87910 SNC03789

■*3, Sezony klimatyczne

p klimat naszegrt kraju, kfdflWO- morski, wyróinla się bogactwem stanów iL^snoszcza wprzełomowych epokach nlUh Tuk, mim ustąpi zima, pojawiają się Jga & wiosenne, lecz na krótko, l powraca mróz / śnieg, albo lei na przemian śnieg te¹⁰ ‘ttarnp wiosenna' lepiej jrrted wiosna' Okres len trwa dość długo, lak że stanowi porę dodatkową, przedwlosnę, Nu jesieni, podobnie, zanim ustali się £0, trwa czas jakiś szaruga jesienna¹, póinu jesień, równiei dodatkowa pora roku".

Tak pisało porach roku jeden z naj/nak/nflila/yib idiftiHtohtg/jw polskich na po-Alku XX w. - Romuald Mcrecki,

|

Romuald Meredd (1860-1922) ukofkzyt '.uidU sHfOtlOftl Ium w Unlweriytecie Piotrogrodz-kim, byt nauczycielem i urzędnikiem Towarzystwa iJrogl Mn/nej Wiri/awiko-Wiedeńskiej, Od 1902 r. został członkiem Biura Meteorologlr/ri*go (felfitejątój od 1 885 r, Warszawskiej Sieci Stacji Meteorologicznych, rozmieszczonych na terenie Królestwa Kongresowego. W pracy z 1898 r. o nieokresowej zmienności temperatury rozwalał m.ln, wpływ efektu fenowego na ocieplenia wgórach. jego największym osiągnięciem byli „Klimatologia ż!lem Polskich* (1914)-2-tomowa mzprawa o najistotniejszych cechach klimatu Polski, zawierająca m,ln. koncepcją regionu klimatycznego jako dziedziny spójnych zmian pogody, Badał wpływ aktywności Słońca na wahania klimatyczne, studiował szlaki wędrówki niżów, weryfikował koncepcją 3S-letnlch cykli zmian klimatu (tzw. cykle Bruecknera), Wskutek ciężkich przeżyć podczas I wojny światowej i wrodzonej skromności nie doczekał się zasłużonej sławy,

Ruch Ziemi po orbicie wokólstoncczncj i stały kąt między płaszczyzną równika ziemskiego i płaszczyzną orbity wywołują cykliczną zmienność oświetlenia Ziemi i jej różnorodne konsekwencje klimatyczne. Wspominaliśmy o nich, mówiąc o działaniu geograficznych czynników klimatu i o strefowym zróżnicowaniu elementów klimatu. Szczególnym aspektem tego zróżnicowania są sezony - różniące się między sobą poty roku.

Sezon o polsku oznacza pewien przedział czasu, w szczególności porę roku. Łaciński pierwowzór tego słowa (satio) oznacza porę siewów, najistotniejszy dla całego cyklu gospodarczego sezon. Stosunkowo rzadko potrafimy bez trudu wyróżnić liczbę i czas trwania poszczególnych sezonów klimatycznych. Wymaga to zwykle przyjęcia jakichś dodatkowych, względnych założeń. Określając na przykład porę suchą, musimy ją zdefiniować na podstawie przyjętej z góry wysokości opadów albo stosunku opadów do parowania czy temperatury powietrza. Podobne kłopoty wiążą się z określeniem „zimy” albo „lata”. W naszej strefie klimatycznej zima kojarzy się ze spadkiem temperatury poniżej zera (0°C jest jednym z nielicznych bezdyskusyjnych progów termicznych). W niskich szerokościach geograficznych kryterium to okazuje się już nieprzydatne. Podobnie, w strefie umiarkowanej wyróżnia się sezon wegetacyjny, gdy średnie temperatury dobowe przekraczają poziom, umożliwiający rozwój roślin uprawnych. W Polsce przyjmuje się tu 5°C, ale w Ameryce Północnej 3*C. Sezon z temperaturą > 3°C w Polsce nazywamy - za E. Romerem - okresem gospodarczym. Termicznym latem S^myw° ^{rei 2} temperaturą > 15°C, wiosną i jesienią panują temperatury od jF | temperaturami 0-5°C nazywamy przedwiośniem i przedzimiem.