122 Karmienie naturalne
Ryc. 8.5. Pozycja na plecach (na wznak) podczas karmienia noworodka.
- gdy matka i dziecko muszą być przez pewien czas oddzielone od siebie z jakichś innych powodów,
- w przypadku zaburzeń motoryki jamy ustnej u dziecka,
- kiedy istnieje potrzeba zwiększenia wytwarzania pokarmu,
- w celu zapobiegania i leczenia nawału, zastoju lub stanu zapalnego piersi,
- kiedy matka planuje powrót do pracy.
Motoryka jamy ustnej dziecka może ulec zaburzeniu z powodu nieprawidłowego przystawiania do piersi (zbyt płytko), karmienia z butelki przez smoczek lub z piersi przez kapturek (mylenie wzorca), doznanych urazów w obrębie jamy ustnej wynikających z niezbędnych interwencji medycznych, takich jak intubacja, zakładanie zgłębnika, odśluzowywanie, wcześniactwa i innych chorób. Dzieci z zaburzoną motoryką jamy ustnej mogą wymagać całkowitego karmienia lub dokarmiania odciąganym pokarmem. Obecnie stosuje się w tym celu kubeczek, łyżeczkę lub system wspomagający SNS. Metody te nie wywołują zjawiska mylenia wzorca.
Zasady odciągania i przechowywania pokarmu (tab. 8.1):
1. Przed przystąpieniem do odciągania należy dokładnie umyć ręce wodą z mydłem, pamiętając o przestrzeniach między palcami. Piersi wystarczy myć tylko podczas codziennej kąpieli całego ciała.
2. Na kilka minut przed odciąganiem można zastosować ciepły okład na pierś (np. z pieluszki) lub wziąć ciepły prysznic.
3. Sprzęt do bezpośredniego odciągania pokarmu i podawania dziecku po każdym stosowaniu należy wypłukać pod bieżącą wodą, dokładnie umyć
Metody i techniki karmienia noworodków 123
4. Pokarm przechowywać w czystym naczyniu szklanym (dokładnie umytym detergentem i wygotowanym), plastykowym (dopuszczonym do kontaktu z żywnością) lub w specjalnych torebkach plastykowych.
5. Podczas przechowywania na powierzchni mleka może oddzielić się warstwa tłuszczu; trzeba lekko potrząsnąć naczyniem, aby przywrócić mleku jednolitą konsystencję.
6. Należy przechowywać małe porcje pokarmu (do jednorazowego wykorzystania, równe ilości, jakie otrzymuje dziecko w czasie karmienia), w oddzielnych naczyniach, oznaczając na nich datę odciągania i liczbę mililitrów pokarmu.
8. Mleka przechowywanego nigdy nie należy gotować przed podaniem dziecku - traci wtedy właściwości ochronne i aktywność biologiczną.
9. Nie wolno podgrzewać mleka w kuchence mikrofalowej (mikrofale niszczą witaminę C, zmieniają konfigurację białek).
10. Pokarm należy rozmrażać w temperaturze pokojowej.
11. Pokarm przed podaniem dziecku wystarczy podgrzać do temperatury ok. 36-37°C.
12. Nie należy mieszać ze sobą mleka odciąganego w różnym czasie oraz mleka świeżo odciągniętego z mlekiem rozmrożonym.
13. Po rozmrożeniu należy przechowywać pokarm w temperaturze pokojowej dla dzieci donoszonych - do 4 h, a dla urodzonych przedwcześnie - do 2 b; w lodówce dla obydwu grup - do 24 h.
14. Pokarm raz rozmrożony nie nadaje się do powtórnego zamrożenia.
15. Pokarm niewykorzystany w podanym czasie należy wyrzucić.
16. Pokarm odciągnięty należy podawać dziecku łyżeczką, za pomocą kubeczka (podanie pokarmu w butelce ze smoczkiem zaburza mechanizm ssania u dzieci karmionych piersią).
Tabela 8.1. Warunki przechowywania odciąganego mleka
Miejsce przechowywania |
Dzieci donoszone |
Dzieci urodzone przedwcześnie |
Temperatura pokojowa |
8-12 h |
do 1 h |
Lodówka (od +3 do +8*C) |
2-5 dni |
2 dni |
Zamrażalnik wewnątrz lodówki (wspólne drzwi) (od-10 do -15°C) |
2tyg. |
1 tydzień |
Głębokie zamrożenie (od -18 do -20°C) |
6-12 mieś. |
3-6 mieś. |
Torba z lodem |
24 h |
nie stosuje się |
Według Komitetu Upowszechniania Karmienia Piersią.