33
32
33
32
Z»*ad» oraMwnla polega na określaniu stosunku czasu wypływu z kap im lory lepkośoiosd.eraa Englera 200 ml badanego preparatu oleistego u tempe-raturza pomiaru do ozasu wypływu 200 ml wody destylowanej w temperaturze 20°C.
Opla aparatu
Do pomiaru lepkości względnej metodą Englera stosuje się lepkościomierz (wiskozymetr) Englera (ryo. 8), na który składają się następujące elementy:
- zbiornik metalowy (H)f wewnątrz pozlecany 1 polerowany9 umieszczony w Zif.nl wodnej (K), zaopatrzonej w mieszadło (M), V środku dna zbiornika znajduje się kapilara platynowa (0)9 zamykana odpowiednią za-tyczką (Z)9 drewnianą lub me talową. - Trzy haczyki (H), przy lu towane
do wewnętrznej śoianki zbiornika, określają poziom badanego preparatu* Zbiornik zamykany Jest pokrywą z otworami na zatyozkę 1 termometr, Do poziomego natanienia aparatu służą śruby9 umieszczone w nóżkach aparatu.
- termometry, do pomiaru temperatury łaźni i temperatury badanej ole-°*71
- kolby miarowe (Englera), zaopatrzone w kreski wyznaozająoe objętość 100, 200 1 2Ć0 ml.
■w ,
- grzejnik elektryozny z regulacją temperatury.
Wykonanie oznaczenia
Przed każdym pomiarem lepkościomierz należy dokładnie oozyśoio i wysuszyć.
Próbkę badanego oleistego środka ochrony drewna ogrzać w ozystym naczynia do temperatury pomiarh, ■ a’*następnie przesączyć przez sito metalowe 0 wymiarach oczek 0,2 - 0,25 mm.
Pomiar lepkości względnej rozpocząć należy od wyznaczenia stałej kapi-lary lepkościomierza, polegającym na określeniu czasu wypływu, w sekundach, 200 ml wody destylowanej o temperaturze 20°C. Stała kap i lary winna wynosić 50 - $2 sekund. V tym celu do dokładnie odtłuszczonego eterom dwuetylowyu, przemytego alkoholem etylowym, a następnie wodą destylowaną zbiornika (N) należy wlać 2kO ml wody destylowanej i zmierzyć czas wypływu 200 ml tej wody o temperaturze 20°C, Przed samym pomiarem nałoży podnieść na ohwiię zatyczkę 1 wypełnić kapilarę wodą- Kropla cieczy powinna być widoozna na krowędzl otworu wylotowego, Odozyt w kolbie miarowej należy przeprowadzić według menisku dolnego. Należy wykonać oo najmniej sześć pomiarów za pomocą wody destylowanej, Różnica między pomiarami nie może przekraczać 0,5 sekundy. Jako stałą kapilary należy przyjąć średnią arytmetyczną z aześolu wyników zgodnyoh w granicach błędu.
Określenie ozasu wypływu badanego o-lelatego środka ochrony drewna należy rospoosąo od ustalenia temparatury łaźni do wartośol zbliżonej do temperatury pon^Laru. Przy temperaturze pomiaru 20°C ogrzewać do 19,9 C lub 20,1°C, zależnie od tego, ozy temperatura otoczenia jest wyższa lub niższa od 20°Cj przy temperaturze pomiaru 50-50,2°C. Uprzednio należy zbiornik (N) dokładnie wysuszyć. Następnie należy wlać badany olej la. pregnacyjny, po uprzednim zamknięciu o-tworu kapilary, do zbiornika (N) do takiej wysokośol, aby pokrył azozyty trzech haczyków (H), przy ozym Lepkościomierz ustawić pionowo. Przez niewielkie podniesienie zatyozkl wypełnić kapilarę olejem tek, aby kropla preparatu zwisała z otworu wypływowego. Olej w zbiorniku należy mieszać za pomocą termometru, ostrożnie obraoająo pokrywę wokół osi zatyozkl. Po wskazaniu przez termometr dokładnej temperatury pśmiaru, podstawić kolbę miarową pod otwór kapilary 1 wyjąć zatyozkę, uruchamiając Jednocześnie sekundomierz. Zmierzyć czas wypływu ściekającego do kolby miarowej o-leju do osiągnięcia kreski, oznaozają-ooJ 200 ml (powstająoej przy tym ewentualnie plany nie bierze się pod uwagę) - powstawanie piany można zmniejszyć u-
Ryo, 8. Lepkośoiomierz Engle- stawiając kolbę miarową w taki sposób, ra do pomiaru lepkośoi względnej. E - kolba miarowa Englo- aby spływający z kapilary strumień ole-
ra, H - haczyki do poziomowa- *u trafiał na wewnętrzną ściankę kolby, nia, K - łaźnia wodna, K - mieszadło, N - zbiornik me talony Lepkość względną w temperaturze po-
wewnętrzny, 0 - kapilara, T,. (t) obUczyó według wzoru:
T- - tenmometry, Z - zatyczka
Eta"T" *°B)'
w którym:
T - czas wypływu oleju (a),
K - stała kapilary (s).
Uwagi:
a) Po całkowitym spłynięciu badanego oleju do podstawionej kolby miarowej, poziom jego powinien znajdować się na wysokośol kreski ZkOwL Wskazuje to na dokładne napełnienie zbiornika (N).