112 Karmienie naturalne
• 'laktoferypa działająca bakteriostatycznie na gronkowce i bakterie E. coli, "Chroni dzieci karmione piersią przed infekcjami żolądkowo-jelitowymi,
ułatwia przyswajanie żelaza (w 50%, z mleka krowiego jedynie w 5%), powoduje dojrzewanie układu odpornościowego,
• lizozym występujący w dużym stężeniu w pokarmie kobiecym, jest on niespecyficznym czynnikiem anty bakteryjnym, enzym ten wykazuje działanie bakteriolityczne przeciwko Enlerobacteriaceae oraz bakteriom Gram +.
• immunoglobulina slgA - jej największe stężenie występuje w siarze - hamująca adhezję potencjalnych patogenów i zmniejszająca immunogenność na poziomic przewodu pokarmowego, wiąże się z antygenem bakteryjnym, wirusowym, pasożytniczym, grzybiczym oraz pochodzenia pokarmowego, zapobiegając kontaktom między błoną śluzowąjelita.
Lipidy mleka kobiecego:
- zawierają więcej niż mleko krowie długołańcuchowych, wielonienąsyco-nych kwasów tłuszczowych łatwo przyswajalnych - nie drażnią one błony śluzowej jelit dziecka i nie powodują tzw. kolki jelitowej,
- zawierają duże ilości kwasów palmitynowego, linolowego i a-linolenowego,
- zawierają kwasy DHA i arachidonowy (AA) - pochodne kwasów linolowego i a-linolenowego (nic występują w mleku krowim), które wpływają na rozwój i mielinizacie mózgu oraz czynność siatkówki.
- główne klasy występujące w mleku kobiecym to: triglicerydy, digliccrydy, monoglicerydy. wolne kwasy tłuszczowe, fosfolipidy, glikolipidy, sterole, estry steroli,
- zawartość lipidów zmienia się w ciągu doby - największe ich stężenie jest ok. południa i w godzinach rannych między 3, a_6., najniższe ok. godz. 24.,
- biorą udział w rozwoju i dojrzewaniu (mielinizacji) mózgu,
- przeciwdziałają wystąpieniu miażdżycy w wieką dorosłym.
Cholesterol:
- występuje głównie w postaci wolnej (87%),
- stężenie w pokarmie kobiecym jest większe niż w mleku krowim,
- jest niezbędny do budowy błon komórkowych w procesie mielinizacji mózgu oraz syntezy hormonów steroidowych.
Laktoza (cukier białka kobiecego) jest źródłem energii dla dziecka:
- sprzyja kolonizacji prawidłową florą bakteryjną przewodu pokarmowego i utrudnia rozwój flory patogennej,
- fermentuje w dalszych odcinkach jelita cienkiego, umożliwiając wzrost flory bakteryjnej kwasolubnej - pałeczek kwasu mlekowego, co zakwasza środowisko i hamuje wzrost bakterii chorobotwórczych,
- ułatwia wchłanianie soli wapniowych, fosforanów oraz zużytkowanie białka,
- ułatwia wchłanianie wapnia i żelaza,
- jej składnik - galaktpza powoduje dojrzewanie i rozwój mózgu.
- pozostałych cukrów mleka kobiecego, tżw oligosacharydów, jest ok. 10 razy więcej w mleku kobiecym niż w mleku krowim.
Metody i techniki karmienia noworodków 113
Składniki mineralne - w mleku kobiecym jest ich 3 razy mniej niż w krowim, a jest to korzystniejsze dla dziecka:
- właściwa proporcja jonów wapnia do fosforanów zapewnia dobre wchłanianie tych pierwiastków i odpowiednią mineralizację kośćca - u dzieci karmionych naturalnie rzadziej występują zaburzenia gospodarki wapnio-wo-fosforanowej - tężyczka, krzywica,
- mniejsze stężenie sodu nie obciąża niedojrzałych nerek, zapobiega ich chorobom,
- żelazo jest łatwiej przyswajalne z pokarmu kobiecego niż z mleka krowiego, dzięki mniejszemu stężeniu fosforu, obecności laktozy, wit C i laktoferyny,
- dzieci karmione piersią rzadziej zapadają na niedokrwistość.
Pierwiastki, takie jak magnez, miedź i cynk, występują w większych ilościach w pokarmie niż w mleku krowim, są łatwiej przyswajalne - prawdopodobnie zapobiegają chorobom serca w wieku dorosłym.
Witaminy - w pokarmie znajdują się wit. A, B,2, C, D„ E. Zawartość witamin w mleku matki jest uzależniona od jej diety. Jeżeli matka odżywia się racjonalnie, w pokarmie znajduje się ilość witamin wystarczająca dziecku do 6. mieś. życia. Dotyczy to dzieci zdrowych urodzonych z prawidłową masą urodzeńiową, uzupełnia się tylko witaminy D} i K.
Składniki obronne obecne w mleku kobiecym to: immunoglobuiina IgA, laktoferyna, kobaltofilina, lizozym, makrofagi, leukocyty, limfocyty, interferon, hormony i czynniki wzrostowe, ncutrofile, nukleotydy, czynnik bifidogen-ny (pobudza rozwój Lactobacillus bifidus), oligosacharydy.
Korzyści z karmienia naturalnego dla dziecka:
• przystawienie do piersi podczas pierwszego kontaktu skóra do skóry łagodzi u noworodka stres związany z porodem.
• wczesne karmienie w pierwszej godzinie po porodzie, chroniąc przed hipogli- l kemią i dostarczając dziecku czynników immunologicznych z siary, korzystnie l wpływa na stan zdrowia dzieci.
• wczesny kontakt skóra do skóry prowadzi do wytworzenia prawidłowej flory bakteryjnej kolonizującej skórę, jamę nosową, a także przewód pokarmowy noworodka,
• pokarm matki zmniejsza częstość i (lub) ciężkość przebiegu takich chorób, jak: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, bakteriemia, biegunki, zakażenia dróg oddechowych, martwicze zapalenie jelit (NEC), zapalenie ucha środkowego, zakażenie dróg moczowych, a później posocznicy u wcześniaków,
• karmienie piersią jest korzystne dla rozwoju mózgu dziecka, dla jego powrotu di zdrowia po urazach okołoporodowych,
• karmienie zmniejsza ryzyko wystąpienia zespołu nagiej śmierci niemowląt (SID! w 1. roku życia oraz zmniejsza umieralność niemowląt,