Podstawowe koncepcje formułowania strategii przedsiębiorstwa 75
jest zapewnienie satysfakcjonującej korzyści akcjonariuszom. Menedżerowie chcąc zrealizować tak sformułowany cel powinni podejmować działania zmierzające do maksymalizowania wzrostu wartości przedsiębiorstwa. Pod presją rynków finansowych i rynku menedżerów wymuszana jest zgodność interesów obu grup. Rozszerzeniem teorii shareholders jest koncepcja stakeholders. Ta ostatnia koncepcja twierdzi, że cele przedsiębiorstwa wyjaśniane są przez zbieżność interesów różnych grup podmiotów o nim stanowiących, uwzględnia się interesy wielu grup, decydujących o efektywności działania przedsiębiorstwa (w szerokim ujęciu właścicieli, dawców kapitału, klientów, współpracowników, dostawców, instytucje publiczne, a nawet konkurentów. W wąskim znaczeniu wyłącza się konkurentów, ponieważ nie są oni niezbędni do przetrwania i sukcesu podmiotu. W tej ostatniej koncepcji cel podmiotu jest formułowany jako dążenie do koordynacji interesów wszystkich grup zainteresowanych. W związku z tym występuje potrzeba indywidualnego (sytuacyjnego) podejścia do analizy efektywności każdego systemu corporate governance przedsiębiorstwa na podstawie analizy otoczenia, oraz instytucjonalnego kontekstu systemu społeczno-gospodarczego państwa49. Maksymalizowanie wartości dla akcjonariuszy (celu finansowego) pociąga za sobą konieczność tworzenia długoterminowych relacji z innymi grupami interesariuszy, których interesy powinny być zgodne (podpo-iządkowane) interesom akcjonariuszy jako dysponentów własności. Tak więc, ^...maksymalizacja wartości przedsiębiorstwa dla udziałowców jest, a przynajmniej powinna być, podstawowym celem wszystkich przedsiębiorstw”50.
Doświadczenie potwierdza, iż rzeczywista funkcja celu przedsiębiorstwa wyraża się maksymalizowaniem jakiejś jednej wielkości ekonomicznej i przyjmowaniem wszystkich innych (wielkości ekonomicznych, jako ograniczeń nawet gdyby przedsiębiorstwo zmierzało do kilku bądź więcej celów51. Można więc powiedzieć, że cel przedsiębiorstwa najkorzystniej wyraża dążenie do maksymalizowania dochodowości (stopy wzrostu) kapitału zaangażowanego przez właścicieli przy zakładanym (przewidywanym) poziomie ryzyka5".
Przyjmuje się, że maksymalizacja wartości przedsiębiorstwa jest pochodną pierwotnego celu (przetrwania i rozwoju). Maksymalizowanie wartości polega ■a takim zarządzaniu, aby podmiot działania koncentrował swoją uwagę na kluczowych czynnikach tworzenia wartości, odpowiednio je integrując i uspraw-
“9 R. Borowiecki. A. Jaki, K. Misiołek, T. Rojek, Nadzór korporacyjny w procesie kreowania wartości i rozwoju przedsiębiorstw, pod red. naukową R. Borowieckiego, Wyd. Abrys, Kraków ■005. s. 64-68.
50 T. Copeland. T. Koller, J. Murrin, Valualion. Measuring and Managing the Value of Compa-pirs. John Wiley & Sons. New York 1996, s. 3.
31 Por. M. Marcinkowska, Kształtowanie wartości firmy, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa ■000. s. 18.
r 52 M. Sierpińska, D. Wędzki, Zarządzanie płynnością finansową w przedsiębiorstwie. Wyd. •Ławkowe PWN, Warszawa 1997, s. 35.