87295 P1520649

Tabela -4.2. Skurczowe i rozkurczowe ciśnienie krwi w aorcie u różnych gatunków zwierząt

Gatunek	Ciśnienie
	kPa		mmHg
	skurczowe	rozkurczowe	skurczowe	rozkurczowe
Koń	20,0-21,3	10,7	150-160	80
Krowa	20.0	13,3	150	100
Owca	17,3	10.7	130	80
Świnia	17,3	10,7	130	80

przekroju naczyń, wzrostu liczby rozgałęzień i kąta ich rozwidleń. Szczególnie rozwidlenia o dużym kącie, pojawiające się w dużych ilościach w małych tętniczkach oraz w tętniczkach przedwłosowatych (arteriolach), powodują istotny spadek ciśnienia. Małe tętniczki mają również dobrze rozwiniętą środkową błonę mięśniową, która w istotny sposób może zmieniać światło naczynia. Opór przepływu krwi jest odwrotnie proporcjonalny do promienia światła naczynia. Przy dwukrotnym jego zmniejszeniu, opór wzrasta szesna-stokrotnie. Dlatego też te małe tętniczki noszą nazwę naczyń oporowych i głównie one decydują o dystrybucji krwi do poszczególnych narządów w organizmie. Istotny wpływ na opory płynącej krwi wywiera również sposób jej przepływu oraz lepkość. W dużych naczyniach krew płynie warstwowo. Najbardziej zewnętrznie, przy ściankach naczynia, przemieszcza się warstwa osocza, natomiast w centrum naczynia, z największą szybkością, przemieszczają się krwinki. Taki system przepływu zapewnia niskie tarcie i niewielkie opory. Przy zmniejszaniu się przekrojów naczyń warstwowy przepływ zanika, powodując wzrost oporu i spadek ciśnienia. "Wzrastająca lepkość krwi przepływającej przez małe tętniczki, przy spadku średnicy ich przekroju oraz zwiększanie się kątów rozwidleń naczyń powoduje, że na tym odcinku następuje największy spadek ciśnienia. Po opuszczeniu dużych tętnic, krew dopływa do małych tętniczek pod ciśnieniem 10,6—12 kPa (80—90 mmHg), natomiast po ich opuszczeniu i po przejściu przez tętniczki przedwłosowate ciśnienie wynosi tylko 4 kPa (30 mmHg). Przedstawione powyżej mechanizmy powodujące spadek ciśnienia krwi.krążącej wyraźnie wskazują, że najbardziej skutecznym sposobem regulacji ilości krwi dopływającej do określonych narządów jest zwiększenie światła naczyń oporowych. Niewielkie ich rozszerzenie powoduje wzrost ciśnienia w tym obszarze i istotnie zwiększa dopływ krwi. Znaczne obniżenie ciśnienia w naczyniach oporowych powoduje, że w tym obszarze łożyska naczyniowego nie notujemy już różnic pomiędzy ciśnieniem skurczowym i rozkurczowym. Krew dopływająca do naczyń włosowatych płynie ciągłym strumieniem i wpływa do nich pod ciśnieniem ok. 4 kPa (30 mmHg). Opuszczająca naczynia włosowate krew wykazuje ciśnienie 2,7 kPa (20 mmHg). W miarę opuszczania łożyska naczyń włosowa-

118