ćw 1 wytrzymałość materiałów1

8

L = 11,3    w przypadku próbek płaskich,

gdzie:    d_Q - średnica próbki okrągłej,

S_Q - powierzchnia przekroju próbki płaskiej.

Powyższe zależności dotyczą próbek dziesięciokrotnych.

Sposób przeprowadzenia ćwiczenia A) Pierwsza faza rozciągania

Próbkę z naniesionymi co 10 mm kreskami na długości pomiarowej L_q za-mocowujemy w szczękach maszyny wytrzymałościowej i zawieszamy na próbce ekstensometr w celu dokładnego pomiaru wydłużeń sprężystych. Notując wskazania ekstensometru przy zadanych wartościach siły rozciągającej, na podstawie sporządzonego wykresu P(A) gdzie A jest wydłużeniem, można obliczyć moduł sprężystości materiału Es

(2)

^£ ’ ^So<V^P1>'^C ’

gdzie:    ✓

^Fk^,F1 “ ^siły odpowiadające naprężeniu wynoszącemu 90% i 10% spodziewanej umownej granicy sprężystości (odczytane z liniowej części wykresu - rys.3),

^Pk’^P1 “ ^wskazan;i-^a ekstensometru, odpowiadające podanym wyżej siłom,

G - stała ekstensometru,

Le - baza pomiarowa ekstensometru,

S₀ - przekrój początkowy próbki.

Z wykresu P(A) można również odczytać umowną granicę sprężystości R_Q i umowną granicę plastyczności ₂ (wskaźniki oznaczają względne wydłużenie trwałe w %) .

B) Druga faza rozciągania

Po zdjęciu ekstensometru kontynuujemy rozciąganie aż do rozerwania próbki, otrzymując z wykresu wykonanego przez urządzenie rejestrujące

podstawowe parametry wytrzymałościowe próby (rys.4). W celu wyskalowania otrzymanego wykresu należy zanotować maksymalną siłę F , pokazaną przez siłomierz, oraz sprawdzić przełożenie skali wydłużeń.,

Opracowanie wyników

Na podstawie wykresu rozciągania można obliczyć następujące własności materiału:

a) granicę plastyczności R

= ?r~    (3)

(należy obliczyć górną i dolną granicę) b) wytrzymałość na rozciąganie R

c) naprężenie rozrywające R

F_m

^Rm = Ś~

R„ =

u " S.

(4)

(5)

gdzie:

S - powierzchnia przekroju poprzecznego próbki w miejscu rozerwania. W przypadku przekroju prostokątnego S_u oblicza się na podstawie wzoru:

(6)

s_u - 0,25(a_u+a_o)(b^_tb_o)

a,_a> b - pokazano na rys.5,

a_Q, b_Q => wymiary początkowe przekroju poprzecznego.