Historia socjologii
Socjologia to nauka badająca w sposób systematyczny funkcjonowanie i zmiany w społeczeństwie.
Termin socjologia -s o c i u s -zbiorowość .społeczeństwo i I o g o s-mądrość .wiedza wprowadził w 1838 roku filozof August C o m t e
Pierwsze książki mające w tytule socjologia pisał myśliciel Herbert Spencer.
Jako samodzielna dyscyplina naukowa socjologia wyodrębniła się pod koniec XIX wieku.
Pierwszy wydział socjologii powstał w 1892 roku na Uniwersytecie w Chicago ,a w 1895-pierwsza katedra w Europie- na Uniwersytecie w Bordeaux.
1919 w Niemczech ,w Monachium .natomiast w Polsce w 1920 roku na Uniwersytecie Poznańskim powstała Katedra Socjologii i Filozofii Kultury -Florian Znaniecki Jan Szczepański.
Socjologia jest młodą gałęzią nauki .choć refleksja na temat społeczeństwa towarzyszy ludziom od starożytności .Starożytni zdefiniowali człowieka jako homo s o c i u s.
Człowiek jako gatunek stadny żyje w otoczeniu ludzi .kontaktuje się z nimi .współpracuje .konkuruje lub walczy.
Przedmiotem zainteresowań socjologii jest społeczeństwo , od rodziny poprzez ród .wspólnotę lokalną .państwową i wspólnoty ponadpaństwowe
. Aby mówić o społeczeństwie występować muszą powiązania .zależności .relacje łączące jednostki w całość.
Socjologowie poszukują społecznych reguł .badają je oraz procesy i struktury .które łączą i dzielą ludzi tworzą lub są przejawem więzi między ludźmi ,a także proces ich zmian .A ,C o m t e i H .Spencer porównywali społeczeństwo do organizmu .który nie jest tylko prostą sumą komórek i organów ,ale spoistą całością.
Społeczeństwo to nie suma ludzi ,ale zintegrowany i funkcjonujący organizm społeczny.
Socjologia a inne nauki pokrewne
• antropologia -interesuje się istotą ludzką jako organizmem biologicznym
• ekonomia - interesują ją sposoby produkcji rozdzielania .nabywania i konsumowania dóbr
• psychologia - bada podstawy i konsekwencje zachowania jednostki(co jednostkę prowadzi do określonego zachowania)
• historia
• nauki polityczne - analiza kwestii związanych ze źródłami .rozdziałem .wykonywaniem władzy w społeczeństwie.
Metody badań socjologicznych
eksperyment -wymaga istnienia grupy eksperymentalnej .składającej się z osób będących podmiotem badań .Grupę poddaje się działaniom zmiennej .Zmienna to cecha charakterystyczna .która zmienia się lub przybiera różne wartości w różnych warunkach .Typowymi zmiennymi są wiek .płeć pochodzenie .wykształcenie .Konieczne jest też istnienie grupy kontrolnej .takiej samej jak grupa eksperymentalna ,a!e nie poddanej działaniu zmiennej eksperymentalnej.
Eksperymenty umożliwiają zbieranie danych w warunkach kontrolowanych ,co pomaga w ustaleniu istnienia związku przyczynowo-skutkowego między odpowiednimi zmiennymi.
wywiad - respondenci są proszeni o udzielenie odpowiedzi na pytania .Ze względów ekonomicznych i praktycznych nie da się przeprowadzić wywiadu wśród dużej populacji .Badacz dobiera t z w .próbę .mniejszą grupę jednostek wyselekcjonowanych pod względem reprezentatywności dla populacji .Sposób doboru musi być taki ,by wyselekcjonować osoby stanowiące prawdziwą reprezentację całej populacji .Wywiady kwestionariuszowe -formularz - to seria pytań /stwierdzeń ,na które osoba ankietowana powinna odpowiedzieć wywiad otwarty nie zawiera określonego zestawu możliwych odpowiedzi wywiad zamknięty-zawiera kilka odpowiedzi
wywiad telefoniczny - szybki .wydajny sposób dotarcia do dużej próby ,
obserwacja - polega na studiowaniu działań jednostek .grup poprzez przyglądanie się im bez zadawania pytań czy wywierania wpływu na uch zachowania .
Umożliwia dogłębny opis zachodzących procesów społecznych i właściwych dla nich związków przyczynowo - skutkowych -obserwacja zewnętrzna -obserwacja wewnętrzna Analiza wtórna - analiza istniejących danych
-spisy powszechne-wszelkie informacje o populacji
statystyki -dotyczące przedsięwzięć ekonomicznych .trendów na rynku pracy .zdrowia, listy .pamiętniki .artykuły prasowe.
Jest to metoda tańsza niż zbieranie własnych danych , a jakość danych zbieranych przez instytucje rządowe jest lepsza niż informacje zbierane przez indywidualnego badacza.
Wadą tej metody jest zbieranie danych pod innym kątem niż wymagają tego obszary zainteresowań socjologów.
Proces badawczy:
• zdefiniowanie problemu
• przegląd literatury - co wiadomo na dany temat .Zapoznając się z literaturą badacz może sformułować teoretyczną koncepcję problemu która połączy ten problem z istniejącymi teoriami i badaniami socjologicznymi
• .formułowanie hipotez
• rozważenie kwestii etycznych .zapewnienie anonimowości i poufności