488 Piotr Zawojski
rowej właściwej dla epoki nowych mediów26. Ale program ten, czy też raczej programy tworzące software dla 77 Million Paintings, można wykorzystać do tworzenia innej wersji audiowizualnych paraobrazów, które będą powstawać z tego swoistego rodzaju miksowania „sampli” obrazowych innych twórców, co zapowiada Brian Eno. Ten sposób wykorzystania programów opartych na algorytmach formalnych to obecnie jeden z podstawowych sposobów tworzenia, nie tylko sztuki komputerowej czy też cyfrowej. „Sztuka programowania” jest podstawą dla tworzenia „programowalnej sztuki”, takiej, która w zupełnie nowym świede stawia choćby stare kwestie oryginału i kopii, przypadku i niepowtarzalności, stałości i zmienności w sztuce27. Komputerowy pędzel i monitor jako nowy rodzaj płótna są podstawą dla tworzenia żyjących paraobrazów re-kreowanych teoretycznie w nieskończoność, bowiem skończona ich liczba, z punktu widzenia programu, w istocie, z punktu widzenia obserwatora, wydaje się nieskończona. A przy tym nie należy zapominać, iż komputerowe narzędzia służą nie tylko do tworzenia obiektów (na przykład obrazów), ale równie ważnym sposobem ich wykorzystania jest wspomaganie przy kreowaniu nowych idei. Za taką można uznać koncept paraobrazów.
Traktowanie dźwięku, muzyki i obrazów w omawianym projekcie DVD Briana Eno jako rodzaju rzeźby jest specyficznym rozwinięciem ideisite specific dla konkretnego, prywatnego, niepowtarzalnego miejsca.
Te fenomeny dźwiękowo-obrazowe są, albo mogą być, nowym rodzajem designerskiego wyposażenia otoczenia, w którym żyjemy. Teraz coraz bardziej aktualne i znaczące staje się wyrażane wielokrotnie przekonanie, że statyczne obrazy umarły. Choć to rzecz jasna pewna metafora, to jednak dobrze charakteryzująca współczesne przemiany obrazów i sposobów obrazowania. Paul D. Miller w swojej książce Rhythm Science poświęconej kulturze samplingu pisze, że „dzisiaj muzyka niewidzialnych maszyn dociera do nas z naszych software’ów [...]. Software jest nieskoń-
26 Na ten temat por. E Zawojski: „Soft Cinema” Lva Manovicha i Andreasa Krat-ky‘ego. „Język nowych mediów ” w praktyce. „Kwartalnik Filmowy” 2007, nr 60, s. 61-82.
27 Na ten temat por. The Art of Programming. Sonic Acts2001 Conference Book. Red F. Evers, L. van der Velden, J.E van der \Xfenden. Amsterdam 2002 oraz szczególnie, w tym samym tomie, artykuł A. Elsenaar: The Programming of Art, s. 126-130.