76543 P1030015 (2)

Jeremy Rifkin

ułatwiają agentom odpowiadanie na pytania, redagowanie wniosków, rozpatrywanie zgłoszeń szkody na miejscu u klienta, unikając strat czasu na przesyłanie informacji między filią a centralą. Grupa obsługi małych przedsiębiorstw w Hartford posługuje się laptopami ze specjalistycznym oprogramowaniem, aby na miejscu zwerbować potencjalnych klientów, drukując od razu dokumenty wstępne. Proces składania wniosków o ubezpieczenie, który do tej pory trwał dwa miesiące i wymagał wiele pracy papierkowej, przebiega teraz w niecałe 4 godziny¹.

Wirtualne biuro

Zmiany technologiczne w bankowości i ubezpieczeniach są charakterystyczne dla radykalnych reform przekształcających pod każdym względem pracę umysłową w usługach. Główna zmiana polega na przekształcaniu tradycyjnego biura, które zajmuje się papierowymi dokumentami, w ośrodek przetwarzania elektronicznego. Elektroniczne biuro bez papierów stało się celem nowoczesnego biznesu.

Zmiany w technikach pracy biurowej w trakcie rewolucji przemysłowej były nadzwyczajne. Trzeba sobie uświadomić, że bibułę, ołówki z gumką i stalówki wynaleziono niecałe 150 lat temu. Papier przebitkowy i pierwsza maszyna do pisania pojawiły się w biurach w latach 70. wieku XIX. Następne dziesięciolecie przyniosło klawiszową maszynę liczącą i tabulator na karty perforowane. W 1890 r. wynaleziono powielacz². Razem z telefonem wszystkie te wynalazki wpłynęły na wzrost wydajności pracy biurowej w początkowym stadium kapitalizmu przemysłowego. Obecnie, gdy globalna gospodarka przechodzi metamorfozę trzeciej rewolucji przemysłowej, praca biurowa rozwija się w kierunku lepszej koordynacji i kontroli wzbierających strumieni działalności ekonomicznej. Biuro elektroniczne pozbawi pracy miliony urzędników.

Każdy dzień roboczy w Stanach Zjednoczonych przynosi 600 milionów stron wydruków komputerowych, 76 milionów urzędowych listów, a na każdego zatrudnionego przypada 45 arkuszy papieru.

amerykańskie firmy wykorzystują w ciągu roku bilion stron papieru, co wystarczyłoby na pokrycie całej powierzchni ziemi. Jeden dysk optyczny mieści tekst zapisany na ponad 15 milionach stron papieru. Dziś jeszcze 90% wszystkich informacji przechowuje się na papierze, 5% na mikrofiszkach i 5% na nośnikach elektronicznych¹’. Nowy sprzęt do przetwarzania obrazów pozwala jednak na przekształcenie biur w elektroniczne pracownie. Przetwarzanie obrazów, jak zauważył kwaśno „Business Week", umożliwia pracownikom przenosić dokumenty w postaci cyfrowych obrazów z prędkością elektroniczną, a nie z prędkością gońca²⁰. Analitycy branży przewidują znaczny wzrost popytu na technologie przetwarzania obrazów w pierwszych dekadach XXI w.

Domy towarowe Nordstrom z siedzibą główną w Seattle już teraz oszczędzają ponad 1 milion dolarów rocznie na kosztach papieru, dzięki rezygnacji ze sprawozdań papierowych na rzecz raportów wyłącznie elektronicznych. Firma Aetna, gigant ubezpieczeń, zrobiła jeszcze większy skok. Stwierdzono, że 435 stale używanych podręczników trzeba było stale aktualizować, zatem dyrekcja postanowiła, że zamiast drukowania na papierze informacje będą przechowywane w wersji elektronicznej. John Loe-wenberg, szef działu informatyki w firmie, mówi, że „papier w sektorze usług jest jak cholesterol we krwi [...] zatyka arterie". Teraz, kiedy trzeba wprowadzić zmianę w podręczniku, robi się to elektronicznie i aktualna wersja jest od razu dostępna dla wszystkich 4 200 pracowników czy to w centrali, czy w terenie - bez składu, korekty, drukowania, układania, oprawiania, wysyłania i archiwizowania. Aetna zaoszczędziła rocznie ponad 6 milionów dolarów dzięki przejściu na elektroniczne podręczniki. Nie wysyła się już ponad 100 milionów stron dodatków i zmian kosztujących 4,5 centa za stronę. Mniej papierkowej roboty oznacza mniejsze zatrudnienie. Aetna zlikwidowała cały dział, którego pracownicy zajmowali się wyłącznie aktualizacją podręczników²¹. Loewenberg mówi, że Aetna szybko stanie się biurem

Can You Afford a Paperless Office? „International Spectrum" 5-6/1993 s. 16—17. ® Technology Payoff s. 60.

Aioances in Netioorking and Softtoare Push Firms Closer to Paperless Office. „Wall Street Journal" 5.08.1993 s. BI, B6.

191

1

   Re-engineering Aetna, s. 78.

2

   James Beniger, The Control Reoolution: Technological and Eamomic Ongins ofth\ Information Society, Cambridge, MA: Harvard University Press, 1986 s. 280-289.