neonatologia0

124 Karmienie naturalne

Pokarm przechowuje się w czystym naczyniu:

-    wygotowanym dla wcześniaków i dzieci chorych,

-    wyparzonym dla dzieci zdrowych,

-    szklanym lub plastikowym (dopuszczonym do kontaktu z żywnością) lub specjalnych torebkach plastikowych.

Bezwzględne przeciwwskazania ze strony dziecka do karmienia piersią:

Galaktozemia - wrodzona choroba metaboliczna związana z brakiem enzymu galaktozo-1 -fosforo-urydyiotransferazy. Noworodek z galaktozemią zwykle rodzi się w dobrym stanie, jednak po pierwszych karmieniach mlekiem pojawiają się gwałtowne wymioty, biegunka, a także pogorszenie stanu ogólnego, drgawki, zaburzenia krzepnięcia, kwasica, hipoglikemia, cukromocz. Nierozpoznanie galaktozemii prowadzi do śmierci. Wczesne rozpoznanie i wyłączenie laktozy z diety (w tym pokarmu kobiecego, mleka krowiego oraz produktów pochodnych) powoduje szybkie ustąpienie objawów intoksykacji i poprawę stanu ogólnego dziecka.

Względne przeciwwskazania ze strony dziecka do karmienia piersią:

Fenyloketonuria - jest to wrodzona choroba metaboliczna, spowodowana całkowitym brakiem aktywności hydroksylazy fenyloalaninowej, w której dochodzi do gromadzenia się w organizmie i toksycznego wpływu aminokwasu fenyloalaniny. W celu zmniejszenia stężenia fenyloalaniny we krwi stosuje się różne mieszanki mlekozastępcze, które pozwalają na ograniczenie podaży fenyloalaniny bez zmniejszenia ogólnej podaży białka (Nofelan, Lofenalac, Mi-luza PKU, XP Analog, Phenyl-Free). Fenyloalanina stanowi niezbędny składnik białek w organizmie człowieka, nie może więc jej zabraknąć. Minimalna ilość fenyloalaniny konieczna jest do prawidłowego wzrostu, rozwoju i funkcjonowania komórek, tkanek i narządów organizmu, dlatego dzieci z fenylo-ketonurią mogą być częściowo karmione piersią lub odciągniętym pokarmem pod kontrolą stężenia fenyloalaniny we krwi.

Choroba syropu klonowego spowodowana jest zaburzeniami dekarboksy-lacji ketokwasów pochodzących z leucyny, izoleucyny i waliny powodujących wystąpienie u noworodka ciężkiej, uogólnionej choroby o typie zatrucia, która jeśli nie zostanie wcześnie rozpoznana i leczona, powoduje zgon lub ciężkie upośledzenie rozwoju psychoruchowego. Odpowiednio zastosowana dieta eliminacyjna, zbilansowana pod względem zapotrzebowania na białko i kalorie pozwala uzyskać prawidłowy rozwój dzieci z tym defektem.

Rozszczep wargi i podniebienia - tylko bardzo rozległy defekt.

Metody i techniki karmienia noworodków 125

Bezwzględne przeciwwskazania ze strony matki do karmienia piersią:

•    Ciężka choroba psychiczna.

•    Niewydolność krążenia IV stopnia wg skali NYHA.

•    Narkomania.

Względne przeciwwskazania ze strony matki do karmienia piersią:

•    Gruźlica aktywna, nieleczona - jeżeli matka nie prątkuje, przyjmuje leki, które mogą być stosowane przy karmieniu piersią - może karmić.

•    Zakażenie wirusem nabytego niedoboru odporności - HIV - dotyczy krajów wysoko rozwiniętych; w krajach rozwijających się zwiększenie umieralności niemowląt w wyniku zaprzestania karmienia piersią może przewyższać małe ryzyko zakażenia niemowlęcia HIV.

•    Wirusowe zapalenie wątroby typu A (okres wiremii).

•    Wirusowe zapalenie wątroby typu C - sprawa kontrowersyjna - droga zakażenia do końca nie jest pewna.

•    Zakażenie wirusem cytomegalii (odradza się karmienie wcześniaka świeżym mlekiem).

•    Matka otrzymuje w celu diagnostycznym lub leczniczym izotop radioaktywny lub miała kontakt z materiałem radioaktywnym - jest to przeciwwskazanie czasowe przez okres utrzymywania się radioizotopu w mleku.

•    Matka jest poddawana chemioterapii lub otrzymuje leki onkologiczne, lub antymetaboliczne - jest to przeciwwskazanie czasowe przez okres wydalania leków w mleku.

•    Opryszczka zwykła brodawki lub otoczki piersi, jeśli dotyczy skóry piersi -jeżeli zmiany są zlokalizowane na jednym gruczole piersiowym, dziecko można karmić zdrową piersią.

•    Ropień podotoczkowy - przeciwwskazanie dotyczy chorej piersi.

W przypadku wystąpienia czasowych przeciwwskazań do karmienia piersią należy polecić matce odciąganie pokarmu w celu podtrzymania laktacji, zaopatrzyć matkę w odpowiedni odciągacz i poinstruować, jak prawidłowo odciągnąć mleko (które należy wylewać).

W 1989 r. WHO i UNICEF opracowały dokument pt. „Ochrona, propagowanie i wspieranie karmienia piersią. Szczególna rola opieki okołoporodowej”. Zawiera on wykaz działań -10 kroków do udanego karmienia piersią, zapewniających opiekę medyczną nad matką i dzieckiem, sprzyjającą pomyślnemu rozpoczęciu i utrzymaniu karmienia piersią. Zastosowanie w praktyce 10 kroków jest podstawą Inicjatywy Szpital Przyjazny Dziecku.