77445 Zdjęciee9

wyrastające z produkcyjno-bytowej praktyki rozwijającego się społeczeństwa socjalistycznego, implikowały konieczność wytwarzania odpowiednich warun-ków do symbolicznego ich uzewnętrzniania. Szczególnym wyrazem realizacji tego społecznego zapotrzebowania stały się nowe obyczaje świętowania i obrzędowe formy ich ceremonialnego wyrazu. W ten sposób zarysowane zostały kontury nowego kalendarza świeckich socjalistycznych świąt ogólnonarodowych w Polsce. Specyfika istoty tego kalendarza polega na ścisłym zespoleniu humanistycznych treści społeczno-politycznych i ideowo-moralnych przeobrażeń zachodzących we współczesnym życiu narodu polskiego z jego rewolucyjnymi i postępowymi tradycjami, a zwłaszcza z ich chłopskim i plebejsko-proletariackim nurtem.

Święta o charakterze społeczno-politycznym

Zasadnicza istota treści tych świąt polega na ukazywaniu dynamiki socjalistycznych przeobrażeń zachodzących w politycznych i społeczno-ekonomicznych warunkach życia naszego narodu, oraz w nawiązywaniu do narodowych i internacjonalistycznych tradycji ich historycznych źródeł. Święta te posiadają dość zróżnicowany charakter, i podzielić je można na trzy następujące grupy: państwowe, rocznicowe, okazjonalne.

Szczególne miejsce wśród tych świąt zajmują święta państwowe, które posiadają ustawową rangę dni wolnych od pracy. Zaliczamy do nich: Nowy Rok, Święto Pracy, Święto Odrodzenia Polski oraz Święto Zwycięstwa. Nowy Rok jest świętem mającym bogatą tradycję obrzędową, o czym mówiono już w poprzednich

mr

roidziałach. Pozostałe święta natomiast mają stosunkowo niedługi rodowód, mimo tego jednak utrwaliły się już bardzo mocno we współczesnej kulturze obyczajowej naszego społeczeństwa. Kwestiom rodowodu tych świąt i związanych z nimi form rytualizacji życia publicznego i prywatnego poświęcimy obecnie nieco uwagi.

Rodowód i historia pierwszomajowego święta nierozerwalnie związane są z tradycjami walk międzynarodowego proletariatu o wyzwolenie społeczne. Święto to stało się symbolem urzeczywistniania tych idei, które na przestrzeni tysiącleci budziły niedościgłe nadzieje w umysłach milionów uciskanych i ciemiężonych niewolników, pańszczyźnianych chłopów, biedoty miejskiej oraz proletariuszy.

Jedno z pierwszych zorganizowanych wystąpień proletariatu miało miejsce ponad dziewięćdziesiąt lat temu. W dniu 1 maja 1886 roku na ulice Chicago wyszli robotnicy miejscowej fabryki sprzętu rolniczego z żądaniami przyznania należnych im praw polityczno--ekonomicznych. Manifestacja została krwawo stłumiona, ale przez kilka następnych dni ponad 350 tysięcy ludzi pracy w Chicago publicznie protestowało przeciwko eksploatatorskim formom wyzysku społecznego oraz domagało się wprowadzenia ośmiogodzinnego dnia pracy i ustawodawczego uregulowania układu stosunków między właścicielami przedsiębiorstw a zatrudnionymi w nich pracownikami. Podobne manifestacje odbyły się w kilku innych miastach amerykańskich. Wprawdzie wystąpienia te nie przyniosły pożądanych rezultatów, miały jednak one zasadnicze znaczenie dla dalszej walki międzynarodowego proletariatu.

Majowe wydarzenia w Chicago głośnym echem odbiły się na całym świecie oraz znalazły swój wyraz

87