81233 WiŻ7

CZASY DOBREJ KRÓLOWEJ BESS

John Ernest Neale ELŻBIETA I

Tłum. Henryk Rzeczkowski PIW

Warszawa 2008

	K« LUB SIĄZKI
I SUPERDZIESIĄTKA ■

Kwame Anthony Appiah KOSMOPOLITYZM

Etyka w świecie obcych

PRÓSZYŃSKI i S-ka

Annę Moir, David Jessel PŁEĆ MÓZGU

PIW

Praca zbiorowa GWIAZDY I PLANETY 144 szczegółowo opracowane mapy nieba

FK 0LESIEJUK

Andre Brack, Paul Clancy,

Gerda Homeck W POSZUKIWANIU ŻYCIA Badania Układu Słonecznego

PRÓSZYŃSKI i S-ka

Pierre Bayard

JAK ROZMAWIAĆ 0 KSIĄŻKACH, KTÓRYCH SIĘ NIE CZYTAŁO?

PIW

ATLAS GWIAZD

RM

Robert M. Sapolsky MAŁPIE AMORY

PRÓSZYŃSKI i S-ka

Richard Dawkins BÓG UROJONY

CiS

ATLAS CHMUR

RM

Walter Laqueur OSTATNIE DNI EUROPY

WYDAWNICTWO DOLNOŚLĄSKIE

i I

Przełom XVI i XVII wieku to w Anglii złoty wiek zwany dziś epoką elżbietańską. Z targanej konfliktami o władzę zapadłej prowincji kraj zmienił się w wielkie imperium kolonialne i jedno z najważniejszych państw europejskich. W samym centrum tych przemian stała silna i przemyślna władczyni, Elżbieta I Tudor, która po dziś dzień jest tematem niezliczonych publikacji.

W popularnej krótkiej biografii „Elżbieta I” John Ernest Neale śledzi losy Elżbiety od najmłodszych lat, rekonstruuje jej charakter, plany, nadzieje i lęki, na podstawie listów, wspomnień i rozmaitych innych świadectw epoki. Do minimum ogranicza opisy tła: rebelii irlandzkich, wojen z Hiszpanią, prześladowań hugenotówwe Francji, boomu gospodarczego, ataków „czarnej śmierci” czy rozkwitu kultury angielskiej, który zaowocował m.in. powstaniem teatru elżbietań-skiego. Interesuje go uwikłanie Elżbiety w zależności dynastyczne i polityczne: kłopoty z uzyskaniem i utrzymaniem tronu, konflikty z władcami z kontynentu, umiejętnie przeciągane przez ponad 20 lat pertraktacje małżeńskie.

Czytamy o postaciach z historii Anglii, które od lat są wdzięcznym tematem dla powieścio-

C.K. PIJAR

Sentyment, jakim po tylu latach Polacy -zwłaszcza z byłego zaboru austriackiego - wciąż darzą niezapomnianego „króla Galicji i Lodomerii", tak bardzo zastanowił Renatę Hołdę, że postanowiła ona zbadać problem naukowo. Przejrzała zbiory dwóch bibliotek oraz jednego muzeum w Krakowie i popełniła modną pracę interdyscyplinarną, wykorzystującą różnorodne źródła: pamiętniki i wspomnienia, galicyjskie podręczniki szkolne, wydawnictwa dydaktyczne i pedagogiczne oraz czasopisma urzędowe, zbiory podań, legend i inne materiały folklorystyczne, druki ulotne i poezję panegiryczną, a także bogatą ikonografię.

W toku czynności badawczych okazało się, że cała ta legenda dobrego władcy i ojca ludów zamieszkujących monarchię Habsburgów to po prostu wytwór c.k. propagandy. Skutki odczuwamy do dziś, bo chociaż Austro-Węgry dawno się rozpadły, to mit cesarza trwa w najlepsze. Tak świetnego pijaru z pewnością mogą pozazdrościć urzędnikom Franciszka Józefa I ekipy i Lecha Kaczyńskiego, i Donalda Tuska, które, jak wiadomo, pochodzą z innych zaborów.

Na działania noszące znamiona akcji propagandowej składały się zarówno odpowiednie

pisarzy i filmowców: Henryku VIII i jego sześciu żonach (m.in. o „Annie tysiąca dni”, czyli Annie Boleyn, matce Elżbiety), o pierwszej w kolejce do tronu nastoletniej lady Jane Gray, którą stracono po kilkudniowym panowaniu,

0    „krwawej" Mary Tudor i nieszczęsnej królowej Szkocji Mary Stuart (jej syn James stał się następcą Elżbiety na tronie Anglii). Mimo koniecznej skrótowości Neale’owi udało się opisać splątane losy Tudorów i Stuartów z prostotą

1    wdziękiem. Książka ani nie przypomina telenoweli, ani nie razi patosem należnym „świętości narodowej", jaką stała się władczyni nazywana „Dziewiczą Królową”, „Królową Wróżek" czy też „Dobrą Królową Bess".

DOMINIKA MATERSKA

Renata Hołda „DOBRY WŁADCA” Studium antropologiczne o Franciszku Józefie I

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Katowice 2008

treści w podręcznikach szkolnych oraz właściwe malarskie przedstawienia władcy, jak i manipulacje c.k. cenzury doglądającej wydawnictw i sztuk teatralnych. Badaczka przyznaje wprawdzie, że nie znalazła na poparcie swej tezy o politycznej genezie legendy dowodów w postaci konkretnych rozporządzeń i instrukcji, ale to tylko kwestia czasu, bowiem pominęła materiały w językach ukraińskim i niemieckim.

Ograniczenie nakładu książki do zaledwie 200+50 egzemplarzy to błąd. Rzadko zdarza się czytać rozprawę naukową tak lekko napisaną i tak dobrze wydaną. Czekam teraz na studium o wychowaniu propagandowym w c.k. armii!

ANDRZEJ W. KACZOROWSKI

i t\

\ T,

: T\

= T .

U.

\ T . \ "T\

E T .

j T .

i TT

Więcej bestsellerów, tańszych niż w księgarni, znajdziesz na stronie

www.kkkk.pl

ZAMÓW BEZPŁATNY KATALOG!!!