Przedsiębiorstwo jest nie tylko jednostką gospodarczą realizującą własne autonomiczne cele, ale także systemem społecznym włączonym w polityczną i gospodarczą zależność państwa i społeczeństwa. Stąd też musi ono przyjmować także cele pozaekonomiczne związane m.in. z jakością, bezpieczeństwem pracy i ochroną środowiska (rys.5.1).
Strategia określa przyszłościowe usytuowanie przedsiębiorstwa w otoczeniu wewnętrznym i zewnętrznym oraz przypisanie wszystkim jego sferom i funkcjom, a także pracownikom zadań z zakresu jakości, bezpieczeństwa i ochrony środowiska. Działania takie w istotny sposób wpływają na współczesne pojmowanie filozofii TQM.
Podstawowe kierunki rozwoju zarządzania przedsiębiorstwem to:
- organizacja zorientowana procesowo (Business Process Reengineering),
- logistyka systemu produkcyjnego (zaopatrzenie, produkcja i dystrybucja),
- jakość systemu produkcyjnego, a w szczególności wdrażanie TQM i dążenie przedsiębiorstw do otrzymania certyfikatu wg normy ISO serii 9000,
- systemy zintegrowanego wytwarzania z komputerowym wspomaganiem (CIM), a w tym także zastosowanie projektowania współbieżnego (Concur-rent Engineering),
- kompleksowe utrzymanie ruchu (TPM),
- jakość kadry firmy w aspekcie ciągłego szkolenia i stosowania tzw. wieloza-daniowości pracowników,
- ergonomia i bezpieczeństwo pracy oraz szeroko rozumiane zarządzanie bezpieczeństwem,
- ochrona środowiska w aspekcie stosowania czystych technologii, jak i produkcji wyrobów przyjaznych dla środowiska (Cleaning Production) oraz dążenie do otrzymania certyfikatu spełniania normy ISO serii 14000.
I0(
EFEKT
NAKŁAD
Rys. 5.1. Podstawowe kierunki rozwoju zarządzania przedsiębiorstwem
Zaspokajanie większości potrzeb człowieka jest równoznaczne z coraz wu,l szą ekspansją ludzi na otaczające nas środowisko naturalne. Intensywność ludzku li działań jest zróżnicowana w poszczególnych regionach i krajach, ale praktyczna nie ma na Ziemi miejsca, na które nie miałyby wpływu skutki działalności ludzkiej
Zwiększające się zagrożenie ekologiczne uświadomiło konieczność współ działania dla ochrony środowiska naturalnego. Nastąpił wzrost liczby iniędzyna rodowych konwencji i umów zmierzających do ochrony wspólnego dobra Po dejmowane są działania, których celem jest ochrona środowiska. Działania i< zmieniają się w czasie i są kolejnymi strategiami ochrony środowiska, z klói y» li każda następna jest bardziej efektywna od poprzedniej [61].
Pierwsza strategia, którą stosowano do 1960r., to strategia rozcieńczania Cechą charakteryzującą było budowanie wysokich kominów, w celu rozprze strzeniania emisji do powietrza na dużym obszarze. Przynosiło to wprawdzie poprawę stanów środowiska, ale tylko lokalnie.
Następnie przyjęto strategię polegającą na stosowaniu filtrów (lata’60 70) Rozwiązanie to redukowało bezpośredni wpływ zanieczyszczeń do powielr/a, gleby i wody, ale nie likwidowało problemu powstawania dużej ilości odpadów i zanieczyszczeń jako produktów wtórnych. Ponadto było to rozwiązanie bardzo kosztowne dla przemysłu.
107