7.10. Łożyska
on. for2
M= 123.75 ^ = 5.57 kNm
Pominięto w obliczeniach wpływ współpracy blachy poziomej.
tV=| 1.2 35* = 245 cm3 o
Ala=245 215 10-3 * 52.7 kNm
<1.
Przekrój utrzymano celem zapewnienia stosownej sztywności.
Łożyska są rozwiązaniem konstrukcyjnym oparć przegubowych silnie obciążonych dźwigarów kratownicowych łub blachownie, jak również ram. Stosowane są więc jako elementy pośrednie przekazujące obciążenie konstrukcji na fundament (podporę) i zapewniające swobodę rozszerzania się i kurczenia całej konstrukcji nośnej. Projektowe się dwa główne rodzaje łożysk: stałe i ruchome.
Łożyska stałe pracują w sposób podobny jak przeguby nieprzesuwne, przenoszą więc zarówno reakcje pionowe, jak też poziome.
Łożyska ruchome umożliwiają zarówno obracanie się końca dźwigara pod wpływem ugięcia, jak też jego przemieszczanie się pod wpływem rozszerzalności termicznej, przenoszą więc tylko reakcje pionowe. Łożyska ustalają również położenie końców dźwigara podpieranego oraz zapewniąją właściwą realizację przyjętego schematu statycznego podpór i konstrukcji jako całości. Jest oczywistym, że mniejsze reakcje mogą być przekazywane bezpośrednio na mur (fundament) poprzez płyty podporowe (podrozdział 5).
Ze względu na kryterium kształtu łożyska można sklasyfikować następująco: płaskie, styczne, przegubowe i wałkowe.
Dobór odpowiedniego typu łożyska zależy od rozpiętości i konstrukcji dźwigarów podpieranych i ich obciążeń.
Ryft.7.68. Łożysku plasku*
Łożyska płaskie wykonane są najczęściej z blach płaskich. Stosowanie łożysk płaskich ograniczone jest do dźwigarów o rozpiętości do 15 m i do lekkich wiązarów o rozpiętości do 21 m. Przykłady łożysk płaskich pokazano na rys.7.68. Łożysko płaskie składa się z płyty żeliwnej lub staliwnej. Łożysko powinno być zakotwione na podporze za pomocą żebra poprzecznego, przyspawanego lub odlanego, (rys.7.68) lub za pomocą śrub kotwiących (rys.7.68b). Występy na górnej części płyty zabezpieczają dźwigar przed bocznym (poprzecznym) przesunięciem. Łożysko stałe (nieruchome) łączy się z belką śru-
R3T-.7.70. Łożysko stycnre
5- - ^«---sr^£r
*”"* ““***"*w§£
7.70 poItaiuu. 4ao B
aiszścKSssssss
cfcsSSSas^dSS
«7?i1 W?J™^l**n“t«2lał. pokwolu Ten
jM |
g§ |
|-ó-| |
Ry«.7.71. Rozwiązanie komitrukcyjn**
T^!T^I^k^?d?hne do "tbóW'irti ZSLS^ lo^k motelą wykorzystany lako r^y>e.nł^ M podpora pań«£^ beł“- * "•Mr o«wory w płycie dolnej będą oweUiie. Łożysko pokąsane u qą7.70 -«^ oy^ juo stal© lub ruchome, jeśli w płynę dobami Mą otwory odpowiednio okrągłe lub owalne- Inny przykład lotyaka rtynnąn w którym zamiast śrub kotwiących, zapewnia* jącycfa odpowiedni rodsąj (stałego lub rucho-mego) łożyska. wykorzystano wystąpy, paka* zano na ryz.7.72. Minimalny promień krzywizny płytki centrującej oblicza *ig na pod-stawie wzoru Hertza m warunku dociaku po* wierzchni płaskiej i zakra^ywinnąj wg wzoru Hk77X