilością zabytków tej grupy, których datowanie jest możliwe.

Z grupy wyrobów kowalskich wybrano następujący ich zespół: 1) Podkowy stanowiące typowy wytwór kowalski, bez którego nie byłoby możliwe rozpatrywanie tego rodzaju produkcji. 2) Podkówki do butów, stanowiące również typowy wyrób kowalski, a występujące bardzo licznie niemal na każdym stanowisku. 3) Noże stanowiące elementarne narzędzie użytkowane przez człowieka praktycznie niemal od czasów najdawniejszych do chwili obecnej. Jakkolwiek w pewnym okresie powstaje odrębna grupa zawodowa nożowników, to

Hjpsk uralffjcinolf wykonania noży jest powszechnie posiada-PB (iiiri kowali aż do rhwili obecnej. Te same uwagi odnoną H lal do następnej grupy zabytków, mianowicie gwoździ. M llwolil/ir stanowiące najbardziej pospolity wyrób są ni rod-■Ra* właściwie niemal, w każdym przejawie gospodarczej dalalnlnoMM człowieka, od gwoździ budowlanych począwszy po-pr$*9 meblowe, aż do gwoździ trumiennych. Zagadnieniu gwoż-dfi |a«iwM.Tomy wyjątkowo wiele miejsca, ponieważ właściwe li b o|irncowanie pozwoli w znacznym stopniu rozwiązać pro-Matu odpowiedniego datowania odsłanianych obiektów.

W nawiązaniu zagadnienia chronologii omawianych zabyt-fcdw posłużono się z jednej strony metodami archeologicznymi. | więc odpowiednią interpretacją przekrojów archeologicznych I ImiiIhó wykopaliskowych, jak i porównaniem z materiałem Jul liniowanym, Jaki stanowi ceramika. Z drugiej strony, jako ppwnrgo rodzaju novum wprowadzono materiał porównawczy !• Irodcl pisanych, ikonografię oraz zachowano realia muzealna Należy podkreślić, że źródła te zastały uwzględnione tylko W takim stopniu, w jakim potrzebne były do rozwiązania postawionego zagadnienia. Nie należy więc w niniejszej pracy duazuktwoć się pełnego zebrania źródeł pisanych, jak też ikonograficznych. ponieważ zostały one w niej użyte tylko w cha-rnktcr/c materiałów pomocniczych. Taki dobór materiałów Iródlowych pozwoli ponadto na wskazanie odpowiedniej drogi archeologom w wypadku badań nad podobną problematyką.

Chronologicznie niniejsza praca zamyka się w czasie od połowy wieku XIII do połowy wieku XVIII. Na takie ustalenie mm czasowych wpłynęły następujące momenty. Pierwszym i nich jest to, że omawiany okres pokrywa się z okresem trwania wytwórczości cechowej od momentu Jej narodzin do momentu, kiedy podstawową masową wytwórczość rękodzielniczą przejmują manufaktury powstającego nowoczesnego przemysłu. Następnym powodem są wystarczająco liczne w tym czasie w odróżnieniu od okresów wcześniejszych, źródła pisane umożliwiające odpowiednie przygotowanie niniejszej pracy. Trzecim wreszcie, bardzo Istotnym elementem jest takt. źe do hall