87632 neonatologia6

136 Wsparcie matki podczas karmienia

-    doświadczenie wyniesione z domu rodzinnego,

-    czas, w którym kobieta uzyskiwała informacje na temat karmienia piersią,

-    akceptacja karmienia przez ojca dziecka.

Każda osoba, chcąca udzielać porad matkom i pracować z matkami, powinna sama odpowiedzieć na pytanie, jaki ma być cel jej działania.

Cele poradnictwa laktacyjnego

Wspieranie matek po porodzie

Wspieranie to bycie z drugim człowiekiem w sposób całkowicie akceptujący tę drugą osobę, jej decyzje, postawy i problemy, jednak każda osoba decydująca się na taką pomoc powinna przemyśleć, czy jest do tego zdolna.

Wzmacnianie więzi między matką a jej dzieckiem

Noworodki karmione piersią mają potrzebę pozostawania w długim, bezpośrednim, fizycznym kontakcie ze swoją matką. Podczas takiego kontaktu dziecko ma zaspokojone poczucie głodu i pragnienia w sposób nieograniczony oraz poczucie bezpieczeństwa, które we wczesnym etapie rozwojowym jest właśnie związane z zapewnieniem kontaktu fizycznego. Dziecko w kontakcie fizycznym z matką (lub opiekunem) jest stymulowane umysłowo i emocjonalnie przez kontakt wzrokowy.

Pomoc merytoryczna

Polega ona na dostarczaniu matkom fachowych, naukowo udokumentowanych informacji na temat karmienia oraz na rozwiązywaniu problemów z tym związanych. Można również przez okazywanie matce zaufania, wiary w jej umiejętności rodzicielskie wyrazić uznanie dla jej wysiłków, co spowoduje budowanie poczucia kompetencji u matki. Jednak najważniejszym celem jest, aby udzielając pomocy i rozwiązując problemy, doprowadzać do samodzielności matki.

W udzielaniu wsparcia i poradnictwa matkom po porodzie trzeba kierować się uczciwością, dyskrecją, troską, szacunkiem, a także pamiętać, że decyzja zawsze należy do matki.

Tylko przy spełnieniu powyższych warunków matka będzie gotowa powierzyć trudne problemy osobie, która jej pomaga w radzeniu sobie z karmieniem piersią. Przekazując wiedzę na temat karmienia, osoby zaangażowane opieką nad matką i dzieckiem kształtują postawy prozdrowotne w odniesieniu do karmienia piersią. Osoba pomagająca w karmieniu piersią musi odgrywać rolę nauczyciela, a najważniejszym czynnikiem w nauczaniu jest wpływanie na jego skuteczność. Czynnikiem wpływającym na skuteczność nauczania jest wiarygodność osoby nauczającej. Cechami, którymi powinien wyróżniać się wiarygodny nauczyciel, są: kompetencja, dobre intencje, umiejętność przekonania, posługiwanie się językiem adekwatnym do sytuacji. Sposób przekazywania informacji powinien być pozytywny i atrakcyjny. Nadmierne naciski wywiera-

Metody i tecnniKi Karm** na i iunm VAjnv/*<

ne na matkę mogą wywołać u niej poczucie winy, zagubienia, wątpliwości co do jej zdolności macierzyńskich.

Najczęściej pomoc w zakresie laktacji jest potrzebna w następujących sytuacjach:

-    po powrocie ze szpitala do domu - w odnalezieniu się matki w nowej sytuacji lub pomoc w przejściowych kłopotach,

-    gdy u matki występują wątpliwości typu „czy jestem dobrą matką?”, wówczas stawiają one sobie zbyt wysokie wymagania, którym trudno sprostać; pomoc polega na wskazaniu matce właściwych proporcji i ustaleniu, co jest ważne, a co mniej ważne,

-    gdy pojawi się brak motywacji do karmienia piersią - niechęć do podejmowania wysiłku, który wydaje się matce bezcelowy; można zmotywować matkę, przedstawiając jej koizyści płynące z karmienia piersią,

-    gdy potrzebna jest informacja, rada w przypadku braku wiedzy i ulegania fałszywym mitom o karmieniu piersią - udziela się rad matkom nieprzygotowanym, mającym złe doświadczenia,

-    gdy matka jest osamotniona; samopoczucie wynikające z osamotnienia matki w dużym mieście lub wskutek samotnego macierzyństwa, matka niemogąca sobie poradzić - pojawią się rzeczywiste problemy laktacyjne, jeżeli na początku macierzyństwa występują problemy, które po pewnym czasie są rozwiązywane i matka dochodzi do równowagi,

-    gdy wystąpią obciążenia emocjonalne przy źle zorganizowanym systemie rooming-in, pojawia się dysonans poznawczy - sprzeczne informacje przekazywane przez pracowników medycznych.

Sytuacje trudne, jeżeli utrzymują się przez dłuższy okres, mogą powodować zakłócenia funkcjonowania człowieka, a nawet trwałe zmiany dezorganizujące zachowanie matki. Taka sytuacja może w niekorzystny sposób wpłynąć na relacje między matką a dzieckiem.

Do istotnych czynników psychologicznych, które występują po porodzie i mają wpływ na karmienie piersią, należą:

-    podwyższenie wrażliwości matki na potrzeby dziecka,

-    zmieniające się relacje w rodzinie,

-    zmienny poziom lęku,

-    gwałtowne zmiany biologiczne związane ze zmianą gospodarki hormonalnej u kobiety po porodzie.

Do typowych stanów w pierwszych dniach po porodzie należy smutek u matki, który może trwać 3-14 dób po porodzie. Dobry kontakt osoby udzielającej pomocy matce odgrywa w tych sytuacjach ważną rolę. Łatwiej jest skutecznie udzielać porad matkom, gdy osoba udzielająca porady ma własne doświadczenia