■dział 2
Podstawowe koncepcje formułowania strategii przedsiębiorstwa
- wzrost gospodarczy,
- dążenie do potęgi,
| - efektywność ekonomiczna, i - dodatni zysk ekonomiczny,
| - zachowanie minimum rentowności.
We wspomnianym modelu cele rozwojowe, jakościowe i ilościowe są pochodną realizacji celów ekonomicznych. Jednakże w zbiorze celów ekonomicznych formułuje się cel cząstkowy w postaci dodatkowego zysku ekonomicznego. a nie paradygmatu maksymalizowania tej wartości.
W dotychczasowych rozważaniach o funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w gospodarce rynkowej przyjmowano różne stanowiska, które stanowią cele jego działalności: przetrwanie i rozwój, generowanie zysków w długim okresie, maksymalizacja kapitału w długim okresie, tworzenie wartości dodanej, maksymalizacja wartości podmiotu (neoklasyczny model przedsiębiorstwa, menedżerski, beha-wiorystyczny itp.).
W modelach przedstawianych przez przedstawicieli poszczególnych kierunków występują więc różnice w określaniu celu przedsiębiorstwa. Pojawia się pytanie, czy głównym celem przedsiębiorstwa jest jego przetrwanie, czy rozwój. Przetrwanie może być uznawane za cel główny tylko w sytuacjach nadzwyczajnych, kryzysowych. Nawet w tej okoliczności niezbędna jest zyskow-mość i utrzymanie płynności finansowej42. Zdecydowanie więcej zwolenników ma pogląd, że celem przedsiębiorstwa jest jego rozwój (jakościowo-ilościowy), bory może być warunkiem przetrwania przedsiębiorstwa. Jednakże sam rozwój me może stanowić, celu samego w sobie, lecz cel wstępny (pośredni).
Do dzisiaj dość powszechnie uznaje się, że celem przedsiębiorstw jest wygospodarowanie zysku, który uzyskuje się przez różnicę występującą między izychodami a kosztami, stratami i podatkami. Neoklasyczna teoria ekonomii kń na stanowisku, że celem przedsiębiorstwa jest maksymalizowanie zysku, f rozwiniętej gospodarce iynkowej przedsiębiorstwa nakładają na siebie sa-■oograniczenia w dążeniu do maksymalizowania kategorii zysku (dążenie do aśobycia nowych rynków, nowych klientów, korzystnych warunków dla pra-nmników, starania o dobrą opinię itp.).
Jeśli przyjmie się jako kierunek postępowania maksymalizację zysku, przy Niesionych ograniczeniach, to powstaje kwestia, czy ma się ona odbywać • długim czy krótkim okresie. We współczesnej gospodarce rynkowej zwraca wę uwagę na długofalowość w ocenie podmiotów. Oznacza to niejednokrotnie padiwość rezygnacji z doraźnych, krótkookresowych zysków na rzecz osią-
Sudoł, op. cit., s. 66.
Z. Pierścionek uważa, że rozwój przedsiębiorstwa stanowi warunek przetrwania podmiotu Moczeniu konkurencyjnym w dłuższym okresie. Zob. Z. Pierścionek, Strategia rozwoju....