na dwie przeciwne grupy; na uczucia czynne, czyli ste-niczne, i bierne, czyli asteniczne.. Nie wszystkie uczucia steniczne są uczuciami przyjemnymi, podobnie nie wszystkie uczucia asteniczne mają zabarwienie ujemne. Silny gniew, mobilizujący do działania, zaliczymy do uczuć czynnych. Zadowolenie z wykonanej pracy — do uczuć biernych.
To, czy uczucia określamy jako steniczne, czy jako asteniczne, zależy od rodzaju uczucia i charakteru wywołujących je podniet. Ląk przed trudnym egzaminem na ogół powoduje wzrost podniecenia i aktywności skierowanych na celr to znaczy na opanowanie wiadomości potrzebnych do zdania egzaminu. Smutek związany z przeżyciem zawodu uczuciowego prowadzi do spadku sił, zmniejszenia aktywności, niechęci do jakiegokolwiek działania. Opisany powyżej lęk jest uczuciem stenicznym, smutek — astenicznym.
Czasem to samo uczucie bywa bierne lub czynne. Lęk przed egzaminem może, jak wiemy, powodować aktywność skierowaną na cel (uczucie steniczne), może jednak paraliżować działanie, przyczyniać się do wzrostu niepokoju, a jednocześnie sprzyjać powstawaniu przykrych wyobrażeń związanych z sytuacją egzaminacyjną. Ten rodzaj lęku jest uczuciem astenicznym.
Terminów steniczny i asteniezny używa się w psychologii także dla określenia właściwych dla danej jednostki czynnych lub-biernych sposobów reagowania pod wpływem pobudzenia emocjonalnego.
Siła
rtrwałość
Można także dokonać podziału uczuć ze względu na ich siłę i trwałość. Wyróżniają się one swoistym przebiegiem i wpływem na inne procesy psychiczne. Im silniejszy jest dla człowieka bodziec wywołujący stan emocjonalny, tym wyższy poziom aktywacji ośrodkowego układu nerwowego. Przez siłę procesu emocjonalnego będziemy rozumieć nasilenie tendencji do wykonania reakcji odpowiadającej danej emocji. Tendencji takiej przypisuje się tym większą siłę, im większe przeszkody (wewnętrzne i zewnętrzne) muszą się pojawić, aby powstrzymać wystąpienie reakcji emocjonalnej.
220