83082 skanuj0005 (186)

8

C w *

L_q m 11,3 |/s_q w przypadku próbek płaskich,

gdzie:    d₀ - średnica próbki okrągłej,

S₀ - powierzchnia przekroju próbki płaskiej.

Powyższe zależności dotyczą próbek dziesięciokrotnych.

Sposób przeprowadzenia ćwiozenia A) Pierwsza faza rozciągania

Próbkę z naniesionyrai oo 10 ma kreskami na długości pomiarowej L_Q za-mocowujemy w szczękach maszyny wytrzymałościowej 1 zawieszamy na próboe ekatensometr w celu dokładnego pomiaru wydłużeń sprężystych. Notując wskazania ekstensometru przy zadanych wartościach siły rozciągającej, na podstawie sporządzonego wykresu F(A) gdzie A jest wydłużeniem, można obllozyó moduł sprężystości materiału E:

₀    (F_k-P,)*Ł.

b - 7--, -¹—:    .    (2)

gdziei

P_k,P₁ - siły odpowiadające naprężeniu wynoszącemu 90% i 10% spodziewanej umownej granicy sprężystości (odczytane z liniowej części wykresu -rys. 3),

Pj_c,P₁ - wskazania ekstensometru, odpowiadające podanym wyżej siłom,

C - stała ekstensometru,

Le - baza pomiarowa ekstensometru,

8_q - przekrój początkowy próbki.

Z wykresu P(A) można również odczytać umowną granicę sprężystości Rq 1 umowną granicę plastyczności Rq g (wskaźniki oznaczają względne wydłużenie trwałe w %).

B) Druga faza rozciągania

Po zdjęciu ekstensometru kontynuujemy rozciąganie aż do rozerwania próbki, otrzymując z wykresu wykonanego przez urządzacie rejestrująca

podstawowe parametry wytrzymałościowe próby (rys.4). W celu wyskałowania otrzymanego wykresu należy zanotowaó maksymalną siłę P_m, pokazaną przez siłomierz, oraz sprawdzić przełożenie ekali wydłużeń.

Opracowanie wyników

Na podstawie wykresu rozciągania można obliczyć następujące własnośoi niateriałut

a) granioę plastyczności R

(3)

(4)

^Re -r

(należy obliczyć górną i dolną granicę)• b) wytrzymałość na rozciąganie R_m

R_ -

o) naprężenie rozrywające R^ (5) gdzie*

^Su *" pow*®rzohnia przekroju poprzecznego próbki w miejsou rozerwania. W przypadku przekroju prostokątnego S_u oblicza się na podstawie wzoru:

S_u - 0,25(a_u+a_oHVV    ⁽⁶⁾

a_u, b_u - pokazano na rye.5»

a_Q, b_Q - wymiary początkowe przekroju poprzecznego.

Rys. 5