p^. tej metodzie ciągnienia następuje zmniejszenie średnicy zewnętrznej i grubości nki ruty
procesie tym (w odróżnieniu od ciągnienia na trzpieniu stałym) siły tarcia występu-^między wewnętrzną powierzchnią rury a trzpieniem skierowane są zgodnie z prze-s*ę mrą i pomagają w prowadzeniu procesu ciągnienia Wiąże sic z tym zmnięj-''"^„api-ęzeń rozciągających w odkształcanym metalu, w rezultacie czego w jednym I SgBBjjSj można uzyskać większe wartości odkształceń niz w innych omawianych tu meto— f^^ągnienia. Prasy stosowaniu tej metody ciągnienia maksymalne wartości ubytku prze-Hm Sj przypadku rur stalowych wynoszą eA *= 40 + 45 %.
Iti0p0 ciągnieniu niezbędne jest wyjęcie trzpienia z rury. Możliwe jest ono po zastosowa-podatkowej operacji, np. rozwal co wania, które powoduje zwi ększem e średnicy we-v^eJtzncj rury. Konieczność stosowania tej dodatkowej operacji jest zasadniczą wadą o— >T>wi*n<j metody ciągnienia znacznie ograniczającą jerj zastosowanie. Stąd też stosowanie J _|Cnia na trzpieniu ruchomym jest ograniczone do następujących przypadków:
*orżV ciągriieniu rur uprzednio walcowanych na gorąco w walcarkach pielgrzym owych, ruty takie charakteryzują się znaczną nierównomiemością grubości ścianki; ciągnieniu mało plastycznych lub szybko umacniających się metali, gdy po każdym c*ągu konieczne jest prowadzenie wyżarzania i kiedy koszty związane z wyjmowaniem gapienia rekompensowane są zmniejszeniem liczby wyżarzeń;
.przy ciągrueruu rur cienkościennych, wrażliwych na występowanie dużych naprężeń roz-^ągających.
?czy ciągnieniu rur o małych średnicach wewnętrznych;
-pny ciągnieniu rur ze zmienną grubością ścianki wzdłuż długości rury.
Ciągnienie rur na trzpieniu swobodnym (rys. 12.8d) polega na przeciąganiu rury po* gaędzy nieruchomym ciągadłem i nieutwierdzonym, samorzutnie nastawnym, krótkim Tzpteaiem W trakcie procesu ciągnienia trzpień pozostaje w otworze ciągadła, a rura się przez szczelinę pomiędzy częściami roboczymi ciągadła i trzpienia Trzpień ma części robocze: cylindryczną, i stożkową, dobrane w ten sposób, aby spełniony nł warunek równowagi działających na niego sił. Dzięki temu trzpień ten utrzymuje się asmrzutnie w obszarze odkształcenia w ciągadle.
Metoda ciągnienia rur na trzpieniu swobodnym posiada liczne zalety i jest bardzo czę-ao stosowana w praktyce przemysłowej. W metodzie tej następuje jednoczesne zmniejszcie średnicy zewnętrznej i grubości ścianki rury. a otrzymane rury odznaczają się dużą do— MtdBńłcią kształtu i wymiarów oraz wysoką jakością powierzchni. Dzięki wyeliminowaniu winny i związanymi z tym drganiami można uzyskać znaczne zwiększenie prędkości cią-r-'tnu Proces ten można realizować na ciągarkach ławowych i bębnowych. W przypadku 'ągróius rur na ciągarkach bębnowych metoda ta umożliwia ciągnienie rur (z redukcją pubości ścianki) w kręgach o praktycznie dowolnej długości. Możliwość ciągnienia rur o kfifaą dużej długości pozwala z kolei na zmniejszenie odpadu technologicznego, ponieważ ^MjTOcen to wy odpadów zaostrzonych przed ciągnieniem końcówek rur w stosunku do nHmgnionych rur jest mały. W związku z tym również liczba operacji zaostrzania na fMjjnasy rury jest mała. Zwiększenie prędkości ciągnienia i zmniejszenie liczby ope-^^B|^ezych pozwala na znaczne zwiększenie wydajności procesu. Przy stosowaniu 1 wttody ciągnienia maksymalne wartości ubytku przekroju w przypadku rur stalowych fc “■trunkach produkcyjnych wynoszą eA = 30 + 3 5 %.
jjUtlcm do ciągnienia rur mogą być rury: walcowane, wyciskane lub zgrzewane. ^^^Hbpiieniem rury poddane są operacjom pomocniczym obejmującym: końcówki rury,