87970 IMG!54 (3)

Grup¹ rówieśnicza scanowi dla młodej osoby układ odn««»cnia » oceniając twych członków, uczy ich konformizmu, fc Gotttnan podaj c prrykśad skrywa, nil prze¹ dziewczę!a inteligencji, umiejętności a odwagi przód swymi mniej /dolnymi łolipwii dó«yaicafccrpt>iwM< ¹ trudem akceptują m«lraqur c¹y ioidjgcnmlcjsze od siebie koleżanki Molo u> być rdamon aizon crakao-wuijdo » stęp do sytuowania się os pozycji niższej niż zajmują mężczyźni ze względu na to. Je laki schemat kulturowy jest uznawany w grupo » szerszym środowisku za naturalny¹’

łatnunijąiym jwnl trm odniesienia na gruncie lokalnym mogą się wydać badania #C Konarzewskiego² Różnicując grupę badanych dzieci na chłopców «dziewczynki, zauważył on zalotność między płcią dziecka a uzyskiwanymi wynikami w nauce W pierwszym jej roku dziewczęta uzyskiwały lepsze stopnie od chłopców. Im wyższe były ich oceny z języka polskiego, tym wolniej rozwijało się myślenie operacyjne (w badaniu wykorzystano testy Piagcta).

U chłopców natomiast obie zmienne skorelowane były dodatnio, lepsze stopnic podążały w parze z szybszym rozwojem umysłowym. C zynnikiem wpływającym na powyższą zależność okazał się być. nie jak początkowo sądzono, typ problemów stawianych w interakcji między uczniami a nauczycielką (dziewczętom przydzielany bywa bardziej odtwórczy, stereotypowy typ ćwiczeń, chłopcy rozwiązują więcej otwartych problemów), ale rodzaj łączących ich relacji. Dodatnia korelacja stopni i inteligencji występowała tylko na podłożu antagonizmu: napotykając opór ze strony uczniów nauczycielka stosowała nacisk, który okazał się być efektywnym czynnikiem dydaktycznym. Dziewczęta podporządkowane nauczycielce rozwijały się pod względem umysłowym wolniej. Autor badań wskazuje jednak, że nic może tu być miejsca na uproszczenia. Żywione przez nauczyciela stereotypy płciowe mogą mieć wpływ na relacje z uczniami, te zaś oddziałują na uzyskiwane przez nich wyniki w nauce, modyfikując stopień rozwoju umysłowego. Nie wiadomo jednak, który czynnik jest pierwotny: opór uczniów czy nacisk nauczyciela. Nie wiadomo leż dokładnie, jaką rolę pełni grupa w stymulowaniu określonych zachowali i rozwoju umysłowego uczniów w tym wieku.

Grupa rówieśnicza pełnić może pewną rolę w całym systemie kulturowym i z tego punktu widzenia może być analizowana. W ujęciu D. Rj es mana grupa rówieśnicza dokonuje swoistego sterowania jednostką ■ kształtowania trzech

,0— ngboMści. aco/a tym idzie, trzech typów społeczeństw^*. Są » j^ąuwnlf sterowana tradycją osobowość sterowana wewnętrznie om iiitiranśf sterowana ir nętrznie Dla pierwszej z nich pośri diii ina traM ugiiiacyjtiych jest grupa pokrewieństwa. AU drugiej rodzice. dU tnccacy ad grupa rówieśnicza.

Według tego tamę go autora we współcaeanyra ipoki icAtwii. gdzie clra-ntetwympowmii typów (uolweokt i tumaiyuących w ipolccidinijwt ewolucyjny, grupa rówieśnicza jest zasadniczym czynnikiem kształtowania durakiem jednostki. Ricsman dowodził tego biorąc pod uwagę specyfikę społeczeństwa amerykańskiego.

Z pewnością w funkcjonowaniu grup rówieśniczych w Polsce i w Stanach Zjednoczonych zaznaczają się różnice, społeczeństwo polskie znajduje się bowiem w procesie przemian sugerujących możliwość różnych kierunków ewolucji w obrębie grup rówieśniczych.

Uk wcześniej wspomniano, oddziaływanie grupy rówieśniczej nie kończy się z chwilą opuszczenia szkoły przez młodego człowieka. Wedhag ^f Znanieckiego*", jednym z zadań szkoły jest wyposażenie uczniów w pewien ****** wiadomości! pewien stopień sprawności umysłowej pożądany z punktu widzenia przyszłych ról społecznych.

Szkoła przygotowuje bądź do podjęcia pracy zawodowej, bądź do dalszej nauki odbywającej się najczęściej w mu rac h wyższej uczelni. Tara nawiązywane są nowe kontakty rówieśnicze, czasami kontynuowane są«et przyjaźnie i czasów szkolnych Oddziaływanie grupy rówieśniczej nic jest w tyra okresie życia słabsze niż przed ukończeniem szkoły. W trakcie studiów wyższych młodzież akademicka zdobywa wiedzę, która rzadko, jak twierdzi Znaniecki, jest wykorzystywana praktycznie w życiu zawodowym. Opanowanie systemu prawd naukowych nie jest równoznaczne z umiejętnością wiązania ich według pewnej struktury w system naukowy. Inaczej mówiąc, studia przygotowują raczej do działalności odtwórczej niż krytycznej czy twórczej

Po opuszczeniu murów szkoły czy uczelni absolwent ma do czynienia z praktyczną rutyną, stąd długo pozostaje ..kandydatem" do roli zawodowej Potrzebnych mu umiejętności i wiedzy nabiera pod kierunkiem osób, która te same role wykonują od dłuższego czasu, stając się dla młodego pracownika rodzajem gmpy odniesienia w sensie zawodowym. Trudno mówić więc o tym.

1

g OnfflUBS. fiAinwt u rrerri l>TiariirVi---r r¹"^{2 3}1--19HI ~ 79

2

^M K Konarzewski, Cn> awśwrnirłta mo¹c «e wyótó — ■aihwiw^. fw | f Rutkowiak <red i

3

O+mimm,    • iśiilfjt. Impuls, KnkOm 1995. «. U¹ MO