146
Borecznik rudy występuje na terenie całej Polski, a do jego gradacji dochodziło nai-częściej w Wiclkopolsce i Borach Tucholskich. Gradacja trwa 7-8 lat. z których 2-3 lat.i przypada na ostrzegawcze stadium gradacyjnc. Silne żery wyjątkowo utrzymują się dluzcj niż. jeden rok. a miodniki szybko regenerują. W okresie rcirogradacji i później należy wm kliwie przeprowadzić' kontrolę szkodników wtórnych, z których najgroźniejszym wówczas okazuje się smolik drągowinowiec.
Osnuja czerwonoglowa - Acanlholyda erythr<K-e/>lnila L. Rójka może odbywać się od końca marca do połowy maja (ry s. 8.54). Jaja żółte, później hrudnozielonkawc. wal-cowatoowalnc, długości 2 mm. Samica składa 30-40 jaj partiami, szeregowo na zeszłorocznych igłach sosny, po 2-I8 sztuk w złożu. Wylęg larw następuje po 7-I0 dniach. Żerują one wspólnie na igłach, przebywając w luźnym oprzędzic, przy czym każda larwa zajmuje w nim oddzielną rureczkowatą komorę (rys. 8.55). Rozwój larw przebiega szybko, w ciągu 3-4 tygodni przechodzą one 5 linieri; następnie udają się do gleby w pobliżu pnia. gdzie za-grzebują się na głębokość 3-5 cm. Pr/cpoczw arczenic następuje albo najbliższej wiosny, albo po okresie diapauzy - po drugim lub trzecim zimowaniu. Wilgotna pogoda i niskie temperatury w okresie żeru larw zwiększają liczbę larw diapauzujących. Generacja jcsl więc l-3-letnia. Występuje w IO-30-letnich drzewostanach sosnowych, głównie na siedlisku boru suchego, a jej gradacje miały miejsce w Puszczy Nadnoleckicj oraz Piskiej.
Opaślik sosnowiec - Barbitistes constrictus Br. Roi się w lipcu i sierpniu (rys. 8.56). Jaja kremowożółte. owalne w zarysie, składane są po l-6 sztuk, płytko do gleby (rys. 8.57). Samica składa ogółem około 50 jaj. Jaja są stadium diapauzującytn. zimują z reguły dwukrotnie. Młode larwy pojawiają się na przełomie kwietnia i maja i żerują początkowo na roślinach runa leśnego. Larwy starsze oraz postacie dorosłe żerują na sośnic, zgryzając igły w części nasadowej, pączki oraz korę na młodych pędach (rys. 8.58). Żerują głównie w nocy. w dzień najłatwiej je znaleźć w górnej części korony. Są w zasadzie roślinożerne. ale niekiedy bvw'ają drapieżne w stosunku do innych bezkręgowców przehywają-
Rysunek 8.54
Osnuja czerwono^owa Acanttiolyda orythrocophala L. (wg Koohlora, 1964) A - postać dorosła. B-ztoiejaj ^
sunek 8.55 luźnyopr2»d
' larw osnuł czerwonogtowoj na pędzie sosny.