72247 wiki (3)

^ <- e-biblioteka Ur x T W Gazeta Warsza\ x Th "Gazeta Warsz? x ^ Historia prasy x ^ hut Encyklopedie v x ^ un Encyklopedie x ^ ^ Historia prasy p x ^ Q] Historia prasy i    Dzieje prasy pc x

I © |

4- C Q pl.wikipedia.org/wiki/Gazeta_Warszawska_(1774)    ® Q =

ci Gamershccd.ccm -... ni Escape Frcm Fleas...    Kokpit - Filmweb H Gccgle ^ Gry GOTOWANIE -... Quiche Lcrraine - da... E Criminal Case u Girls Games for Girls... Lt KWBK.pl - Zagrajm... © s cdkrywcy.pl - Naj...

(£x) uTorrent

fi Search ▼

» ł Wl    V Y v/l\W

Najlepsze artykuły Zgłoś błąd Częste pytania (FAQ)

▼    Dla czytelników

Losuj artykuł

Kontakt

Wykluczenie

odpowiedzialności

Wspomóż Wikipedię

►    Dla wikipedystów

►    Narzędzia

►    Drukuj lub eksportuj

▼    W innych językach English

^Edytuj linki

r r

Clickto Setup Control

Tj—ienyrujT—

Cii D

•ę Ten artykuł dotyczy Gazety Warszawskiej ukazującej się w I3t3ch 1774-1939. Zobacz też; Warszawska Gazeta.

Gazeta Warszawska - pierwsza warszawska gazeta ukazująca się regularnie przez długi okres Założona po kasacie zakonu jezuitów w 1774 r.. pierwotnie pod tytułem .Wiadomości Warszawskie', była pierwszym ukazującym się regularnie dziennikiem. Pierwszym redaktorem naczelnym i jednocześnie właścicielem gazety był jezuita Stefan Łuskina. który po kasacie zakonu, pozbawiony możliwości wykładania w kolegium jezuickim, zajął się dziennikarstwem. Zapewniwszy sobie na mocy przywileju królewskiego, wydanego 9 listopada 1773^, monopol dziennikarski w Warszawie (gazeta nie docierała poza stolicę), Łuskina starał się nie dopuścić do powstania pism konkurencyjnych.

Zacytujmy za Julianem Bartoszewiczem^¹- opis gazety (pisownia oryginalna):

Gazeta Warszawska powierzchniową szatą niczem się nie różnił3 od Wiadomości Warszawskich. Łuskin3 nie odskoczył od Bohomolca. Na czele każdego numeru, znajdował się herb Rzpltej o czterech polach, dwa orły i dwie pogonie, a we środku ciołek, herb panującego król3 Stanisława. Wszystko to ot3cz3ła armatura z chorągwi, dział, kul i moździerzy. Nad herbem korona wznosiła się o pięciu łukach. Całą szerokość ćwiartki zajmowała t3 ozdoba monarchiczna. która wskazywała, że pismo jest jakby urzędowe... Numer porządkowy gazety był pod koroną, i pod herbem dopiero tytuł i data. Druk nie zmienił sie także w niczem. litery wielkie dużo zabierały miejsca. Numer3 składały się z dwóch ćwiartek i z dodatku, który nazywał się dawniej addytamentem do gazet. 3 później po prostu suplementem. I suplement składał się z dwóch ćwiartek. T3k więc numer gazety całkowity miał 3rkusz druku, ale treści w numerze nie było więcej niż cztery szpalty.... Gazetę drukowano w dwie kolumny n3 stronnicy, suplement jednym ciągiem.... Numera wychodziły tylko dwa razy n3 tydzień, we środę i sobotę.... W powierzchowności swojej gazety, dwie jeszcze później zmi3ny zaprowadził ksiądz Łuskina: naprzód, że od roku 1781. pod herbem umieścił godło, niby charakteryzujące jego pismo. Godło to brzmiało po łacinie: nova etvetera (iteraźniejszość i starożytność).... Drugą zmianę zaprowadził Łuskina w r. 1784. bo wtedy dał druk wielki i wyraźniejszy. (Pierwszy No 82 tak wyszedł).

Gazeta Warszawska

Kurni 6y.

O A ZET A W A Jt 5 ZĄJTAĘŁ W SOBOTę DNIA aj. SjERPKlA ROKU łjr*'

Z fTtrfuiry ł*U a f. Surf tli.

Dni* ońcjędi/frfjo.lrto potoocy, «ie Bitbtii raj win, wf«x.t t® fote l Dworfk ieifti » fil Ołote cegoł pn«^»

*00«n Wifc psjUritl tmr ciało i ziliolf* a\tflc rai-««U 1

<U ofłilt, i rr»U    £y

Icgrt*.

, 2f PRA.MCTL

Z PtryU łat aa.Littt.

* ‘ 1 w GeMoi l certo siu-

LoVo * w Gi&loo*

clei-p. Krili latloii

W okresie tym gazeta była postrzegana jako skrajnie wsteczna, ponieważ Łuskina był przeciwnikiem prądów oświeceniowych Rosja i Prusy, gdzie nie uznano kasaty jezuitów, były z kolei bardzo silnie chwalone Łuskina potępiał .Gazetę Narodową i Obcą" jako pismo kontrabandowe i zwalczał liberalizm pod każdą postacią Spowodowało to wystąpienie licznych polemik (także wierszowanych) oraz paszkwili na redaktora naczelnego Ten pierwszy okres istnienia gazety zakończył się wraz ze śmiercią Łuskiny w roku 1793. Przez kolejne parę miesięcy wydawał ją Tadeusz Włodek. Przedostatni numer, 104. wyszedł 28 grudnia 1793. W ostatnim 105 numerze był zamieszczony anons o exemplarzu całkowitym z ostatniego kwartału do nabycia w księgami Kocha obok kościoła Ś. Jana w cenie 4 złp w oprawie aia rustica Na sejmie grodzieńskim wyłączny przywilej wydawania pism politycznych w Warszawie otrzymał Gostyński, mianowany przez króla Kommissarzem w Komissyi Policji-. W roczniku Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk^- czytamy: "Gazeta ta wychodziła do dnia 26 kwietnia 1794 pod nazwą Gazety Krajowej z godłem: Lege et Elige Z dniem tym przybrała nazwę Gazety Wolnej Warszawskiej: a dnia 15 listopada, po tygodniowej przerwie, po zajęciu stolicy przez Moskali, wychodzić zaczęła pod nazwą Gazety Warszawskiej'".

Gazeta została następnie kupiona i odtworzona przez Antoniego Lesznowskiego

Gazeta wydawana była pod różnymi nazwami do 1935 r Od 1925 r. po połączeniu z .Gazetą Poranną Dwa Grosze" wychodziła pod tytułem „Gazeta Poranna

Warszawska' Rozwiązana w 1916 r., wznowiona w 1918 jako organ Narodowej Demokracji. Zakazana przez władze sanacyjne za skrajnie prawicowe poglądy w 1935 r.. ukazywała się pod tytułem .Warszawski Dziennik Narodowy" do 1939 r.

Redaktorami naczelnymi gazety byli m in

•    Józef Kenig (1859-1889),

•    Maurycy Zamoyski (1906-1909),

•    Roman Dmowski (1910-1916)

Strona tytułowa z 27 sierpnia 1774 roku

Częstotliwość    dziennik

Pierwsze    1774

wydanie

Ostatnie

wydanie

1939