DSC34

1. RYNEK I GOSPODARKA RYNKOWA

1.1. Podstawowe pojęcia

Ekonomia jest to nauka badająca, w jaki sposób jednostka i społeczeństwo decydują o wykorzystaniu zasobów (które mogą mieć także inne zastosowania) w celu zaspokajania różnorodnych potrzeb materialnych i niematerialnych. Aby potrzeby te zaspokoić, człowiek przekształca w procesie produkcyjnym wszystkie dostępne mu zasoby. Klasyfikację zasobów wykorzystywanych przez człowieka w procesach gospodarowania przedstawiono na rysunku 1.1.

ZASOBY

ludzkie

I ludzie i ich umiejętności i doświadczenia |

naturalne

dobra niewytworzone przez człowieka, _dane przez naturę_

kapitał rzeczowy i finansowy

~~|kapitałowe|

Rysunek 1.1. Klasyfikacja zasobów wykorzystywanych w procesie gospodarowania

Dobra, które człowiek wytwarza w procesach gospodarowania, można podzielić na produkty i usługi. Warto odróżnić dobra kapitałowe od dóbr konsumpcyjnych. Dobra kapitałowe (inaczej inwestycyjne) są efektem procesu produkcyjnego przeznaczonego do wykorzystania w innych procesach produkcyjnych (a nie w bezpośredniej konsumpcji, tak jak dobra konsumpcyjne).

Produkty odróżnia od usług to, że po wytworzeniu stają się one własnością osoby, która z nich korzysta. Usługi natomiast tylko czasowo zaspokajają potrzeby ludzi.

Tak więc zasoby służą jako nakłady do produkowania dóbr. Często zasoby określa się również mianem czynników produkcji. Do podstawowych czynników produkcji można zaliczyć siłę roboczą, ziemię, kapitał rzeczowy (maszyny, budynki) oraz surowce naturalne.

Zasoby wykorzystywane w produkcji muszą być ze sobą w odpowiedni sposób połączone. Znajomość metod ich łączenia nazywa się technologią produkcji. Technologia wyznacza więc ilość i rodzaj zasobów niezbędnych do wytworzenia