87681 strony126 127

Powinny służyć ochronie oraz racjonalnemu wykorzystaniu zasobów przyrody i dóbr kultury materialnej oraz odgrywać rolę prewencyjną w odniesieniu do wartości nowo tworzonych. Rolą regulacyjnych ustaleń planu jest też zapobieganie konfliktom w procesach zagospodarowania przestrzeni lub co najmniej ich minimalizowanie, a także kojarzenie zbieżnych interesów i działali podmiotów uczestniczących w zagospodarowaniu przestrzeni. Chodzi tu zatem o koordynację związaną zarówno z działalnością samorządową, jak i oddziaływaniem na inne podmioty, by dostosowały swoje działania do strategicznych celów rozwoju gminy. Regulacyjne ustalenia planu są podstawił decyzji, mającej moc powszechnie obowiązującą na danym obszarze.

Funkcja informacyjna studium i planu miejscowego ma na celu dostarczenie informacji dotyczących stanu gminy i spodziewanych zmian, umożliwiających organom samorządowym prowadzenie polityki ofertowej i promocyjnej (eksponowanie atrakcyjnych celów, możliwości i zamierzeń rozwojowych), podejmowanie działań stymulujących pożądane zachowaniu podmiotów gospodarujących (czyli aktywizacja), prowadzących do kreowaniu nowych wartości (np. tworzenie zachęt). Funkcja ta może również dostarczm uczestnikom życia społeczno-gospodarczego informacji niezbędnych do rozwiązywania problemów (np. podpowiadanie inicjatyw, wskazywanie możliwości i szans, korzyści bądź niedogodności wynikających z podjęciu określonych działań lub ich zaniechania) [por. Gospodarka przestrzenna gmin, 1995, t. III, Rutkiewicz, Rutkiewicz 1997].

6.3. Znaczenie planowania miejscowego dla rozwoju gminy

Najważniejszym (choć nie jedynym) środkiem polityki przestrzennej joui planowanie przestrzenne. Jest to dziedzina, która zajmuje się organizacji) przestrzeni geograficznej, tj. prawidłowym rozmieszczaniem powstających obiektów inwestycyjnych. Planowanie przestrzenne ma odpowiedzieć na pytania, gdzie i jak wykorzystać przestrzeń przez podmioty? Gospodarka przestrzenna jest pojęciem najogólniejszym. Jako dziedzina praktycznego działania jest działalnością, której celem jest racjonalne wykorzystanie przestrzeni (w sensie gospodarowania), zgodnie z interesem społecznym. W takim znaczeniu ma ona odpowiedzieć nie tylko na pytania, gdzie i jak wykorzystać przestrzeń, ale również kiedy podejmować działania w przestrzeni i jak zapewnić efektywny sposób realizacji zamierzeń.

Gospodarka przestrzenna prowadzona jest przez wszystkie podmioty działające w przestrzeni lokalnej, od gospodarstw domowych po władze administracyjne. Jednak władze administracyjne koordynują działania pozostałych podmiotów, określając reguły zachowania się w przestrzeni |Budncr, Gaczek 1999],

Miejscowe planowanie przestrzenne stanowi istotny element działań składających się na gospodarkę przestrzenną. W toku planowania miejscowego następuje określenie polityki przestrzennej gminy oraz ustalenie przeznaczenia lerenów na określone cele i zasad ich zagospodarowania. Podstawowe uwarunkowania i zasady dotyczące polityki przestrzennej gminy określane są w studium.

Plany miejscowe stanowią bezpośrednią podstawę działalności (podejmowania decyzji) w zakresie zagospodarowywania terenów. Plany te nie muszą obejmować całego obszaru gminy. Gmina samodzielnie dokonuje wyboru terenów w celu sporządzenia planów zagospodarowania przestrzennego. Wskazania terenów podejmowane są na podstawie analizy informacji zawartych w studium. Wybór przez gminę następnych terenów jest elementem realizacji własnej polityki przestrzennej. Sporządzenie planu zagospodarowania przestrzennego danego obszaru oznacza bowiem obecnie szersze otwarcie go na działania inwestycyjne.