neonatologia2

108 Karmienie naturalne

Amerykańska Akademia Pediatrii (AAP) zaleca wyłącznie karmienie piersią jako wystarczające do prawidłowego rozwoju i wzrostu niemowląt przez pierwsze 6 mieś. Życia oraz utrzymanie go co najmniej przez I2 mieś. życia lub dłużej.

Karmienie naturalne, tzn karmienie tylko pokarmem kobiecym, jest przedłużeniem oraz dopełnieniem ciąży i jedynym pokarmem optymalnym dla zapewnienia zdrowia dziecka i jego prawidłowego rozwoju

Karmienie wg potrzeb - gdy dziecko chce jeść. pić lub gdy matka ma piersi wypełnione pokarmem

Karmienie wyłącznie piersią - tylko pokarmem matki, bez podawania płynów, dokarmiania, zalecane przez ŚOZ. UNICEF, światowe komitety do spraw żywienia, do ukończenia przez dziecko 4-6 mieś.

Karmienie mieszane - podawanie dziecku innego pokarmu niż mleko matki, przy równoczesnym karmieniu piersią, przed ukończeniem 4.-6. mieś. życia, może stanowić dla niemowląt zagrożenie zdrowotne, zaburzać odruch ssania i upośledzać laktację u matki

Czynność gruczołów piersiowych jest procesem fizjologicznym, złożonym, podlegającym samorcgulacji, w wyniku którego dochodzi do wytwarzania mleka i wydzielania pokarmu.

Wyróżnia się pięć faz laktacji:

Mammogenczę - rozwój i tworzenie się gruczołu piersiowego do czynnościowo sprawnego narządu. Proces rozpoczyna się wraz z początkiem okresu pokw itania pod wpływem hormonów estrogenów i progesteronu. Hormony tc powodują rozwój nabłonka wydzielniczcgo i pęcherzyków wydziclniczych. Ponadto estrogeny wpływają na rozwój dróg wyprowadzających.

Laktogenezę (Laktogencza I) - przygotowanie gruczołu piersiowego do funkcji wydziclniczej podczas ciąży. Następuje dalszy rozrost tkanki gruczołowej, tworzą się now'c zraziki wydziclnicze oraz dochodzi do różnicowania się komórek wydziclniczych. Piersi powiększają się, a wydzielanie mleka hamowane jest przez hormony łożyskowe, głównie estrogeny.

Galaktogenezę (Laktogencza II) proces wydzielania mleka po urodzeniu łożyska, zaczyna się ok. 2. doby. W wyniku spadku estrogenów, progesteronu oraz dużego stężenia prolaktyny (200 ng/ml), jaki wówczas następuje, dochodzi do wyzwolenia czynności wydziclniczej pęcherzyków mlecznych. Działanie to jest wzmacniane przez drażnienie brodawki piersiowej podczas ssania piersi.

Galaktopoezę (Laktogencza III)-utrzymanie wydzielania mleka w połogu. Uwarunkowana jest w ieloma czynnikami, w tym wewnąlrzwydzielniczymi.

ncurogcnnymi i mechanicznymi. Również duże znaczenie ma ssanie brodawki piersiowej, które powoduje wywołanie odruchu nerwowego w przysadce. Odruch ten powoduje utrzymanie wydzielania prolaktyny, co wpływa na to iż nabłonek wydziclniczy jest stale pobudzany do wydzielania mleka, oraz jest zwiększone wydzielanie oksytocyny z tylnego płata przysadki, co powoduje galaktokinczę.

Galaktpkinezę - wydalanie mleka, oksytocyna kurczy mięśnie gładkie

ściany pęcherzyków wydziclniczych i dróg wyprowadzających - mleko jest wyciskane na skutek skurczów mięśni. Dodatkowym skutkiem wzmożonego wydzielania oksytocyny podczas karmienia są wywołane przez nią skurcze

macicy.

Decydujące znaczenie w utrzymaniu laktacji ma bodziec wydzielniczy powstający podczas ssania oraz opróżnianie piersi. Ustąpienie bodźca wydziclni-czego powstającego podczas ssania oraz nieopróżnianie piersi powoduje atrofię gruczołów wydziclniczych i tym samym zahamowanie wydzielania pokarmu.

Hormony niezbędne do rozpoczęcia laktacji to: prolaktyna, insulina oraz hydrokortyzon. Ważną rolę odgrywa również hormon wzrostu, glikokor-tykostcroidy i hormony tarczycy, które podnoszą odpowiedź na prolaktynę. Szczyt produkcji mleka przypada między 30. a 72. h po porodzie. Potem do ok. 3 mieś. stężenie prolaktyny jest zwiększone, po tym czasie osiąga wartość podstawową.

Podstawą powstania pokarmu kobiecego i powodzenia karmienia są fizjologiczne odruchy u matki i dziecka. Odruchy u matki są związane z wytwarzaniem 2 hormonów - oksytocyny i prolaktyny (hormony wytwarzane przez przysadkę). Wydzielanie obydwu hormonów następuje cyklicznie na drodze odruchowej pod wpływem ssania lub bodźców z kory mózgu (reakcja na myśl o dziecku, na jego płacz). Odruchy u noworodka to: odruch szukania i odruch ssania.

Odruch oksytocynowy - odruch ten jest wyzwalany przez stymulację zakończeń nerwowych na brodawce piersiowy przez ssące dziecko Ssanie piersi oraz drażnienie brodawki gruczołu mlecznego powoduje pobudzenie końcówek nerwów czuciowych, umieszczonych na skórze brodawki oraz otoczki Czynniki pobudzające przekazywane są ku podwzgórzu, a później w kierunku tylnego płata przysadki, gdzie oksytocyna zostaje uwalniana do krwi. Drogą naczyń krwionośnych oksytocyna przechodzi do gruczołu piersiowego. Następnie nastąpcie seria skurczów komórek mioepitelialnych oplatających pęcherzyki mleczne i przewody wyprowadzające gruczołu piersiowego, skąd pokarm jest przemieszczany w kierunku brodawki piersiowej Ułatwia to wypływanie mleka i opróżnianie pieraprzez ssące pokarm dziecko W procesie uwalniania oksytocyny brorą udział także inne odruchy z różnych zmysłów: wzroku, słuchu, dotyku, zapachu Jeśli odruch działa prawidłowo, podczas jednego karmienia piersią dochodź, kilka razy do wałniania oksytocyny i kilku fal wypływu mleka. W momencie uruchomienia s.ę odruchu ok-sytocynowego większość kobiet odczuwa w piersiach napięcie, mrowienie, rozpieranie w okolicy otoczki.    _________ _