70574 Obraz8 (15)

84 tożsamość ^czł°wieha AoloP^czna Pⁿ

84 tożsamość ^czł°wieha AoloP^czna Pⁿ

-otfanejwmćł

Lrązku przycz „oliio domyślać ^ludzkim.

Prezentowa \_acją koncepcj persony zawa moniu zawiei

ujmowania p

truje person* _flania i rozv nych uniwei czącekonsti ju człowiek samourzea Według wczekiiejs ranki, sta wymagani

^ch, nie one prze ma i dop ści-Arch

i socjalizacji. Identyfikacja persony z ego musi jednak zostać w porą _zre51e 1 ktowana. W początkach II etapu osobowej ewolucji odróżnicowanie maski od ego staje się niezbędne. W dokonaniu takiego odróżnicowania pomaga zachodząca w drugiej fazie indywiduacji zmiana kierunku energii psychicznej, która, wcześniej skierowana na zewnątrz, zwraca się w kierunku wnętrza. Umożliwia ona samopoznanie, będące punktem wyjścia dla realizacji celów II fazy indywiduacji. Wyodrębnienie persony z ego jest zadaniem rozwojowym, którego wypełnienie stanowi konieczny warunek dla postępowania procesów zmierzających do osiągnięcia dojrzałej, zintegrowanej na wyższym poziomie jaźni.

Definiując w swojej koncepcji przystosowawczy charakter persony, Jung określa również niebezpieczeństwo jej niefunkcjonalności. Maska stanowi potencjalne źródło zaburzeń rozwojowych ze względu na to, że posługiwanie się nią jest wygodne. Persona człowieka dobrze przystosowanego jednocześnie do świata społecznego oraz do własnej rzeczywistości wewnętrznej cechuje się adaptacyjną elastycznością. Dzięki niej relacje pomiędzy osobą a jej otoczeniem charakteryzują się prostotą, naturalnością i równowagą. Równocześnie oferowana przez maskę możliwość przesłaniania pewnych osobowych właściwości kulturowymi i środowiskowymi modelami zachowań może przynieść człowiekowi wiele korzyści, okazać się komfortowa. Stwarza to niebezpieczeństwo skostnienia, utraty plastyczności persony, która staje się wtedy sztuczną, przesłaniającą indywidualność maską. Zidentyfikowane z personą ego powoduje, że człowiek ma większą świadomość pełnionych przez siebie ról społecznych niż swoich rzeczywistych właściwości, odczuć, postaw i dążeń. Nie różnicując maski od ego, jest raczej odzwierciedleniem społecznych wymogów i oczekiwań niż autonomiczną osobą. Separuje się od specyficznej dla siebie realności, jego aktywność staje się typowa. Może to zniechęcać osoby do jakiegokolwiek jej reflektowania i kwestionowania, co hamuje samopoznanie i blokuje procesy rozwojowe.

Warto dodać, że skutki osiągnięcia takiego stopnia samopoznania, który umożliwia człowiekowi pełne urzeczywistnienie specyficznie ludzkich możliwości, nie ograniczają się do niego samego. Rezultatem samowiedzy jest zwrócenie uwagi na znaczenie swoich działań w świecie, przyjrzenie się etycznemu wymiarowi relacji międzyludzkich. Spowodowane tym przemiany postaw osób, modyfikacje ich sposobów działania w dalszej perspektywie czasowej oddziałują na jakość życia innych. Ujmowana w takim horyzoncie kwestia funkcjonalności maski i umiejętności sprostania zadaniu odróżnicowania jej od ego zyskuje wymiar moralny.

2.1.3. Maska w życiu człowieka współczesnego: poglądy Jolande Jacobi

z psychologii życia codziennego. Obok tytułowego Zamaskowania mini-monografii maski, publikacja Jacobi zawiera dwa eseje: Po co psycholnain oraz Ludzie bez miłości. Tytuły bezpośrednio wskazują przedmiot pode'

się

wynakł

W 1971 roku po raz pierwszy wydane zostało Zamaskowanie. Obsi

erwacje