85298 Scan0001 (67)

V

"

.

II. WŁAŚCIWOŚCI CllliMIC/Ni; MIT AM

11.1. Ogólna charakferysfyka metali

Spośród znanych obecnie pierwiastków ponad 80 to metale. Wspólnymi właściwość iami metali są dobre przewodnictwo elektryczna i cieplne, połysk metaliczny, kowalność, ciągliwość itp. Właściwości te wynikają z charakterystycznej struktury Nieci krystalicznej metali, a zwłaszcza ze sposobu powiązania atomów w tej sieci. Niemal wszystkie metale (oprócz rtęci) są w temperaturze otoczenia ciałami stałymi. Pierwiastki metaliczne w znacznym stopniu różnią się między sobą reaktywnością chemiczną. Metale wykazują znaczną reaktywność chemiczną z niemetalami i dlatego większość metali występuje przyrodzie w stanie związanym w postaci minerałów. W stanie wolnym (rodzimym) występują jedynie metale szlachetne, lakie jak złoto czy platynowce. Dla metali szlachetnych stan wolny jest bowiem stanem termodynamicznie trwalszym niż stan związany. Konsekwencją znacznej reaktywności większości metali, niepożądaną z użytkowego punktu widzenia jest korozja, w wyniku której metale wracają do stanu ich termodynamicznej trwałości a więc do stanu związanego. Produktami korozji metali są zwykle tlenki, tlenki uwodnione i węglany, a więc produkty reakcji metali ze składnikami powietrza atmosferycznego.

Metale występują w przyrodzie w postaci minerałów, które zawierają najtrwalsze z możliwych połączenia poszczególnych pierwiastków. Minerał jest więc substancją pochodzenia naturalnego z charakterystycznym zakresem składu chemicznego. Minerał zawierający metal o wystarczająco dużym stężeniu, takim by jego otrzymywanie było opłacalne, nazywa się rudą danego metalu.

Najogólniej metale można podzielić na szlachetne i nieszlachetne. Metale szlachetne odznaczają się dużą odpornością na działanie czynników chemicznych, natomiast nieszlachetne łatwo ulegają reakcjom przechodząc w stan jonowy. Metal aktywniejszy wypiera zawsze mniej aktywny z roztworu jego soli, np. jeśli zanurzymy metaliczny cynk w roztworze soli ołowiu to zachodzi reakcja, którą zapisujemy równaniem chemicznym:

Zn⁰ + Pb²⁺ Zn²⁺ + Pb⁰.

123